ธรรมประจำโลก
ดร.ถวิล อรัญเวศ
ธรรมะประจำโลกของเรา คือเป็นสิ่งที่มีมานมนานพอ ๆ กับการที่โลกของราเกิดขึ้น มีลักษณะเป็นสัจธรรม 8 ประการ เป็นอิฏฐารมณ์ คือ เป็นที่พอใจของมนุษย์เรา หรือเป็นที่รัก เป็นที่ปรารถนาก็ว่าได้ มี 4 ประการ และเป็นอนิษฐารมณ์ ไม่เป็นที่พึงพอใจ ไม่เป็นที่รัก ไม่เป็นที่ปรารถนา 4 ประการ รวม 8 ประการ คือ
1. ได้ลาภ คือได้รับสิ่งที่พึงปรารถนา เป็นที่รักและเป็นที่ชอบใจ ทั้งที่ได้มาจากการทำงานหรือได้มาโดยไม่คาดคิดก็ตาม เช่น ถูกรางวัลสลากกินแบ่งรัฐบาล เป็นต้น
2. เสื่อมลาภ คือเสื่อมจากสิ่งที่พึงปรารถนา เป็นที่รักและเป็นที่ชอบใจต่าง ๆ อาจจะโลภมาก ลาภหายก็มี
3. ได้ยศ คือได้รับตำแหน่ง เกียรติยศ ขื่อเสียง ยศฐาบรรดาศักดิ์
ต่าง ๆ
4. เสื่อมยศ คือเสื่อมจากตำแหน่ง เกียรติยศ ชื่อเสียง
ยศถาบรรดาศักดิ์ต่าง ๆ อาจจะถึงกำหนด หรือไม่ถึงกำหนดก็มี
แล้วแต่เหตุปัจจัย
5 นินทา ได้รับคำด่า คำติเตือน คำสบประมาท ตลอดทั้งสิ่งที่ทำให้เกิดทุกข์ทั้งกายและใจต่าง ๆ นานา
6. สรรเสริญ ได้รับชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วโลก ได้รับรางวัล
เชิดชูเกียรติต่าง ๆ ที่เขามอบให้
7. สุข คือได้รับความสบายกาย และความสบายใจต่าง ๆ
8. ทุกข์ ได้รับความไม่สบายกายและความไม่สบายใจต่าง ๆ
ทั้ง 8 ประการนี้ อาจมีได้และมีเสื่อมเป็นธรรมดา
เพราะเป็นของคู่กัน ถ้าพอใจก็จงอย่าเหลิง ถ้าไม่พอใจ
ก็จงอย่าทุกข์ อย่าท้อแท้ อ่อนแอ ทำใจให้ได้ อยู่กับมันให้ได้
ไม่ยึดติดไม่ยึดมั่นถือมั่น เพราะสิ่งที่ได้มาก็ตกอยู่ใน
สามัญลักษณะ 3 ประการ คือไม่เที่ยงแท้แน่นอน เป็น
ทุกข์ ทนได้ยาก และเป็นอนัตตา ไม่สามารถบังคับให้เป็น
ไปตามใจชอบได้ ซึ่งเราอาจจะประสบเจอจนทุกคน
ไม่วันใดก็วันหนึ่งจนได้
ไม่มีความเห็น