สำนวนไทย กับ เครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์

สำนวน สุภาษิตไทย ที่ว่า...

สองหัวดีกว่าหัวเดียว หรือ หลายหัวดีกว่าหัวเดียว

หมายถึง การกระทำสิ่งใดคนเดียว ย่อมไม่ดีเท่ากับการช่วยกันคิดช่วยกันทำ

เมื่อนำสำนวนนี้ มาเปรียบเทียบกับเครื่องซีที หรือ เครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (Computed Tomography; CT)

จะได้แนวคิดในการพัฒนาเครื่องซีที

จากเดิมมี อุปกรณ์รับภาพแถวเดียว (single detector)

มาพัฒนาเป็นเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ รุ่นใหม่ คือ

มัลติสไลด์ซีที (Multi slice CT) หรือ Multi detectors CT

ที่มีการพัฒนา โดยการเพิ่มจำนวนอุปกรณ์รับรังสี (detectors) ให้มีจำนวนที่มากขึ้น

จาก 1 แถว เป็น 2 แถว

และ จาก 2 แถว มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ทำให้เพิ่ม เป็น 4,8,16,32,64,128 แถว

ภาพนี้ เครื่องซีที ชนิด อุปกรณ์รับรังสี จำนวน 1 แถว (ภาพบน) และ เครื่องซีที ชนิดที่มีอุปกรณ์รับรังสี จำนวน 4 แถว (ภาพล่าง)

จำนวนอุปกรณ์รับรังสีที่มีมากขึ้น สามารถสร้างภาพที่มีรายละเอียดเล็กๆได้ดี

บางครั้ง ในการใช้งาน อาจมีคำสั่งให้รวมข้อมูลจากอุปกรณ์รับรังสีแต่ละชิ้น

คล้ายๆ สำนวน สองหัวดีกว่าหัวเดียว หรือ หลายหัวดีกว่าหัวเดียว ซึ่งเป็นการนำข้อมูลจากอุปกรณ์รับรังสีแต่ละชิ้นมารวมกัน แล้วสร้างเป็นภาพใหม่ ทำให้ใช้เวลาในการตรวจที่สั้นลง

ตรงกับความหมาย การกระทำสิ่งใดคนเดียว ย่อมไม่ดีเท่ากับการช่วยกันคิดช่วยกันทำ

ภาพนี้ เครื่องซีที ชนิดมัลติสไลด์

ภาพด้านซ้ายมือ

สร้างภาพ 4 ภาพ โดยใช้ข้อมูล จำนวน 4 แถว

แต่ละแถว มีขนาดอุปกรณ์รับรังสี ขนาด 0.6 มิลลิเมตร (mm) สร้างภาพขนาด 0.6 mm

ครอบคลุมพื้นที่ในการตรวจทั้งหมด เท่ากับ 0.6 x 4 = 2.4 mm

ภาพด้านขวามมือ

สร้างภาพ 4 ภาพ โดยใช้ข้อมูลจากอุปกรณ์รับรังสี จำนวน 8 แถว

โดยนำข้อมูลจากอุปกรณ์รับรังสี ขนาด 0.6 mm จำนวน 2 แถว มารวมกันสร้างเป็นภาพ 1 ภาพ ที่มีขนาดใหญ่ขึ้น คือ ขนาด 1.2 mm (0.6+0.6 = 1.2 mm)

ครอบคลุมพื้นที่ในการตรวจทั้งหมด เท่ากับ 1.2 x 4 = 4.8 mm

เมื่อทำแบบนี้ ทำให้ตรวจพื้นที่ได้กว้างมากขึ้น ส่งผลให้ ใช้ระยะเวลาในการตรวจที่สั้นลง

เปรียบเทียบ

แบบ 1 แถว

0.6 mm x 4 = 2.4 mm ใช้เวลาฉายรังสี 1 วินาที

ถ้า ต้องการพื้น ที่ 4.8 mm ต้องใช้เวลาฉายรังสี 2 วินาที

แบบ หลายแถว

เมื่อรวมข้อมูล โดยใช้ 0.6+0.6 คือ 1.2 mm x 4 = 4.8 mm ใช้เวลาฉายรังสี เพียง 1 วินาที

ตรงกับความหมาย หลายตัว ช่วยกันคิด ช่วยกันทำ

รวมข้อมูล ครอบคลุมพื้นที่กว้าง ใช้เวลาการตรวจสั้นลง

แต่ละบริษัทผู้ผลิต เครื่องซีที

ก็ จะมีการออกแบบ ขนาดอุปกรณ์รับรังสีที่มีขนาดที่แตกต่างกัน

ทำให้มีรูปแบบในการรวมข้อมูลที่แตกต่างกัน

รูปแบบการเปิดใช้งาน เพื่อใช้อุปกรณ์รับรังสี รับปริมาณรังสีในการตรวจมีรูปแบบที่แตกต่างกัน

ในการใช้งาน

นักรังสีเทคนิค นักรังสีการแพทย์ ต้องเลือก ใช้ขนาดอุปกรณ์รับรังสีให้สอดคล้องกับตำแหน่งหรืออวัยวะที่ทำการตรวจวินิจฉัย

จากที่นำเสนอ

จะเห็นได้ว่า...

อุปกรณ์รับรังสี จำนวนหลายแถว รับข้อมูลได้มากกว่าอุปกรณ์รับรังสีแถวเดียว

หลายหัว(อุปกรณฺรับรังสี) คิดได้รวดเร็วมากกว่า หัวเดียว

ข้อมูลกลุ่มใหญ่ สร้างสรรค์ สิ่งใหม่ได้เพิ่มขึ้น (คล้ายๆ การสร้างภาพทางรังสีวินิจฉัยในรูปแบบต่างๆได้มากขึ้น)

ตรงกับสำนวน หลายหัว ดีกว่า หัวเดียว

ประโยชน์ของความรู้ คือ การนำมาใช้
เครื่องมือ เครื่องใช้ ในที่ทำงาน มั่นเรียนรู้ ทำความเข้าใจ และ นำมาใช้ประโยชน์ เท่าที่จะทำได้ ประโยชน์จะเกิดกับผู้รับบริการ นะครับ

โอกาสพัฒนา มีทุกๆวัน ครับ