เด็กก่อกวนชั้นเรียน ก่อผลร้ายระยะยาวต่อชีวิตของเพื่อน

คอลัมน์ Editor’s Choice ในวารสาร Science ฉบับวันที่ ๓๑ สิงหาคม ๒๕๖๑  แนะนำเรื่อง Disruptive classmates, longterm harm (1)    นำผมไปสู่รายงานผลการวิจัยเรื่อง The Long-Run Effects of Disruptive Peers (2)

นี่คือเรื่อง “ผลจากเพื่อน” (peer effect) ด้านการศึกษา    

รายงานผลการวิจัยนี้ ลงในวารสาร American Economic Review    มีวิธีการเก็บข้อมูลระยะยาวที่น่าทึ่ง    ทั้งข้อมูลด้านการบริหาร  ข้อมูลผลการทดสอบ  ข้อมูลการเข้าเรียนมหาวิทยาลัย  และการเรียนจบ    และข้อมูลรายได้   มีการระมัดระวังเรื่อง confounding factors  

ผลการวิจัยบอกว่า การอยู่ในชั้นเรียนที่มีเด็กก่อกวน ช่วงชั้นประถมศึกษา     มีผลลดรายได้ลง ร้อยละ ๓ ในช่วงอายุ ๒๔ - ๒๘ ปี    และยังคำนวณได้ว่า การที่เด็กอยู่ในสภาพความรุนแรงในครอบครัว ส่งผลต่อช่องว่างทางรายได้ระหว่างคนจนกับคนรวย โดยมีส่วนต่อช่องว่างดังกล่าวร้อยละ ๕    และคำนวณได้ว่า การอยู่ในสภาพชั้นเรียนที่มีการก่อกวน ๑ ปี  มีผลลดรายได้ตลอดชีวิต ๘ หมื่นเหรียญ  

สนับสนุนหลักการว่า การเรียนรู้เป็นกระบวนการทางสังคม (socialization)    ซึ่งผมอดไม่ได้ที่จะเถียงว่า     หากเราฝึกให้เด็กใคร่ครวญสะท้อนคิด (reflection) เป็น    เด็กจะสามารถใช้ประสบการณ์เชิงลบ ให้ก่อผลเชิงบวกแก่ตนได้    การมีประสบการณ์ถูกเพื่อนแกล้งหรือข่มเหง อาจส่งผลทางบวกต่อการเรียนรู้ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ต่อการพัฒนาทักษะชัวิต ได้

ผมเถียงต่อว่า เป็นหน้าที่ของผู้บริหารโรงเรียน ครู คณะกรรมการโรงเรียน และผู้นำชุมชน ที่จะต้องดำเนินการแก้ไขสภาพเชิงลบทางสังคมในโรงเรียน    การมีเด็กเกเรในโรงเรียนเป็นเรื่องธรรมดา    แต่เป็นหน้าที่ของโรงเรียนที่จะต้องมีวิธีช่วยเหลือเปลี่ยนแปลงเด็กเกเรให้กลายเป็นเด็กที่มีพัฒนาการไปในทางดี     ไม่ใช่มองว่าเป็นเรื่องของเด็กไม่รักดี  

ผมเชื่อว่า มีตัวอย่างความสำเร็จในประเทศไทย ที่มีครูหรือโรงเรียนที่สามารถเปลี่ยนเด็กเกเรเป็นเด็กพลังสูง ในการทำประโยชน์แก่เพื่อน แก่โรงเรียน และแก่ชุมชนโดยรอบโรงเรียน 

วิจารณ์ พานิช

๓๑ ส.ค. ๖๑