ขอบคุณบุญวาสนา ... พาเราพบกัน

การให้แต่ละอำเภอมีพื้นที่เจริญเติบโตตามแบบของตนเอง เหมือนต้นไม้แต่ละต้นต่างมีความงอกงามสมบูรณ์ในตัวเอง ต่อเมื่ออยู่ร่วมอย่างส่งเสริมกันและกัน ช่วยให้ได้ผลลัพธ์สวนป่าแข็งแรง แต่งแต้มด้วยไม้ใบไม้ดอกแสนงาม เห็ดหญ้า ผีเสื้อ นกจิ๊บ ๆ มาร่วมอยู่อาศัย ผสานทวีความสุนทรีย์จากความต่าง ผลได้จึงมากกว่าเพียงไม้แต่ละต้นต่างคนต่างยืนทื่อไม่มีปฏิสัมพันธ์

นึกถึงเสียงใส ๆ ของน้องนุ้ก สุวรรณภูมิ ร้อยเอ็ด ส่งมาทางโทรศัพท์ ในใจตอบรับเข้าร่วมโครงการแล้วล่ะ ตั้งแต่ชื่อที่ปรึกษาโครงการ คือ พญ.สุพัตรา ศรีวณิชชากร และเพราะทำโครงการเครือข่ายคนอำเภอสระใครสุขภาพดี ปี ๒๕๕๙ มาได้ครึ่งปีแล้ว เป้าหมายเดียวกัน ... สร้างเสริมสุขภาพช่องปากกลุ่มวัยทำงาน

ถามเบื้องหลังนิดมีใครบ้างที่ส่งน้องนุ้กติดต่อมา พี่น้องคุ้นเคยมาก่อนช่วงเข้าเครือข่ายทันตแพทย์ผู้นำสร้างเสริมสุขภาพช่องปาก พี่ต่วง พี่มาลี น้องอบ น้องฝน โดยเฉพาะพี่จิ๋ม เป็นหลักประกันว่าจะดูแลจิตใจเราได้ ... ส่วนพ่อเลี้ยงกล้วย ณ แม่จัน นั้น ได้ยินชื่อมานานสายพัฒนาคุณภาพในมิติจิตวิญญาณ (SHA) ... OK โลด !!!

พวกเราเองก็ยังเป็นวัยทำงาน ทำงานนี้ก็เพื่อเตรียมเข้าสู่ผู้สูงวัยที่มีคุณภาพ ไม่ว่าวัยทำงานในสถานประกอบการ ในบริษัท ในโรงงาน ในระบบราชการ ... บริบทแบบหนึ่ง

ชาวนา ชาวสวน ชาวไร่สารพัด ขายของ รับจ้างทั่วไปครั้งคราวไม่ได้ประจำบริษัท ถือสิทธิบัตรทอง บ้านเรือนพักอาศัยทำงานตามต่างจังหวัด ... บริบท วิถีชีวิตแบบหนึ่ง

ภาคใต้ อำเภอยะหริ่ง จ.ปัตตานี ละงู จ.สตูล อ่าวลึก จ.กระบี่

ภาคเหนือ อ.พรหมพิราม จ.พิษณุโลก อ.ลอง แพร่ อ.เถิน ลำปาง

ภาคกลาง อ.ลำลูกกา ปทุมธานี อ.ศรีประจันต์ สุพรรณบุรี

ภาคอีสาน อ.น้ำพอง จ.ขอนแก่น โพนทอง ร้อยเอ็ด บ้านผือ อุดรธานี สระใคร หนองคาย

บริบทต่างแน่นอน แต่ไม่ทั้งหมด อย่างน้อยมีโครงสร้างด้านสาธารณสุขภาครัฐบางอย่างที่เป็นจุดร่วม มีนโยบายบางอย่างจากสำนักวิชาการ เช่น สำนักทันตสาธารณสุข กรมอนามัย สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุขที่ร่วมเป็นสายงานในแนวดิ่ง มีเครือข่าย หลักการทำงานในพื้นที่บางอย่างที่เหมือนและคล้ายกันบ้าง ต่างรายละเอียดบ้าง

มาดูว่าบทเรียนจากอำเภอสระใคร หนองคาย ... ทำไมประทับใจ พัฒนาด้านใน ความคิดและร่างกายของคน ๆ หนึ่งช่วง ๒ ปีครึ่งอย่างไรบ้าง

^_,^

๑. ของขวัญเล็ก ๆ ให้ตัวเอง ไว้ผมยาวไปด้วยระหว่างร่วมโครงการ "ผู้ใหญ่ฟันดี ครอบครัวสุขภาพดี สังคมมีสุขภาวะ" เวลาดูภาพจะรู้ว่าเป็นช่วงแรก กลาง หรือปิดเฟสแรกในสองปีครึ่งนี้

๒. ยังคงดูแลสุขภาพด้วยการเดินทุกครั้งที่มีโอกาส ต่อเนื่องจากเดินลดน้ำหนักวันละ ๑๐,๐๐๐ ก้าว มีความสุขเล็ก ๆ จากเสียงที่น่ายินดี เวลาสองสามเดือนทีเจอพี่น้องร่วมโครงการฯ ... ดูดีขึ้นนะ ... ดีใจจัง ^_,^ บางครั้งพี่นิตไปด้วย (โค้ชลดน้ำหนัก พยาบาลผู้จัดการโรคเรื้อรังของอำเภอ) ก็จะมีพี่บางคนเข้ามาพูดคุยกับพี่นิต เสริมแรงบันดาลใจเพิ่ม ปล่อยของ เทคนิคเล็ก ๆ เช่น อดกาแฟเย็นยังไม่ได้ ซื้อมาแล้วหาคนแบ่งกันดื่ม เป็นต้น

๓. บริหารเวลา ไปประชุมโครงการนี้และอื่น ๆ ออกชุมชนแต่ละครั้ง จะมีคนสนใจตามมาใช้บริการ คนไข้แต่ละวันเพิ่มขึ้น กลุ่มวัยทำงานนี้ด้วย ความเสี่ยงเพิ่ม ทำให้ได้ทบทวนความเสี่ยง และออกแบบพัฒนาระบบบริการเพิ่มเติม เป็นโจทย์ท้าทายที่ต้องคิดต่อในเฟสที่สอง สมดุลพอดีที่ประชาชนดูแลตัวเองได้ (Self care) หรือเกินจะดูแลตัวเองไหว ต้องถึงมือหมอ (Access to care) คือ ณ จุดใด ไม่มากล้นจนเหนื่อยล้าลาออกตามกัน

๔. สุขทุกครั้งที่ได้ริเริ่มออกแบบระบบการทำงานของทีมหมอครอบครัวระดับอำเภอ ตำบล จนถึงเชื่อมประสานหมอครอบครัวประจำหมู่บ้าน กับทีมนำหมู่บ้านพัฒนาสุขภาพช่องปาก อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) กรรมการกองทุนต่าง ๆ ของหมู่บ้าน กองทุนสุขภาพตำบล เป็นต้น ... ไม่สามารถเลือกได้ว่าจะทำเฉพาะงานที่มีความสุขเท่านั้น แต่ขอให้มีอย่างน้อยสักหนึ่งงาน ที่มีโอกาสเลือก มีอิสระพอสมควรในการร่วมคิด ร่วมวางเป้าหมายสุดท้าย แล้วค่อย ๆ เก็บเกี่ยวความสุขระหว่างทาง ... วันนี้ มีความสุขเล็ก ๆ กับ Small Success แล้ว

๕. พี่ ๆ ทีมกลางโครงการสร้างเสริมสุขภาพช่องปากวัยทำงาน (นอกสถานประกอบการ) ช่วยย้ำชัดถึงการให้แต่ละอำเภอมีพื้นที่เจริญเติบโตตามแบบของตนเอง เหมือนต้นไม้แต่ละต้นต่างมีความงอกงามสมบูรณ์ในตัวเอง ต่อเมื่ออยู่ร่วมอย่างส่งเสริมกันและกัน ช่วยให้ได้ผลลัพธ์สวนป่าแข็งแรง แต่งแต้มด้วยไม้ใบไม้ดอกแสนงาม เห็ดหญ้า ผีเสื้อ นกจิ๊บ ๆ มาร่วมอยู่อาศัย ผสานทวีความสุนทรีย์จากความต่าง ผลได้จึงมากกว่าเพียงไม้แต่ละต้นต่างคนต่างยืนทื่อไม่มีปฏิสัมพันธ์

รู้คุณค่าของตัวเอง เคารพคุณค่าของเพื่อนร่วมเครือข่าย ... น้ำซับหล่อเลี้ยงหัวใจ

^_,^

๑๒ - ๑๓ กันยายน ๒๕๖๑ เพิ่งได้พบสมาชิก ๔ จังหวัดต้นแบบการสร้างเสริมสุขภาพช่องปากวัยทำงาน ในสถานประกอบการ ระยอง ชลบุรี สมทรปราการ สระบุรี เปิดโอกาสให้ได้รู้จักเพื่อนใหม่ รับฟัง แลกเปลี่ยน ได้ ID line เบอร์โทรศัพท์ ... ใช่อยู่ ๆ จะได้พบหน้า เป็นบุญวาสนาร่วมกันบางประการ จึงได้สานสัมพันธ์ต่อ เพิ่มจากพี่น้องเดิมที่จะแน่นแฟ้นขึ้นอีก

อนาคตพื้นที่อำเภอสระใครของเราจะเกี่ยวข้องเป็นที่ตั้งของเขตเศรษฐกิจพิเศษ มองเห็นทางที่ทำงานต่อในกลุ่มนี้ ให้มี Self care ดูแลสุขภาพช่องปากตัวเอง ดูแลครอบครัวสุขภาพดี ทุก ๆ ครอบครัวแข็งแรง พึ่งตนเองได้ ไม่เป็นภาระของสังคม เช่น ด้านเศรษฐกิจค่าใช้จ่ายทำฟัน

ไม่ว่าพื้นที่เราจะมีประชากรวัยทำงานกลุ่มไหนมากกว่า ในหรือนอกสถานประกอบการ ร่างกายสบายดี ... พร้อม สมองแจ่มใส คิดต่อยอดสร้างสรรค์ จิตใจเปิดกว้างพร้อมเรียนรู้ และระดมจิตใจคนที่สนใจร่วมกัน ภาคีต่าง ๆ ร่วมกันขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงให้ผู้ใหญ่ฟันดี ครอบครัวสุขภาพดีได้แน่นอน

ฝันดี ฝันไกล มุ่งมั่นร่วมคิด ร่วมจิตใจ ร่วมไม้ร่วมมือทำ ... นำสู่สังคมมีสุขภาวะได้ตามแผนชาติ ในอีก ๑๗ ปีข้างหน้า

เริ่มที่ตัวเรา ครอบครัวของเรานะคะ ไม่ว่าจะอยู่ที่ใด พบหน้ากันหรือไม่

เป็นบุญวาสนา สักวันคงได้พบกัน

... ผู้ใหญ่ฟันดี ครอบครัวสุขภาพดี สังคมมีสุขภาวะ

สวัสดีนะคะ

^_,^