สรุปองค์ความรู้จากการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ (KM) ประจำปีการศึกษา 2560 ทั้ง 3 กลุ่มงาน
กลุ่มงานวิชาการและกิจการนักศึกษา เรื่อง การจัดการเรียนการสอนภาคปฏิบัติที่ส่งเสริมทักษะทางปัญญา: Reflective thinking
..............................................................................
ในปีการศึกษา 2560 วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี พุทธชินราช ได้มีการจัดประชุมเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้เกี่ยวกับวิธีการจัดการเรียนการสอนภาคปฏิบัติที่ส่งเสริมทักษะทางปัญญาของนักศึกษาพยาบาล ผ่านการสอนแบบสะท้อนคิด จำนวน 2 ครั้ง โดยมีผู้เชี่ยวชาญจากทั้งภายในและภายนอกองค์กรมาร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ทำให้สามารถสรุปองค์ความรู้เกี่ยวกับการจัดการเรียนการสอนผ่านการสะท้อนคิดเพื่อส่งเสริมทักษะทางปัญญา ดังนี้
การจัดการเรียนการสอนโดยใช้เทคนิคการสะท้อนคิด
ขั้นตอนการจัดการเรียนการสอนแบบสะท้อนคิดตามแนวคิดของ Gibbs มี 6 ขั้นตอน ดังนี้
1) บรรยายเหตุการณ์/ประสบการณ์ (Description) ในการฝึกภาคปฏิบัติ โดยให้นักศึกษาบรรยายเหตการณ์ที่นักศึกษาคิดว่าสำคัญสำหรับนักศึกษา
คำถามที่ชวนนักศึกษาสะท้อนคิด เช่น เกิดอะไรขึ้น บทบาทของนักศึกษาตอนนั้นคืออะไร
2)การสะท้อนความรู้สึก (Feelings) โดยให้นักศึกษาอธิบายความรู้สึกที่สัมพันธ์กับประสบการณ์ และอธิบายเหตุผลประกอบอย่างสมเหตุสมผล
คำถามที่ชวนนักศึกษาสะท้อนคิด เช่น นักศึกษารู้สึกอย่างไรกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ทำไมจึงรู้สึกเช่นนั้น
3) การประเมินผล (Evaluation) เป็นการให้นักศึกษาวิเคราะห์ความรู้สึกกับสิ่งที่นักศึกษาเล่ามาข้างบน ว่าจุดเด่นในตัวนักศึกษาคืออะไร และจุดที่ควรปรับปรุงในตัวนักศึกษาคืออะไร (Evaluation) : (จุดที่ควรปรับปรุงจะเป็นสิ่งที่นักศึกษาจำเป็นต้องเรียนรู้เพิ่ม)
คำถามที่ชวนนักศึกษาสะท้อนคิด เช่น นักศึกษาคิดว่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นทำให้นักศึกษาเรียนรู้อะไรเกี่ยวกับตนเองบ้าง ทั้งจุดดีและจุดที่ควรปรับปรุง
4) การวิเคราะห์สถานการณ์ (Analysis) เป็นการให้นักศึกษาวิเคราะห์ว่าได้เรียนรู้อะไรจากเพื่อนร่วมกลุ่ม/อาจารย์
คำถามที่ชวนนักศึกษาสะท้อนคิด เช่น สิ่งที่อาจารย์ให้ไปศึกษาเพิ่มเติมคืออะไร หรือ สิ่งที่ได้รับการสะท้อนจากตัวผู้ป่วย
5) การสรุปรวบยอด (Conclusions) เป็นการประมวลความคิดจากสิ่งที่ได้เรียนรู้ทั้งหมดของนักศึกษาเอง
คำถามที่ชวนนักศึกษาสะท้อนคิด เช่น จากการสะท้อนของตัวนักศึกษาเองและข้อเสนอแนะจากผู้อื่น นักศึกษาคิดว่านักศึกษาต้องเรียนรู้อะไรเพิ่มเติม
6) การวางแผนนำสิ่งที่ได้เรียนรู้ไปใช้ในอนาคต (Action plans) เป็นการอธิบายแผนการนำความรู้ที่ได้ไปใช้อย่างเป็นรูปธรรม
คำถามที่ชวนนักศึกษาสะท้อนคิด เช่น จากเหตุการณ์ดังกล่าวนักศึกษาคิดว่าจะทำอย่างไรเมื่อมีเหตุการณ์นี้เกิดขึ้นอีก
รูปแบบการจัดการเรียนการสอนแบบสะท้อนคิดของวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี พุทธชินราช
ใช้ทั้ง 2 รูปแบบ คือ
1. การสนทนาสะท้อนคิด (Reflective Dialogue) หมายถึง การที่ครูผู้สอนให้นักศึกษาสะท้อนคิดขณะที่เหตุการณ์นั้นๆ เกิดขึ้น หรือภายหลังเหตุการณ์นั้นๆ เกิดขึ้นตามกรอบแนวคิดของ Gibbs เช่น การทำ conference เป็นต้น
2. การบันทึกสะท้อนคิด (Reflective Writing) หมายถึง การให้นักศึกษาเขียนบรรยายสะท้อนคิดตามแบบฟอร์มที่ครูผู้สอนกำหนดไว้
ทั้งนี้จากการทดลองใช้พบว่าการสะท้อนคิดที่มีประสิทธิภาพนั้นต้องเกิดจากการใช้รูปแบบการสะท้อนคิดทั้งสองรูปแบบผสมผสานกันจะได้ผลมากกว่าการใช้รูปแบบเดียว
- ปัจจัยที่เอื้อต่อการจัดการเรียนการสอนแบบสะท้อนคิดให้ประสบผลสำเร็จ1. การจัดสภาพแวดล้อมที่เป็นส่วนตัว บรรยากาศแบบกัลยาณมิตร เพื่อสร้างความเชื่อมั่นให้นักศึกษาว่าเป็นพื้นที่ที่ปลอดภัย ไม่มีการตัดสินว่าถูกหรือผิด ช่วยให้นักศึกษาเกิดความไว้วางใจ และกล้าที่พูดความจริง สะท้อนความคิดและความรู้สึกออกมาตามที่คิดครูต้องมีทักษะในการตั้งคำถามเพื่อให้นักศึกษาเกิดความคิดวิเคราะห์
- ครูต้องไม่มุ่งเรื่องเนื้อหามากเกินไป แต่ต้องให้ความสำคัญกับความรู้สึกของนักศึกษาต่อเหตุการณ์ต่างๆที่เกิดขึ้นด้วย
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ขั้นต่ำของการเรียนการสอนภาคปฏิบัติโดยใช้เทคนิคการสะท้อนคิดของนักศึกษาพยาบาลตามระดับชั้นปีของวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี พุทธชินราช
|
|
|
ปี 4 |
|
|
ปี 3 |
เป้าหมาย ข้อ 1+2+3+4+ 5. นักศึกษาสามารถระบุสิ่งที่ได้เรียนรู้จากสถานการณ์นั้นๆเพื่อวางแผนการปฏิบัติงานในอนาคตได้ ตัวอย่างการสะท้อนคิดของนักศึกษา การเป็นพยาบาลที่ดีในอนาคตเพื่อป้องกันการถูกฟ้องร้องจากการให้ยาผิดพลาด ข้าพเจ้าจะต้องยึดหลัก 6 R และต้องไปเรียนรู้เพิ่มเติมเรื่องพระราชบัญญัติวิชาชีพพยาบาล กฎหมายแพ่ง และกฎหมายอาญา ตัวอย่างวิธีการนำเทคนิคการสะท้อนคิดไปใช้ - การสนทนากับนักศึกษาระหว่าง post conference โดยอาจารย์นำสถานการณ์ที่น่าสนใจในหอผู้ป่วยเป็นตัวนำการสนทนา |
|
ปี 2 |
เป้าหมาย ข้อ 1 + 2+ 3. นักศึกษาสามารถวิเคราะห์ปัจจัยที่ช่วยแก้ไขปัญหา/สถานการณ์ที่นักศึกษาพบให้ดีขึ้นได้ 4. นักศึกษาสามารถระบุแนวทางในการแก้ปัญหาสถานการณ์ที่เกิดขึ้นได้ ตัวอย่างการสะท้อนคิดของนักศึกษา การที่จะสามารถช่วยให้ผู้ป่วยหย่าเครื่องช่วยหายใจได้สำเร็จ ผู้ป่วยต้องได้รับการแก้ไขเรื่องภาวะทุพโภชนาการ ตัวอย่างวิธีการนำเทคนิคการสะท้อนคิดไปใช้ การสนทนากับนักศึกษาระหว่าง pre-post conference โดยอาจารย์นำสถานการณ์ที่น่าสนใจในหอผู้ป่วยเป็นตัวนำการสนทนา |
|
| เป้าหมาย 1.นักศึกษาสามารถตระหนักรู้จุดเด่นและจุดที่ควรพัฒนาของตนเองได้ 2. นักศึกษาสามารถสะท้อนความรู้สึกของตนเองต่อสถานการณ์ที่นักศึกษาพบบนคลินิกได้ ตัวอย่างการสะท้อนคิดของนักศึกษา 1. รู้ว่าตนเองมีจุดเด่นในด้านการสื่อสารและสร้างสัมพันธภาพกับผู้รับบริการ จุดอ่อน คือความรู้และทักษะในการดูแลผู้ป่วยเฉพาะโรค 2. รู้สึกสงสารผู้ป่วยที่โดนพยาบาลต่อว่า/3. รู้สึกดีใจที่ได้มีส่วนร่วมให้ผู้ป่วยกลับบ้านได้เร็วขึ้น ตัวอย่างวิธีการนำเทคนิคการสะท้อนคิดไปใช้ 1. การสนทนากับนักศึกษาระหว่าง post conference โดยอาจารย์นำสถานการณ์ที่น่าสนใจในหอผู้ป่วยเป็นตัวนำการสนทนา 2. ให้นักศึกษาเขียนบันทึกสะท้อนความคิดตนเองเกี่ยวกับการฝึกปฏิบัติงานในรายวิชานั้นๆ |
กลุ่มงานวิจัยและบริการวิชาการ เรื่อง การผลิตและเผยแพร่ผลงานวิจัย
............................................................................................................
1. สรุปสาระจากการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับวิทยากร รศ.ดร.ณรงค์ศักดิ์ หนูสอน
1) ปัญหาสุขภาพในปัจจุบันมีความเป็น Multidisciplinary ต้องใช้หลายสาขาวิชาชีพในการจัด ดังนั้นโครงการวิจัยที่จะได้รับทุนจากภายนอก ควรเป็นโครงการวิจัยที่มีการการรวมกันของหลายสาขาวิชาชีพ ในการขอทุนภายนอกอาจารย์สามารถขอสนับสนุนงบประมาณสำหรับผู้ช่วยนักวิจัยมาช่วยอาจารย์ในการทำวิจัยได้ด้วย ซึ่งจะช่วยงานของอาจารย์ได้มาก
2) การขอทุนภายนอกเพื่อสนับสนุนงานวิจัย อาจารย์ต้องเขียนชื่อเรื่องให้สะดุดตา เพราะมีเรื่องที่ขอทุนเยอะมาก ดังนั้นคณะกรรมการจะแสกนจากชื่อเรื่องก่อน
3) การตีพิมพ์ผลงานวิจัยในวารสารนานาชาติ อาจารย์สามารถเข้าไปดูได้ที่ ISI หรือ scopus เลือกวารสารที่มี impact factor น้อย ๆ ก่อน อาจารย์ โดยขอแนะนำวารสารที่ตีพิมพ์งาน 3 รายชื่อ ดังนี้
3.1 Asian Social Science โอกาสที่จะถูก reject น้อยมาก วารสารออกทุก 2 เดือน
3.2 Asian Biomedicine บอร์ดอยู่ที่คณะแพทย์ศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อยู่ในฐาน scopus ถ้าผลงานของอาจารย์ไม่ค่อยดีทางวารสารจะให้ลง จุฬาเวชศาสตร์ แต่ถ้าผลงานดีทางวารสารจะนำมาลง Asian Biomedicine แทน
3.3 Journal of Research in Health Science ฐานอยู่อิหร่าน ลงง่าย
2. ผลจากการประยุกต์ใช้
การจะทำวิจัยเพื่อให้สามารถเผยแพร่ได้หลายประเด็นต้องเริ่มต้นจากการออกแบบการวิจัย
1) มีวัตถุประสงค์ที่ชัดเจน
2) เนื้อหาครอบคลุม
3) กลุ่มตัวอย่างเพียงพอ เป็นตัวแทนของประชากรได้
4) และมีการวางแผนการการตีพิมพ์เอาไว้
กลุ่มงานอำนวยการและยุทธศาสตร์ เรื่อง เทคนิคการบริการที่ดี
..............................................................................
ในปีการศึกษา 2561 วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี พุทธชินราช ได้มีการจัดประชุมเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้เกี่ยวกับเทคนิคการบริการที่ดี จำนวน 2 ครั้ง โดยมีผู้เชี่ยวชาญจากทั้งภายในและภายนอกองค์กรมาร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ทำให้สามารถสรุปองค์ความรู้เกี่ยวกับเทคนิคการบริการที่ดี ดังนี้
- ให้ภาคภูมิใจในงานที่ตนเองรับผิดชอบ เริ่มต้นจากตัวเราที่มีความสุข มองโลกในแง่บวก โดยให้คิดว่า ลูกค้าหรือผู้รับบริการเป็นคนสำคัญ
- ยึดการทำงานตามค่านิยมของกระทรวงสาธารณสุข (MOPH) โดยทุกคนสามารถวางแผนเพื่อสร้างสรรค์งานที่ตนเองรับผิดชอบเพื่อให้ตรงใจและตรงกับความต้องการของผู้รับบริการ
- ทำงานเชิงรุก ไม่ต้องรอทำงานตามคำสั่งอย่างเดียว แต่ควรเป็นลักษณะการเสนอตัวเข้าไปทำงานเพื่อให้เรารู้สึกเป็นนายตัวเอง
- มาทำงานก่อนเวลา
- บริการด้วยความรวดเร็วทันต่อความต้องการของลูกค้า
- บริการด้วยความเต็มใจ พูดน้อย ฟังมาก บริการด้วยรอยยิ้ม
- การรับฟังความต้องการของผู้ใช้บริการด้วยอารมณ์ที่สงบ ไม่ใช้อารมณ์ตอบโต้กลับ เวลาที่ผู้รับบริการอารมณ์เสีย
ความเห็น (22)
มาร่วมแลกเปลี่ยนการเยอะ ๆ นะคะ เป็นประโยชน์มากจริง ๆค่ะ
ทุกกลุ่มงานสะท้อนความคิดและความรู้ได้ดีมากๆเลยคะ สามารถนำมาปรับใช้ได้ทั้งกับส่วนตัวและการทำงาน ขอบคุณที่มีเวทีดีๆแห่งนี้ให้ได้แลกเปลี่นรเรียนรู้ร่วมกันค่ะ
การเรียนการสอนสะท้อนคิดสำหรับนักศึกษาเพื่อให้เกิดความคิดวิเคราะห์ นักศึกษาจะเขียนบันทึกถึงประสบการณ์ที่ฝึกปฏิบัติในคลินิก ซึ่งนักศึกษาบางคนไม่ชอบการเขียน ครูต้องกระตุ้นให้นักศึกษาฝึกเขียนเพราะเป็นสิ่งที่จะช่วยให้นักศึกษาได้ทบทวนประสบการณ์อีกครั้งหนึ่ง และได้ฝึกสะท้อนเหตุการณ์ การคิดหัวข้อที่จะเรียนรู้ต่อไปการผลิตผลงานวิจัย เป็นสิ่งที่มีประโยชน์ในการพัฒนาศักยภาพของอาจารย์ จึงควรมีการฟื้นฟูความรู้อย่างต่อเนื่องการบริการที่ดี ควรมีการพัฒนาทุกฝ่ายขององค์กรขอบคุณสำหรับการสรุปทั้ง 3 หัวข้อที่ทำให้เข้าใจและสามารถนำไปปฏิบัติได้ง่ายขึ้นค่ะ
เป็นกิจกรรมการจัดการเรียนการสอนที่ดี ผู้สรุป สรุปองค์ความรู้ได้เห็นภาพพจน์สามารถนำไปปรับใช้ได้เป็นอย่างดี จะนำไปใช้ในการสอนภาคทดลองในวิชา BCPN แล้วจะนำผลมาแลกเปลี่ยนอีกทีนะครับ
การจัดการเรียนการสอนแบบสะท้อนคิดถือว่าเป็นวิธีสอนที่ดี ให้นศ.ได้มีส่วนร่วม ได้แสดงความคิดเห็น แสดงถึงความรู้ที่มี แต่กรณีกลุ่มใหญ่อาจทำได้ไม่ครอบคลุมทุกคนและใช้เวลามาก
การจัดการเรียนการสอนแบบสะท้อนคิดถือว่าเป็นวิธีสอนที่ดี ให้นศ.ได้มีส่วนร่วม ได้แสดงความคิดเห็น แสดงถึงความรู้ที่มี แต่กรณีกลุ่มใหญ่อาจทำได้ไม่ครอบคลุมทุกคนและใช้เวลามาก
เป็นวิธีการเรียนการสอนที่น่าสนใจ ทำให้นศ มีการแสดงความคิดเห็น และทราบความรู้สึกและความคิดเห็นซึ่งกันและกัน. น่าสนใจในการพัฒนานักศึกษาค่ะ
1.การเรียนรู้แบบสะท้อนคิดเป็นวิธีการสอนที่ดีที่จะช่วยพัฒนาทักษะทางปัญญาให้กับนักศึกษาได้ดี อาจารย์ผู้สอนควรนำไปใช้ในการจัดการเรียนการสอน2.ในการแลกเปลี่ยนเรียนรู้เกี่ยวกับการเผยแพร่งานวิจัยและการขอทุนวิจัยวิทยากรช่วยทำให้เกิดแรงจูงใจและสนใจในการผลิตผลงานวิจัยและขอทุนวิจัยภายนอก3.ความรู้จากการแลกเปลี่ยนเกี่ยวกับเทคนิคการบริการที่ดีสามารถนำไปสอดแทรกสอนนักศึกษาพยาบาลได้. ช่วยพัฒนาทักษะการสร้างสัมพันธภาพให้กับนักศึกษาพยาบาลได้
คำสำคัญของการบริการที่ดี. “มีใจ มีเหตุผล. ไม่ใช้อารมณ์”
ได้นำการเรียนแบบสะท้อนคิดตามขั้นตอนของ Gibbs 6 ขั้นตอน ไปใช้ในการเรียนการสอนในภาคปฏิบัติ ซึ่งเป็ฯวิธีการที่ดี สามารถพัฒนาการเรียนการสอนของอาจารย์ให้เปิดใจ และยืดหยุ่นต่อการเรียนรู้บนความแตกต่างของนักศึกษาแต่ละคนมากขึ้น ในส่วนของนักศึกษาเอง ทำให้นักศึกษาได้มีโอกาสทบทวนตัวเอง และทราบจุดเด่น จุดที่ควรพัฒนาของตนเอง และสามารถประเมินตัวเองได้ว่าควรจะปรับปรุงพัฒนาตัวเองต่อไปอย่างไร
เป็นวิธีการเรียนการสอนที่น่าสนใจ ทำให้นศ มีการแสดงความคิดเห็น และทราบความรู้สึกและความคิดเห็นซึ่งกันและกัน. น่าสนใจในการพัฒนานักศึกษาค่ะ
ได้ไอเดียในการจัดการเียนการสอนกับนักศึกษาต่อไปคะ
เป็นวิธีการจัดการเรียนการสอนที่เป็นประโยชน์แก่นักศึกษา จะลองนำไปทดลองใช้ในวิชาที่ขึ้นฝึกภาคปฏิบัติต่แไปค่ะ
เป็นวิธีการจัดการเรียนการสอนที่เป็นประโยชน์แก่นักศึกษา จะลองนำไปทดลองใช้ในวิชาที่ขึ้นฝึกภาคปฏิบัติต่แไปค่ะ
เป็นวิธีการจัดการเรียนการสอนที่น่าสนใจและเป็นประโยชน์กับนักศึกษาได้ฝึกการคิด เป็นประโยชน์กับผู้สอนในการตั้งคำถาม ควรมีการจัดเวทีเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้จากการนำวิธีการสอนนี้ไปใช้ระหว่างผู้สอนอย่างสม่ำเสมอค่ะ
เป็นวิธีการจัดการเรียนการสอนที่น่าสนใจและเป็นประโยชน์กับนักศึกษาได้ฝึกการคิด เป็นประโยชน์กับผู้สอนในการตั้งคำถาม ควรมีการจัดเวทีเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้จากการนำวิธีการสอนนี้ไปใช้ระหว่างผู้สอนอย่างสม่ำเสมอค่ะ
เป็นสิ่งที่มีประโยชน์มากค่ะ ได้แนวทางในการนำไปจัดการเรียนการสอนที่น่าจะเหมาะสมกับผู้เรียนใน ศต.21 มีความเป็น Holistic learning เน้นการคิดวิเคราะห๋ตนเอง วิเคราะห์สถานการณ์
ทำให้ได้แนวทางในการพัฒนาการจัดการเรียนการสอนให้นักศึกษาเกิดทักษะที่สำคัญในศต.21โดยเฉพาะส่งเสริมให้นักศึกษาเกิด critical thinking จากการนำแนวคิดหลักการที่ไ้ด้รับไปปรับใช้ในรายวิชาที่สอนได้อย่างเป็นรูปธรรมมากขึ้น
สามารถนำเทคนิคต่างๆของแต่กลุ่มมาปรับใช้ในการทำงาน
เป็นวิธีการจัดการเรียนการสอนที่น่าสนใจและมีประโยชน์มากจะนำไปประยุกต์ในการเรียนการสอนค่ะ
เป็นวิธีการจัดการเรียนการสอนที่น่าสนใจและเป็นประโยชน์กับนักศึกษาได้ฝึกการคิด สะท้อนความคิด และประเมินตนเองค่ะ
เป็นวิธีการจัดการเรียนการสอนที่น่าสนใจและเกิดประโยชน์แก่ผู้เรียนค่ะ สามารถช่วยให้การเรียนพยาบาล และการปฏิบัตเกิดความหมาย ทำให้ผู้เรียนมีส่วนร่วม ตื่นตัวในการเรียนรู้ และพัฒนาตนเองเพิ่มขึ้น