ยลมัณฑะเลย์ : พิธีล้างพระพักตร์

วันจันทร์ที่ 26  กุมภาพันธ์  2561  มิงกะลาบา  เช้ามืดสองนาฬิกาครึ่ง อาบน้ำแต่งตัวคณะเรามีนัดจะไปร่วม  รับขวัญวันใหม่กับ “พิธีล้างพระพักตร์” ในวันนี้ที่มัณฑะเลย์ แม้จะต้องตื่นแต่มืดแต่ดึกก่อนไก่โห่ตั้งแต่ตีสามกว่าๆ ทุกคนในคณะเราก็เต็มใจยินดี เพื่อที่เราจะได้ไปทัน “พิธีล้างพระพักตร์” พระมหามัยมุนี พิธีแห่งความศรัทธาที่จัดสืบต่อกันมานับพันปี

" หม่องวิน"  มัคคุเทศก์ท้องถิ่นบอกกับพวกเราว่า พิธีล้างพระพักตร์พระมหามัยมุนี ปฏิบัติต่อเนื่องกันมากว่าพันปีแล้ว พิธีนี้มาจากความเชื่อนับแต่โบราณกาลของชาวเมียนมาที่ว่า พระมหามัยมุนีนี้ได้รับประทานลมหายใจจากพระพุทธเจ้า  จึงเป็นพระพุทธรูปที่มีชีวิตมีลมหายใจ ดังนั้นจึงต้องจัดพิธีล้างหน้า แปรงฟัน เหมือนกับคนเราให้ในทุกๆ เช้าของทุกวัน โดยไม่มีเว้นวันฝนตกหนักหรือวันหยุดพิเศษใดๆ  ทำไมเราต้องตื่นแต่ไก่โห่ เพราะถ้าไปช้าจะไม่มีที่นั่งค่ะ  ทำภารกิจเรียบร้อยลงมาพร้อมกันขึ้นรถบัส เมื่อสามนาฬิกา ตื่นเต้นเพราะไม่เคยเห็นพิธีกรรมแบบนี้มาก่อน  ประมาณ 03.30 น. รถถึงบริเวณที่จอดรถหน้าวัด รถเยอะมาก  ถอดรองเท้าไว้บรรถ เดินเท้าเปล่า กว่าจะถึงหน้าวัดก็ไกลพอสมควร

มองจากภาพ  จะเห็นว่าด้านหลังคนเยอะมาก  ทุกคนเข้าแถวเตรียมซื้อดอกไม้ ชุดละ 3,000 จ๊าด ถ้าเอาทองคำเปลวด้วยชุดละ 2,000จ๊าด มีข้อห้ามขึ้นไปปิดทองได้เฉพาะผู้ชาย  ผู้หญิงต้องฝากผู้ชายไปปิดให้  เราสองคนเลือกซื้อเฉพาะชุดดอกไม้ ไม่ซื้อทองคำเปลว ( เพราะความไม่เท่าเทียมชายหญิง ) 

คนเยอะมาก  ทั้งชาวเมียนมา  ชาวไทยและชาวต่างชาติที่นับถือศาสนาพุทธ ยืนแถวรอแล้วรออีกให้เขาเปิดประตูเพื่อจะเข้าไปร่วม พิธีล้างพระพักตร์ซึ่งจะเริ่มขึ้นเมื่อหลวงพ่อเจ้าอาวาสถือกุญแจมาไขในเวลาประมาณตีสี่ 45 นาที ทุกคนที่รอทยอยเข้าไปด้านใน  พยายามเข้าไปให้ใกล้ที่สุด แต่รอบบริเวณพิธีมีโปรเจคเตอร์รอบทิศ เราจะเห็นฝรั่งที่เขาสนใจพิธีนี้  ยืนเฝ้าจับภาพจากโปรเจคเตอร์ การที่เรานั่ง นาน ๆ และอีกหลายคนก็ไม่ไหว  ปวดขา  ปวดเข่า เพราะเริ่มจากมีวงดนตรีมโหรีเล่นสดๆ ประโคมบอกให้รู้ จากนั้น ขั้นตอนการล้างพระพักตร์จะเริ่มขึ้น มีการคลุมผ้าพระวรกายขององค์พระ ถวายอาหารผลไม้ เปลี่ยนดอกไม้เก่าออกไป นำดอกไม้ใหม่มาถวาย นาน ๆๆๆๆมาก

จากนั้นเป็นการล้างพระพักตร์ที่มีส่วนผสมของน้ำไม้จันทน์หอมและ “ทานาคา” สมุนไพรทำแป้งพม่าที่หลายคนคุ้นหูดี โดยขั้นตอนการล้างพระพักตร์จะล้างด้วยขันทอง 3 ครั้ง ขันเงิน 3 ครั้ง และขันธรรมดา 3 ครั้ง มีการแปรงพระโอษฐ์ (ริมฝีปาก) ที่เป็นดังการแปรงฟันให้ท่าน และมีการเช็ดหน้าที่มีคนนำผ้าเช็ดหน้ามาถวาย เช็ดวันหนึ่งๆ ไม่ต่ำกว่า 100 ผืน ซึ่งพิธีจะใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมง    หลังการล้างพระพักตร์เสร็จพระผู้นำการล้างพระพักตร์จะนำ “รัก” มาทาองค์พระ แล้วจึงนำปิดทอง ซึ่งช่วงนี้จะมีคนมารอต่อแถวเข้าคิวยาวทั้งชาวเมียนมาและนักท่องเที่ยว โดยชาวเมียนมาเชื่อว่าการได้ปิดทองพระมหามัยมุนีในยามเช้าเป็นการสร้างความเชื่อมั่นให้กับการปฏิบัติภารกิจในวันนั้น ส่วนใครที่ได้ปิดทองเป็นคนแรกต่อจากพระผู้นำพิธี ผู้นั้นจะได้รับมงคลอย่างสูงล้ำ       สำหรับตัวผู้เขียนการเที่ยวชมความศรัทธาแห่งพระพุทธศาสนาที่มัณฑะเลย์นี้ ได้มีโอกาสได้เข้าร่วมและสัมผัสกับพิธีล้างหน้าพระพักตร์อันศักดิ์สิทธิ์ และได้เห็นถึงมหาศรัทธาอันแรงกล้าของชาวเมียนมาที่มีต่อพระมหามัยมุนีแล้ว งานนี้เรามองความเชื่อและความศรัทธาเรื่องพุทธศาสนาของชาวเมียนมาแล้ว ก็เข้าใจว่าเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจของพวกเขา  เพราะประเทศของเขาไม่ค่อยจะปกตินัก 

     ลุกออกมาก่อนปวดขานั่งไม่ไหว เดินออกมาบริเวณหน้าประตูคนเยอะมาก  เพราะเหนือประตูมีโปรเจคเตอร์จอเท่าประตูทางเข้า  กำลังถ่ายทอดพิธีไม่ต้องเข้าไปนั่ง  เราก็ยืนดูและเก็บภาพจากโปรเจคเตอร์ เสร็จพิธีทุกคนทยอยออกมา จะเห็นร้านค้าเต็มสองข้างทาง(ตอนเข้าไปไม่มีเพราะยังเช้ามืด)       เป็นตลาดขายของที่ระลึกที่สำคัญ มีสินค้าที่ระลึกมากมายให้เลือกซื้อส่วนใครที่ไปในตอนเช้าจะมีพระ-เณร มาบิณฑบาตเรี่ยรายบุญ มีอาหาร-ขนมพื้นบ้านมาขาย อีกทั้งยังจะได้พบกับภาพวิถีชีวิตอันน่าสนใจให้สัมผัสกัน กลับขึ้นรถบัสกลับโรงแรมที่พัก เพื่อทานอาหารเช้าค่ะ

?วันจันทร์ที่ 26. กุมภาพันธ์ 2561 
เอาล่ะ!! ได้เวลากลับบ้านเรา...ลาแล้วมัณฑะเลย์ #เมืองที่เปี่ยมด้วยเสน่หาของเมียนมา อมรปุระและมินกุง วิถีชีวิตที่ดิบๆ เรียบๆ งงๆ   เสน่ห์ที่ไม่ต้องปรุงแต่งที่เราสองคนได้ไปยล ได้ไปสัมผัสตัวตนของเมียนมา  
>>มั่นใจว่าเราได้เที่ยวมัณฑะเลย์จริงๆ เพราะเราได้ชมสิ่งสำคัญทั้ง 5 อย่างแล้ว. (เพราะเขาบอกว่าได้เห็นสักอย่างก็ดีแล้ว<<<…………

✈กลับบ้านเราด้วยสายการบิน MYANMAR AIRWAYS เทึ่ยวบิน 8M 337 เหินฟ้าเวลา 10.15 น.ถึงท่าอากาศยานนานาชาติสุวรรณภูมิ 12.30 น. ❤