Continue to love
Continue to forgive
Continue to grow
ในเช้าวันก่อนที่แม่อุ๊ยจะจากเราไปท่านไม่รู้สึกตัวอีกแล้ว พยาบาลบอกเราว่าความดันแม่อุ๊ยเริ่มตกแล้ว ให้เราเตรียมใจไว้อาจจะช้าหรือเร็วก็สุดแล้วแต่คนไข้ พยาบาลยังใจดีให้ยืมเทปสวดมนต์มาเปิดกล่อมให้แม่อุ๊ยฟังเบาๆ เพื่อเป็นการน้อมนำจิตใจให้จดจ่ออยู่กับสิ่งดีงาม พระอาจารย์ที่แม่อุ๊ยเลื่อมใสได้มาเยี่ยมและบอกกล่าวให้แม่อุ๊ยได้อนุโมทนากับบุญกุศลที่ดีที่เคยได้ทำไว้ทุกอย่าง และให้แม่หลับให้สบาย
จากนั้นได้มีพิธีการขอขมาขันแก้วทั้งสามให้แม่อุ๊ยที่วัดโดยมัคนายกที่ครอบครัวเราเคารพนับถือได้ช่วยจัดการให้
อาการแม่อุ๊ยทรงตัวอยู่แบบนั้นทั้งวัน จนถึงวันรุ่งขึ้นความดันของแม่อุ๊ยก็อ่อนลงเรื่อย ๆ ลูกสะใภ้คนหนึ่งของแม่อุ๊ยได้มากล่าวขอขมาข้างเตียงท่าน เมื่อความดันลดต่ำลงอีก พยาบาลได้เข้ามาเช็ดตัวเปลี่ยนเสื้อผ้าชุดใหม่ชุดโปรดให้แม่อุ๊ยเป็นครั้งสุดท้าย ลูกชายของแม่อุ๊ยจึงได้จัดเตรียมดอกไม้ธูปเทียนและบอกให้ลูกหลาน ญาติมิตรทุกคนที่อยู่ในห้องได้มีโอกาสขอขมาแม่อุ๊ย เราต่างขออโหสิกรรมซึ่งกันและกัน และบอกให้แม่อุ๊ยพักให้สบายหลังจากดูแลพวกเรามาจนสู่วัย 84 ปี
หลังจากเราทุกคนได้กล่าวขอขมาเสร็จสักพัก แม่อุ๊ยก็หายใจเบาลงและช้าลงเรื่อย ๆ ความดันก็ลดลงจนเครื่องไม่อาจวัดได้อีก แม่อุ๊ยก็ได้จากเราไปอย่างสงบในที่สุด
หลังจากวันนั้นผ่านมาเกือบเดือนแล้วที่ฉันยังคิดถึงเหตุการณ์ในวันนั้นอยู่ ผู้รู้หลายคนบอกว่าแม้ผู้ป่วยระยะวิกฤตจะไม่รู้สึกตัว แต่จิตยังคงรับรู้ถึงความเป็นไปโดยรอบ ฉันได้แต่หวังว่าแม่อุ๊ยคงรับรู้ถึงความตั้งใจของลูกหลานและอโหสิให้เราในวันนั้น
การขอขมาหรือขออโหสิกรรมแก่กันและกัน นอกจากจะเป็นการช่วยปลดเปลื้องสิ่งที่ค้างคาใจ และปล่อยวางสำหรับผู้ตาย เพื่อเป็นการน้อมนำจิตใจให้ไปสู่ภพภูมิที่ดีงาม สำหรับคนที่ยังมีชีวิตอยู่ก็จะหมายถึงกำลังใจในการมีชีวิตต่อไปอย่างสงบสุข มีอิสระ เต็มเปี่ยมไปด้วยความรัก เพราะความรักกับการให้อภัยนั้นเป็นของคู่กัน
ตั้งแต่วันนั้นฉันเพียรถามตัวเองว่าหากคนที่นอนบนเตียงในวันนั้นไม่ใช่แม่อุ๊ยแต่เป็นตัวฉันเอง จะมีอีกหลายเรื่องไหมที่ฉันยังคงมีอคติและไม่อาจปล่อยวาง จะมีอีกหลายคนไหมและใครบ้างที่ฉันยังคงต้องให้อภัยและขออภัยจากเขา? และจะดีกว่าไหมที่ฉันจะขอขมาและขออโหสิกรรมให้บุคคลเหล่านั้นในวันที่ฉันยังมีสติสัมปชัญญะสมบูรณ์ดีอยู่?
ขอโทษ ขออภัย ไม่ว่าเรื่องใดใดที่ผ่านมา
.
.
.
ณ บัดนี้ ไม่มีใครอยู่ในบัญชีที่จะต้องให้อภัยอีก
.
.
.
อิสระ สงบสุข
การให้อภัย...เราทำให้ตัวเราเอง
เพื่อความรัก ความสงบสุข อิสรภาพ และการพัฒนาแก่ตัวเอง
สุขสันต์วันที่ใจสงบสุขค่ะ