พระบรมธาตุเจดีย์มหาจักรีพิพัฒน์ : พระเจดีย์แห่งจักรีวงศ์

เนื่องใน 6 เมษายน ของทุกปีเป็นวันจักรี เราจะได้รับข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับพระราชประวัติรวมถึงพระมหากษัตริย์แห่งราชวงศ์จักรีสยามมากมาย ในบทความนี้ผมจึงขออนุญาตข้ามเรื่องนั้นไปขอพูดถึงเจดีย์แห่งหนึ่งที่มีความสำคัญแสดงถึงสัญลักษณ์พรพมหากรุณาธิคุณแห่งราชวงศ์จักรีกันครับ เจดีย์นี้ชื่อว่า "พระบรมธาตุเจดีย์มหาจักรีพิพัฒน์"

เจดีย์สีขาวเป็นสง่า รายล้อมด้วยระเบียงสีขาวยอดคล้ายดอกบัว ยืนเด่นเป็นท้าทายแสงแดนอันร้อนระอุ ณ วัดญาณสังวราราม วรมหาวิหาร สัตหีบ ชลบุรี วัดของฝ่ายธรรมยุตนิกาย เจดีย์นี้ มีความสำคัญที่แสดงถึงพระมหากรุณาธิคุณยิ่งของมหาจักรีวงศ์ ลักษณะเป็นอาคารสถาปัยกรรมแบบเจดีย์ทรงระฆังสีขาว แบ่งเป็นสามชั้นคือ

ชั้นล่าง ส่วนฐาน มีลักษณะคล้ายระเบียงคด

ภายในเป็นห้องโถงใหญ่ เพื่อการบำเพ็ญกุศลต่าง ๆ ภายในไม่มีลวดลายหรือจิตกรรมตกแต่ง

ชั้นที่ 2 เป็นลักษณะอาคารทรงเหลี่ยม ประดิษฐานพระเจดีย์ทองบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ โดยมีชนวนจากพื้นปฐพีถึงที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ ด้านนอกเป็นซุ่มตราพระมหาจักรีวงศ์

ชั้นที่ 3 เป็นฐานบัวลูกแก้วสามชั้นหรือที่เรียกว่า มาลัยเถา มีซุ้มจรนำประดิษฐาน พระพุทธรูปสำคัญ 3 องค์ คือ พระภปร. พระไพรีพินาศ และพระชินราชสีหศาสดา

เหนือขึ้นไปเป็นบัวปากระฆัง องค์ระฆังสีขาวขนาดเล็ก เจาะช่องโดยรอบ เหนือไปอีกเป็นปล่องไฉนมี 9 ปล่อง อยากมีความหมายได้หลายอย่างเช่น ความเจริญก้าวหน้าของราชวงศ์ หรือ 9 รัชกาลในราชวงศ์จักรี ซึ่งผมไม่อาจหาข้อสรุป ต่อด้วยปรียอด เม็ดน้ำค้าง และฉัตรวลีสีทอง

พระบรมธาตุเจดีย์มหาจักรีพิพัฒน์

สร้างน้อมเกล้าฯถวายพระบาทสมเด็จ พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช พระปฐมบรมจักรีวงศ์ และพระบรมราชวงศ์จักรีทุกพระองค์ มีฐานกว้าง39.00 เมตร สูง 39.00 เมตร

เริ่มสร้างวันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2524 ซึ่ง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินทรงวางศิลาฤกษ์ พร้อมด้วย สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และพระเจ้าวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรชายาในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามงกุฎราชกุมารเมื่อวันที่ 30 เมษายน 2525

พระบรมธาตุเจดีย์มหาจักรีพิพัฒน์มีความหมาย2 ส่วนคือ เป็นสถานที่ลึกถึงองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า และ พระเจดีย์บรรจุพระบรมธาตุเพื่อความพิพัฒนาสถาพรแห่งพระมหาจักรีบรมราชวงศ์

ข้อสังเกตุประการหนึ่ง ลักษณะทางสถาปัตยกรรมขององค์เจดีย์มีความคล้ายคลึงกับ เจดีย์วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ บางเขน กทมฯ ที่มีการลดรูปความอ่อนช้อย ให้มีความแข่งมากขึ้น รวมถึงลวดลายต่างๆ ก็ถูกลดทอน อันเป็นลักษณะที่สำคัญของงานสถาปัตยกรรมหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475

ขอเสนอแนะการไปเที่ยวชม ให้เตรียมร่ม เตรียมน้ำ เตรียมพัดไปด้วย เพราะที่นี้ต้นไม้ใหญ่น้อยและร้อนมาก

ภาพถ่ายเมื่อ 4 เมษายน 2558

วาทิน ศานติ์ สันติ 6 เมษายน 2558