กฎหมายราชทัณฑ์ ตอน กฎหมายแรงงานนักโทษ
วินัย เจริญเฉลิมศักดิ์ นบ. นม.
แนวคิดในการใช้แรงงานนักโทษมีวิวัฒนาการมาเป็นเวลานาน เริ่มตั้งแต่การใช้แรงงานนักโทษในรูปแบบของการบังคับใช้แรงงาน ในลักษณะแรงงานฟรี แรงงานทาส แรงงานเถื่อน แรงงานราคาถูก เช่น การใช้แรงงานนักโทษในเรือนจำอาณานิคมหรือทัณฑนิคมอังกฤษและอเมริกาในคริสต์ศตวรรษที่ ๑๗ การใช้แรงงานนักโทษในเรือนจำอาณานิคมหรือทัณฑนิคมออสเตรเลียในคริสต์ศตวรรษ ที่ ๑๗-๑๘ การใช้แรงงานนักโทษในค่ายกักกันแรงงานนักโทษในประเทศเยอรมัน จีน รัสเซียในช่วงสงครามโลกครั้งที่ ๒ (คริสต์ศตวรรษที่ ๑๙) เป็นต้น ถึงปัจจุบันแนวคิดในการใช้แรงงานนักโทษของประเทศ ดังกล่าว ได้เปลี่ยนไปในแนวทางของการแก้ไขฟื้นฟูผู้ต้องขังมากขึ้น โดยที่ประเทศต่างๆที่ได้มีการใช้แรงงานนักโทษเพื่อการแก้ไขฟื้นฟูผู้ต้องขัง ต่างมีกฎหมายรองรับการใช้แรงงานนักโทษในลักษณะที่คล้ายคลึงกัน สำหรับกฎหมายแรงงานนักโทษ ที่นำเสนอในบทความนี้ คือ กฎหมายแรงงานนักโทษของโครเอเชีย โดยจะเป็นการกล่าวถึงแนวคิดและโครงสร้างกฎหมายแรงงานนักโทษฯ โดยสังเขป ดังนี้
กฎหมายเรือนจำ
แนวคิด / ทฤษฎี กฎหมายแรงงานนักโทษ ข้อมูลจากเว็บไซต์ http://www.mprh. hr/ pravni-izvori๐๕ พบว่า กฎหมายแรงงานนักโทษดำเนินงานภายใต้ทฤษฎีซ่อมแซมชดใช้หนี้ ทฤษฎีลดค่าใช้จ่ายเรือนจำ และทฤษฎีแก้ไขฟื้นฟู แนวคิดในการเปิดโอกาสให้ภาคเอกชนเข้ามามีส่วนร่วมในงานราชทัณฑ์ แนวคิดในการลดการใช้เงินงบประมาณคุกซึ่งมาจากภาษีอากรของประชาชน แนวคิดการลดการกระทำความผิดซ้ำ การแก้ไขปัญหานักโทษล้นคุก และการช่วยปกป้องคุ้มครองให้สังคมปลอดภัยจากอาชญากรรม ฯลฯ โดยการใช้แรงงานนักโทษทำงานให้เป็นประโยชน์ทางเศรษฐกิจ การทำงานเพื่อฝึกอบรมทักษะ อาชีพให้มีความรู้ความชำนาญสำหรับนำไปใช้ภายหลังพ้นโทษ
แนวคิดในการใช้แรงงานนักโทษ
โครงสร้างกฎหมายแรงงานนักโทษ ข้อมูลจากเว็บไซต์ http://www. mprh. hr/ pravni-izvori๐๕ พบว่า โครงสร้างกฎหมายแรงงานนักโทษ ปรากฏอยู่ในกฎหมายเรือนจำโครเอเชีย ประกอบด้วย แนวคิดและหลักเกณฑ์การดำเนินงานตามพระราชกฤษฎีการจ้าง งานนักโทษ ที่สำคัญ ๔ ฉบับ ได้แก่
การบังคับโทษจำคุก
โครงสร้าง / เนื้อหาสาระ ของพระราชกฤษฎีการจ้างงานนักโทษ ๔ ฉบับ ประกอบด้วย ชื่อกฎหมาย ขอบเขตการใช้บังคับ วัตถุประสงค์ ข้อตกลงการจ้างแรงงานนักโทษ ประเภทงานที่ให้นักโทษทำ สถานที่ทำงานในเรือนจำและนอกเรือนจำ การให้ความยินยอม ในการทำงานของผู้ต้องขัง มาตรการด้านความปลอดภัยในการทำงาน การเดินทางและการควบคุมนักโทษ ที่ทำงานนอกเรือนจำ ระเบียบ วิธีการทำงาน และค่าตอบแทนในการทำงานของนักโทษ รวมตลอดถึงการยกเลิกข้อตกลงการทำงาน เป็นต้น
บริบทว่าด้วยการใช้แรงงานนักโทษ
โดยสรุป กฎหมายแรงงานนักโทษของโครเอเชีย เป็นกฎหมายที่กำหนดหลักเกณฑ์และแนวทางในการดำเนินงานเกี่ยวกับการใช้แรงงานนักโทษฯ เป็นการดำเนินการภายใต้ทฤษฎี / แนวคิดที่สำคัญ ได้แก่ ทฤษฎีซ่อมแซมชดใช้หนี้ ทฤษฎีลดค่าใช้จ่ายเรือนจำ ทฤษฎีแก้ไขฟื้นฟู และ แนวคิดในการเปิดโอกาสให้ภาคเอกชนเข้ามามีส่วนร่วม การลดการกระทำความผิดซ้ำ การแก้ไขปัญหานักโทษล้นคุก และ แนวคิดการช่วยปกป้องสังคมให้ปลอดภัยจากอาชญากรรม โดยการใช้แรงงานนักโทษเพื่อประโยชน์ทางเศรษฐกิจ เพื่อฝึกอบรมทักษะ อาชีพ ให้มีความรู้ไปใช้ในการประกอบอาชีพเลี้ยงตนเองภายหลังพ้นโทษการนำกฎหมายแรงงานนักโทษมานำเสนอในบทความนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อแสดงให้เห็นถึงแนวคิดทฤษฎี โครงสร้าง กฎหมายแรงงานนักโทษของโครเอเชียและเพื่อแสดงให้เห็นถึงกฎหมายราชทัณฑ์ที่ยังไม่มีการบัญญัติไว้เป็นการเฉพาะในกฎหมายราชทัณฑ์ไทยเพื่อให้ผู้เกี่ยวข้องหรือผู้สนใจนำไปใช้ประโยชน์ตามที่เห็นสมควรต่อไป
..................................
หมายเหตุ
บทความเรื่องนี้ได้มีการเผยแพร่ในคลังความรู้กรมราชทัณฑ์หรือฐานข้อมูลวิจัยกรมราชทัณฑ์ เว็บไซต์ http://www.correct.go.th/blogknowledge/attachments/article/๒๑๕/ อีกช่องทางหนึ่งด้วยแล้ว
ขอบคุณมากครับอาจารย์มนัสดา