กฎหมายง่ายนิดเดียว (แปลว่ายากมากหรือเปล่านะ)

ครั้งหนึ่งเคยรับเชิญเป็นวิทยากรอบรมกฎหมายให้กลุ่มผู้หญิงกลุ่มหนึ่งซึ่งจัดว่าเป็นแกนนำผู้หญิงในชุมชน ประเด็นที่ต้องอบรมคือกฎหมายทั่วไป ซึ่งกว้างมาก และมีเนื้อหาจำนวนมาก เลยปรึกษารุ่นพี่ท่านหนึ่งว่าจะจัดการอย่างไรให้สามารถเข้าใจได้ง่าย ก็ได้รับคำแนะนำว่าให้แบ่งคนออกเป็นกลุ่มๆ ด้วยวิธีใดก็ได้ จากนั้นแจกกระดาษ บรู๊ฟให้แต่ละกลุ่มพร้อมปากกา จำนวนกลุ่มให้จัดได้ตามความเหมาะสม ในแต่ละกลุ่มควรมีสมาชิกอย่างน้อย 3 คน จากนั้น เราเขียน

ช่วงของเลขลงไปในกระดาษบรู๊ฟ 1 แผ่นติดไว้ในที่ที่ทุกคนมองเห็นได้ชัดเจน ช่วงของเลขประกอบด้วย

1-10

11-20

21-30

31-40

41-50

51-60

61-70

โจทก์คือ มีกฎหมายอะไรบ้างที่เกี่ยวข้องกับชีวิตคนเราในแต่ละช่วงอายุ ให้ปรึกษากันในกลุ่มแล้วตอบลงในกระดาษที่แจกให้พร้อมเลือกตัวแทนกลุ่มออกมานำเสนอ และอธิบายคำตอบให้เพื่อนฟังทีละกลุ่ม

วิทยากรนั่งฟังและจดบันทึกไปเรื่อยๆ แล้วบรรยายสรุปครั้งเดียวเมื่อทุกกลุ่มนำเสนอเสร็จ แต่อาจตอบคำถามได้บ้างหากมีคำถามจากวงเกิดขึ้น เมื่อทุกกลุ่มเสนอเสร็จแล้ววิทยากรรวบรวมข้อมูลที่ได้ บรรยายเพิ่มเติมในส่วนที่อาจจะยังขาดไป หรือในส่วนที่ความเข้าใจของเขายังผิดพลาดอยู่เท่านั้น

กิจกรรมนี้เราไม่สนใจว่าเขาเรียกชื่อกฎหมายนั้นๆถูกหรือผิด เอาแค่เพียงสิ่งที่เขาเสนอออกมานั้นเกี่ยวข้องกับกฎหมายหรือไม่ และทำไมเขาถึงคิดว่าเกี่ยวแค่นั้น

วิธีนี้จะสามารถทำให้เขาเข้าใจว่ากฎหมายเป็นสิ่งใกล้ตัว และจริงๆแล้วเขาไม่ได้ไม่รู้กฎหมาย เข้ารู้ และก็ใช้มันอยู่ เพียงแต่ไม่รู้ว่ากำลังใช้กฎหมาย เท่านั้นเอง

วิธีเรียนแบบนี้เป็นวิธีเรียนให้เข้าใจว่ากฎหมายคืออะไร ใช้ในชีวิตประจำวันอย่างไร ไม่ใช่เรียนจากกระดาษและไม่ได้ท่องจำเอาแต่เอาเข้าใจเป็นหลัก ส่วนรายละเอียดองค์ประกอบของกฎหมายทั้งหลายที่เป็นเรื่องยากๆ เช่นการตีความกฎหมาย องค์ประกอบการกระทำความผิด และอื่นๆอีกมากมายที่นักกฎหมายต้องรู้เข้าใจใช้เป็น ไม่ใช่เรื่องสำคัญที่ชาวบ้านต้องรู้ไม่จำต้องบรรยายถึง