สิทธิมนุษยชนไม่ใช่สิ่งไกลตัว

 

กิจกรรมนี้เป็นกิจกรรมที่ข้าพเจ้าเรียนรู้จากการเข้ารับการอบรมในเรื่องสิทธิมนุษยชน จากหลายๆเวทีและหลายวิทยากรและได้นำกิจกรรมการปรับใช้กับกลุ่มเป้าหมายที่ต้องทำงานให้ความรู้เรื่องสิทธิของเขาเหล่านั้น ซึ่งเป็นแรงงานข้่ามชาติหรือที่ทางราชการคุ้นเคยที่จะเรียกว่า"แรงงานต่างด้าว"นั้นเอง 

 

ส่วนใหญ่เป็นชนกลุ่มที่เรียกตนเองว่าไตเราเรียกเขาว่าไทใหญ่พม่าเรียกว่า Shan โดยสภาพวิถีชีวิตในประเทศบ้านเกิดคนกลุ่มนี้ไม่เคยมีโอกาสรับรู้เรื่องสิทธิของตนเองเลยแม้เพียงแค่สิทธิตามกฎหมายเท่านั้น

ยังไม่ต้องคิดถึง สิทธิมนุษยชน ที่ฟังดูแล้วระคายหูรัฐอย่างยิ่งเมื่อคนกลุ่มนี้เข้ามาอยู่ในประเทศไทยโดยถูกกฎหมายบ้างผิดกฎหมายบ้าง  จึงมีโอกาสมากที่จะถูกผู้อื่น (ในที่นี้หมายถึงคนไทย/เจ้าหน้าที่รัฐไทยในบางกรณีเอารัดเอาเปรียบหรือละเมิสิทธินั้นเอง) 

ดังนั้นในการเริ่มต้นให้เขาเรียนรู้เรื่องสิทธิมนุษยชนซึ่งเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานที่สุดของเขาจึงจำต้องเริ่มคิดจากสิ่งที่ใกล้ตัวที่สุดและต้องหาทางให้เขาฟังแล้วเข้าใจที่สุดที่ขาดไม่ได้เลยคือ ล่ามแปลภาษา

เร่ิมกันเลยนะคะ 

เริ่มจากเอารูปต้นไม้ 1 ต้นที่วาดอย่างง่ายๆไปติดที่ฝาผนัง

แจกกระดาษที่ตัดเป็นรูปอะไรก็ได้หัวใจหรือใบไม้ก็ได้ให้มีสีสันแตกต่างกันเข้าไว้

แจกปากกาสีให้คนละด้าม

จากนั้นเริ่มต้นถามว่าถ้าจะปลูกต้นไม้หนึ่งต้นเราต้องใช้อะไรบ้าง

ให้เขาเขียนลงในกระดาษแล้วนำมาติดที่ต้นไม้ทีละคนพร้อมอ่านข้อความที่เขียนด้วยภาษาของเขาเอง

 

ให้ล่ามช่วยแปลความหมายให้ฟัง ทำไปจนครบทุกคน

สรุปรวบรวมคำตอบที่ได้ซึ่งส่วนใหญ่จะได้คำตอบประมาณว่าดินน้ำอากาศคนดูแลและปุ๋ยเป็นต้น

บันทึกไว้ จากนั้นเปลี่ยนรูปภาพใหม่เป็นรูปคนไม่ต้องวาดให้มีเอกสารทางเพศให้รู้ว่าเป็นรูปคนก็พอ

ทำขั้นตอนเดิมคือแจกกระดาษสีปากกา

 

 

คราวนี้เปลี่ยนคำถภามใหม่ว่าถ้าเป็นคนหนึ่งคนจะต้องมีอะไรบ้างจึงจะสามารถอยู่รอดและเติบโตได้

ให้เขียนลงในกระดาษเหมือนเดิมและนำไปติดที่รูปคนพร้อมอ่านและอธิบายคำตอบที่ละคนจนครบ

ทำการสรุปคำตอบที่ได้ซึ่งส่วนใหญ่จะตอบว่าไม่ถูกทำให้ตาย(ฆ่า) มีอาหารมีเสื้อผ้ายารักษาโรคมีที่อยู่มีงานทำมีสิทธิและอะไรอีกหลายๆชื่อเรียกตามแต่เขาจะเลือกเรียกและนำเสนอแต่ส่วนใหญ่จะอยู่ในกรอบนี้

เท่านี้ก็พอที่จะทำให้เราสรุปให้เขาได้ว่าที่พูดมานั้นล้วนคือ  สิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐานที่มนุษย์ทุกคนเกิดมาต้องได้รับทั้งสิ้น 

       

    ดังนั้นสิทธิมนุษยชนจึงเป็นของใกล้ตัวทุกคนต้องได้รับไม่ใช่เป็นสิ่งที่ชาติตะวันตกเท่านั้นคิดขึ้นและมีสิทธิได้รับอีกทั้งเป็นสิ่งที่ติดตัวมาตั้งแต่เกิดโอนให้คนอื่นไม่ได้