ประเทศไทยช่วงนี้ตกต่ำ 3 เรื่อง

• บทเรียนจากความจริง

  ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์
  27

   

บทความจากหนังสือพิมพ์แนวหน้า ฉบับวันเสาร์ที่  7 กันยายน 2556

ติดตามอ่านย้อนหลังที่ลิงก์ข้างล่างนี้ครับ

http://www.naewna.com/columnist/1104

 

ประเทศไทยช่วงนี้ตกต่ำ 3 เรื่อง

- การศึกษา ตกต่ำ แพ้ แม้กระทั่งกัมพูชา

- เศรษฐกิจตกต่ำส่งออก = 0, GDP เหลือ 3%

- ประธานสภาฯ หลงอำนาจตกต่ำทางจริยธรรม

ในระหว่างที่มีเรื่องร้อนๆ ม็อบยางพารา เป็นการแสดงถึงความประมาทและไม่จริงใจของรัฐบาลที่มองว่าเป็นเรื่องเล็กๆ ปล่อยให้บานปลายลุกลามไม่จบซะที คงเป็นประเด็นที่ผู้อ่านต้องติดตามอย่างใกล้ชิด

ส่วนการแสดงศักยภาพของคุณยิ่งลักษณ์ เรื่องเชิญผู้นำของโลกมาสร้างภาพลักษณ์กับประชาธิปไตยของระบอบทักษิณเพื่อปรองดองก็ผิดคาดว่าไม่เป็นไปตามที่คาด เพราะผู้เชี่ยวชาญที่มาโดยเฉพาะโทนี่ แบลร์ พูดเป็นเสียงเดียวกันว่า ประชาธิปไตยไม่ใช่แค่เสียงข้างมากหรือเลือกตั้งเท่านั้น ต้องเป็นประชาธิปไตยที่ทำคุณประโยชน์ให้ประชาชนส่วนใหญ่และต้องเคารพเสียงข้างน้อยด้วย อย่าให้เสียงข้างมากลากไป

ทำให้คนชาวโลก ได้เข้าใจและเห็นปัญหาของรัฐบาลระบอบทักษิณมากขึ้นว่า ชนะเลือกตั้งได้แต่ต้องบริหารประเทศ
ด้วยความโปร่งใส มีธรรมาภิบาล ทุกๆ คน หน้าแตกไปตามๆ กัน

สัปดาห์นี้ ผมมีเรื่องจะแบ่งปัน 3 เรื่อง ทั้งหมดเป็นเรื่องของประเทศไทยที่อยู่ในภาวะวิกฤติและเป็นช่วงตกต่ำสุดขีด ซึ่งคนไทยในประเทศควรสำนึกและช่วยกันหาทางแก้ไขลำพังแค่รอให้มีรัฐบาลที่ดีแก้อย่างเดียวคงไม่ได้ผลจึงเป็นหน้าที่ของคนไทยทุกๆ คน

โทนี่ แบลร์

สมศักดิ์ เกียรติสุรนนท์

จาตุรนต์ ฉายแสง

เรื่องแรก เป็นข้อคิดเห็นของลูกศิษย์ปริญญาเอกของผม คุณชัยพร เหมะ ขอให้ผมวิเคราะห์บทบาทของประธานสภาฯ สมศักดิ์ เกียรติสุรนนท์

ผมคิดว่า จุดอ่อนของคุณสมศักดิ์มีอยู่หลายเรื่อง แต่เรื่องใหญ่ๆ น่าจะมาจากความสับสนของท่านระหว่าง คำว่า “ผู้นำ”

ผู้นำในความหมายของคุณสมศักดิ์คือ ตำแหน่งหน้าที่กฎหมายรองรับ เช่น ตำแหน่งประธานสภา ตำแหน่งปลัดกระทรวงหรืออธิบดีหรือตำแหน่งรัฐมนตรี

ภาษาอังกฤษเรียกว่า ผู้นำที่มาจาก Authority (รองรับด้วยกฎหมายและกฎระเบียบ) แต่ คุณสมศักดิ์ ท่านลืมไปว่าปัจจุบันการวิเคราะห์เรื่องผู้นำไม่ใช่เรื่องอำนาจหน้าที่เท่านั้น แต่เน้นเรื่องศรัทธา หรือ Trust ที่เกิดขึ้นหรือถูกสร้างขึ้น ซึ่งการจะสร้างศรัทธาได้ต้องทำ 4 ขั้นตอน

- Self Trust ศรัทธาตัวเอง นับถือตัวเองก่อน

- Relationship ศรัทธากับความสัมพันธ์กับคนอื่น เช่น ให้เกียรติพรรคฝ่ายค้านอย่างพรรคประชาธิปัตย์ ไม่ใช่เข้าใจแต่พรรคตัวเอง

- Organization Trust ศรัทธาให้องค์กร (สภาผู้แทนฯ)

- Social Trust ศรัทธาที่สังคมทั่วๆ ไปยอมรับ

สรุปคือ ลูกน้องท่านประธานน่าจะนำบทความของผมไปให้ท่านอ่านต่อ เพราะท่านตกทั้ง 4 เรื่อง

ดังนั้นจึงไม่แปลกใจที่ประธานสมศักดิ์จะถูกคนกล่าวหาว่า

- บ้าอำนาจ

- บ้าส่งให้ตำรวจมาควบคุม สส.เพราะไม่ปฏิบัติตาม

เป็นความตกต่ำอย่างมหาศาลของประธานสภาฯ คนปัจจุบัน

ส่วน การตกต่ำอย่างเสียศักดิ์ศรีของประเทศไทยอีกเรื่องคือ การจัดอันดับ

ดังนั้น การศึกษาอยู่ระดับ 8 ของ ASEAN แพ้ แม้กระทั่งเขมรหรือเวียดนาม เรื่องเวียดนาม ผมคิดว่าเข้าใจรับได้แต่เขมรผมว่ามาก คาดไม่ถึง

ผมติดตามเรื่องนี้มานาน ไปพูดที่กระทรวงศึกษาฯ ช่วงแรกๆ ก็อาจจะถูกข้าราชการประจำโจมตีผมว่าอยู่ข้างนอก ไม่รู้เรื่อง แต่บัดนี้ผลงานประจักษ์ประเทศไทยล้มละลายทางปัญญา ผมพูดมานานก่อนมีการจัดอันดับออกมา ผลของการจัดอันดับครั้งนี้ ทำให้คนไทยตื่นตัวมากขึ้น

ผมคิดว่า มีเหตุผลและปัจจัยหลายๆ ด้าน เริ่มแรก คือ

ค่านิยมของการศึกษา คือบ้าปริญญาแต่ไม่บ้าปัญญา เน้นเพื่อประดับบารมี ไม่เน้นการแสวงหาความรู้และเอาความรู้ไปแก้ปัญหา

- ขาดคุณภาพ มีแต่ปริมาณ

- ขาดวิธีการเรียนรู้ที่นำไปใช้ คือ เรียนแบบตำราโบราณ ไม่เน้นความจริงและก็ลอกๆ กัน และเน้นที่สอบไม่มีการวิเคราะห์และแลกเปลี่ยนกัน

- มีการร่วมศูนย์อำนาจไว้ ที่ส่วนกลางมากเกินไป ไม่เปิดโอกาสให้สถานศึกษามีเสรีภาพ

- ปฏิรูปการศึกษาแต่ปฏิรูปโครงสร้างเป็นแท่งๆ มากขึ้น มี C 11 มากขึ้น แต่ไม่มีการบูรณาการข้ามแท่งหรือปฏิรูปพฤติกรรมของผู้บริหาร

- ครูขาดขวัญกำลังใจ

- เด็กไม่มีความสุขในการเรียน เรียนเพื่อสอบ

การเมืองแทรกแซงมากเกินไป เรื่องการศึกษาครูกลายเป็นฐานเสียงทางการเมืองมากกว่าเป็นมืออาชีพ ผมคิดว่าความตกต่ำครั้งนี้เป็นกระจกส่องให้ต้องปรับปรุงอย่างแท้จริง

ผมเชื่อว่าเรื่องการศึกษาแก้ได้ แต่ต้องแก้ด้วยมืออาชีพและมีการเมืองสนับสนุน เป็นวาระแห่งชาติและต่อเนื่องอย่าทำแบบฉาบฉวย

สุดท้าย

ที่คาดไว้ว่าเศรษฐกิจจะอยู่ประมาณ 4% ตอนนี้คาดว่าคงจะไม่เกิน 3.50% หรือต่ำกว่านั้น แต่ที่น่ากลัวเป็นการตกต่ำอีกเรื่องหนึ่งคือ เศรษฐกิจชะลอตัว แต่ของแพงทั้งแผ่นดิน ก๊าซขึ้น ทางด่วน ไฟฟ้า ผู้อ่านจึงต้องวิเคราะห์ว่าอนาคตของเศรษฐกิจไทยจะไปทางไหน?

ถ้าคนไทยยังมีความรู้สึกสบายๆ นายกฯก็เดินทางไปต่างประเทศเดือนละ 2 ครั้ง

ความตกต่ำเหล่านี้ “ใครจะช่วยเราได้”

 

ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์

เลขาธิการมูลนิธิพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ระหว่างประเทศ

[email protected]

www.gotoknow.org/blog/chiraacademy

แฟกซ์ 0-2273-0181