ปัจจัยที่ส่งผลต่อการพัฒนาคุณภาพการศึกษาตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงโรงเรียนเทศบาล 1 (กบินทร์ราษฎรอำรุง ) อำเภอกบินทร์บุรี จังหวัดปราจีนบุรี

บทคัดย่อ

  การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ  ศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อการพัฒนาคุณภาพการศึกษาตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนเทศบาล 1 (กบินทร์ราษฎรอำรุง) อำเภอกบินทร์บุรี  จังหวัดปราจีนบุรี ใช้ระเบียบวิธีวิทยาคิว(Q Methodology) เป็นการวิจัยเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ  ประชากรและกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้  ประกอบด้วย  ผู้บริหารสถานศึกษา  จำนวน  1  คน  ครูและบุคลากรทางการศึกษา จำนวน  22  คน  คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน  จำนวน  9 คน  และ ผู้ปกครองนักเรียน  จำนวน  208  คน รวมทั้งสิ้น จำนวน 240  คน โดยวิธีการแบบเจาะจง(Purposive  Sampling)  เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถาม สถิติที่ใช้ใน การวิเคราะห์ข้อมูล  ค่าเฉลี่ย  ค่าร้อยละ  ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน  ค่าความเบ้ และความโด่ง  สถิติภาคอ้างอิงใช้ในการวิเคราะห์ค่าวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรในรูปเมตริกซ์การผันแปรร่วม  ค่าความคลาดเคลื่อนมาตรฐานการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยัน โดยใช้น้ำหนักขององค์ประกอบวิเคราะห์เส้นทางอิทธิพล และการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ความสัมพันธ์เชิงโครงสร้าง(Path Analysis) โดยใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์สำเร็จรูปในการวิเคราะห์สถิติ  และการวิจัยเชิงคุณภาพ  ประกอบด้วย  นักเรียนชั้นประถม  ศึกษาปีที่  6  และนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่  3  ปีการศึกษา  2555  จำนวน  29  คน  เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามในการสัมภาษณ์กลุ่มแบบเจาะจง(Focus Group  Interview)

ผลการวิจัยพบว่า

  ปัจจัยที่ส่งผลต่อการพัฒนาคุณภาพการศึกษาตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง  โรงเรียนเทศบาล 1 (กบินทร์ราษฎรอำรุง)  เชิงปริมาณ  ประกอบด้วย 1) ปัจจัยด้านงานบริหารวิชาการ  มีองค์ประกอบ  ด้านหลักสูตรและการจัดการเรียนการสอน  ด้านแผนการจัดการเรียนรู้มาตรฐาน ส 3.1   และด้านกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน  2) ปัจจัยด้านงานบริหารบุคคล  มีองค์ประกอบ ด้านการเสริมสร้างประสิทธิภาพของครู  ด้านระเบียบวินัย และการรักษาวินัยครู และด้านการส่งเสริมความรู้และคุณธรรมครู  3) ปัจจัยด้านงานแผนงานการเงินและงบประมาณ  มีองค์ประกอบ ด้านการใช้เงินอย่างคุ้มค่าและประหยัดที่สุด  ด้านใช้งบประมาณอย่างประหยัด และด้านการวางแผนใช้เงินตามระเบียบ  4) ปัจจัยด้านงานบริหารทั่วไป มีองค์ประกอบ  ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม  ด้านพัฒนาเครือข่ายการศึกษาตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และด้านบริการสาธารณะ  5) ผู้บริหารสถานศึกษา มีองค์ประกอบ ด้านการพัฒนาแหล่ง เรียนรู้ตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง  ด้านการพัฒนางานวิจัยในชั้นเรียน และด้านการพัฒนาสื่อและนวัตกรรม  และ 6) ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มีองค์ประกอบ ด้านความพอประมาณ  ด้านความมีเหตุผล  ด้านการมีภูมิคุ้มกัน  ด้านเงื่อนไขความรู้  ด้านเงื่อนไขคุณธรรม  ด้านการพึ่งตนเอง  ด้านการรวมกลุ่ม   ด้านการสร้างเครือข่าย และด้านความสมดุล และการพัฒนาที่ยั่งยืน  โมเดลปัจจัยที่ส่งผลต่อการพัฒนาการจัดการศึกษาตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงโรงเรียนเทศบาล  1 (กบินทร์ราษฎรอำรุง)ที่พัฒนาขึ้น มีความสอดคล้องกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์  โดยมีค่าไค-สแควร์(X²) เท่ากับ  35.27  ค่าองศาอิสระ(df) เท่ากับ  68  ค่าความน่าจะเป็น(p) เท่ากับ 0.999  ค่าดัชนีวัดความกลมกลืน(GFI)  เท่ากับ  0.99 ค่าดัชนีวัดระดับ  ความกลมกลืนที่ปรับแก้แล้ว(AGFI) เท่ากับ 0.95  ซึ่งมีค่าเข้าใกล้ 1  ค่าดัชนีรากกำลังสองเฉลี่ยของ ความคลาดเคลื่อน(RMSEA)  เท่ากับ  0.00  ซึ่งมีค่าน้อยกว่า  0.05  ค่าดัชนีรากกำลังสองเฉลี่ยของส่วนที่เหลือ(RMR) เท่ากับ  0.036  ซึ่งเข้าใกล้ศูนย์  และค่าขนาดตัวอย่างวิกฤต(CN)  เท่ากับ  657.93 โดยมีอิทธิพลทางตรงต่อคุณภาพการศึกษาตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง 5 ปัจจัย โดยเรียงลำดับจากค่ามากไปหาค่าน้อย  คือ  ปัจจัยด้านงานบริหารวิชาการ ผู้บริหารสถานศึกษา  ปัจจัยด้านงานบริหารทั่วไป  ปัจจัยด้านงานบริหารบุคคล  และปัจจัยด้านงานแผนงานการเงิน และงบประมาณ ซึ่งมีค่าสัมประสิทธิอิทธิพลเท่ากับ 0.91,0.74, 0.02, -0.41 และ -0.48  อิทธิพลทางอ้อมมีปัจจัยด้านงานบริหารทั่วไป  ปัจจัยด้านงานบริหารบุคคล ปัจจัยด้านงานบริหารวิชาการ  และปัจจัยด้านงานแผนงานการเงินและงบประมาณ โดยส่งผ่านผู้บริหารสถานศึกษา  มีค่าสัมประสิทธิอิทธิพลเท่ากับ 1.08, 0.37, 0.32  และ 0.10  ส่วนอิทธิพลรวม พบว่า   ผลการวิเคราะห์  ค่าสัมประสิทธิอิทธิพลรวมของปัจจัยที่ส่งผลต่อการพัฒนาคุณภาพการศึกษาตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงโรงเรียนเทศบาล 1 (กบินทร์ราษฎรอำรุง) ปัจจัยด้านงานบริหารทั่วไปและผู้บริหารสถานศึกษา อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05  มีค่าสัมประสิทธิอิทธิพลเท่ากับ 1.10 และ 0.74  ตามลำดับ  ในขณะที่ปัจจัยด้านงานบริหารวิชาการ  ปัจจัยด้านงานบริหารบุคคล  และปัจจัยด้านงานแผนงานการเงินและงบประมาณ   มีค่าสัมประสิทธิอิทธิพลเท่ากับ 0.59,-0.05 และ -0.38  ตามลำดับ ไม่มีความแตกต่างทางนัยสำคัญทางสถิติ

  การวิจัยเชิงคุณภาพ  พบว่า  การพัฒนาคุณภาพการศึกษาตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ต้องใช้กระบวนการคิดวิเคราะห์  การแก้ปัญหาต่างๆ และการลงมือทำกิจกรรมด้วยตนเองให้ได้ก่อนขยายผลต่อผู้อื่น