เสียงสะท้อนจากผู้ป่วยและครอบครัว
วันที่ 26 มีนาคม 2556
"ทำไม? ทิ้งผมไว้ระหว่างทาง"
"เราเดินมาด้วยกัน ผมสู้เต็มที่ ผมรูว่าหมอก็สู้กับผม ผ่าตัด รักษาทุกอย่าง แล้วตอนนี้ ทำไมทิ้งผม"
จะพูดอย่างไรได้ต่อ ไม่ต้องพูด ฟังเงียบๆนะ เพราะวาระนี้ไม่ใช่เราเป็นเค้า เราถูกเลือก และเราก็ยินดีที่ได้มีโอกาสนี้
beside you sense นี้ต้องมีให้ได้ และเราก็รู้ว่าเรามีได้ เหนื่อยนิดหนึ่ง
อาจต้องกลับมาถามว่าทำไม
ทำไมต้องรู้สึกเหนื่อย
ไปก่อนละไว้มาใหม่
มาเรื่องเราต่ออีกนิดหนึ่ง หลายๆคำพูดที่พ่อเด็กสะท้อนออกมา ขอ โค้ดนิดหนึ่ง
"ทำไม ลูกผมไม่ได้รับการดูแลใน PICU ลูกผมอาการหนัก หมอบอกว่า ต้องการเตียงสำหรับคนไข้ที่หนักกว่า ผมเข้าใจ แต่ไม่น่าต้องลงมา หอผู้ป่วยสามัญ ลูกผม หมอก็บอกว่า วิกฤติ 50/50 แล้วทำไมอยู่สามัญ เพราะว่าหมอทำอะไรไม่ได้แล้วใช่มั้ย ผมเข้าใจ หมอไม่ช่วยผมทิ้งผม ก็ ผมต้องหาทางของผมเอง"
ฟังแล้วสะท้อนอะไร
ข้อมูลที่พ่อได้เชื่อว่า ให้ในระดับหนึ่งตามความเข้าใจของแพทย์
"ผมให้หมดแล้วนะพี่ พ่อเค้าก็รับได้ ตอนที่ย้ายมา"
หากมองมุมนี้ เราเห็นว่ามีได้หลายทาง
- ข้อมูลอีกให้เต็มที่แล้ว พ่อเด็กรับได้ในตอนนั้น โดยเหตุผลหรือ ยอมรับแต่ไม่ทั้งหมด หมายถึง Ok เข้าใจที่หมอพูด แต่ใจนะไม่อยากได้หรอก palliative care แต่ยอมเพราะ อาจเพราะ เข้าใจจริง แต่ก็ยังมีความหวังอยู่นะ
บางครั้งข้อมูลที่ได้ พ่ออาจเลือกรับบ้างส่วน หรือว่า ขอมูลนั้นอาจไม่ตรงตามใจของพ่อก็ได้ หรือหมอให้ไม่ครบ
ซึ่งในความเป็นจริงทางปฎิบัติ ในการพูดหนึ่งครั้ง อาจเป็นไปได้ยากที่จะให้ได้หมด ด้วยภาวะอารมณ์ของพ่อขณะข่าวร้ายนั้น หรือเวลาการพูดคุยวางแผน เพื่อไขข้อข้องใจ หรือการหาทางออกที่สามารถทำได้จริง
- อาจจำเป็นต้องสะท้อนข้อมูลว่า เค้ารับรู้ข้อมูลกลับไปเท่าไร ตรงมั้ย มีอะไรที่ใช่ หรือไม่ใช่
- ต้องให้อีกเป็นระยะ ในช่วงการบอก อาจต้องประเมินว่า ภาวะความพร้อมอารมณ์กับข้อมูลที่ต้องให้นะ OK ไม่
- การบอกให้จดคำถามหากคิดได้ แต่ไม่สามารถ ถามหมอได้ ณ ขณะนั้น เก็บเพื่อถามในเวลาต่อมา
- การให้การช่วยเหลือทางด้านทางออก ทางเลือก ที่จะเกิดขึ้นได้ เยียวยาหลังการสูญเสีย ในที่นี้ อาจเป็นสูญเสียความหวัง เป้าหมาย หรือกำลังใจ
จากที่ได้ปรึกษากัน เราได้เรียนรู้ บางครั้ง เราต้องเอา คำพูดที่ทำให้พ่อ มีอารมณ์ความรู้สึกนะไปสะท้อนคนที่ได้พูด ภายใต้เจตนาที่ดี เข้าใจได้ บางครั้งการยกหาเหตุผลเพื่อให้พ่อเข้าใจ ยอมรับได้ การพยายามพูดหาเหตุผล บางครั้งก็เป็นดาบสองคมได้เช่นกัน คือ อารมณ์ มันไม่ได้่ ณ ตอนนี้ อย่า debate เลยนะ ไม่ได้ก็ไม่ได้ รอ ให้เวลา ทั้งเราและคุณพ่อ (แต่บางครั้งมันไม่ได้ เตียงต้องใช้ นโยบายว่าอย่างนั้น) หนักนะ แต่หากให้เวลา น่าจะดีขึ้น หรือหาทางออกที่เค้าเองก็ร่วมคิดกับเราด้วย
เงื่อนไขแบบน้นะ ขอจำกัดแบบนี้นะ เราจะทำกันอย่างไรดี....หรือเราไม่มีเวลา
คำพูดที่ว่า "ก็ให้ถือว่าทำบุญ ให้กับเด็กคนอื่นเถอะนะ เค้าจะได้ใช้เตียง" หมอ
"ผมไม่ได้มาทอดกฐินนี้ที่ต้องมาทำบุญ ผมพาลูกมารักษานะ"
คือ การพูดแบบนี้ไม่ใช่ไม่ดี บางครั้งบางเหตุการณ์อาจได้ดีนะ ใช้ได้ แต่สถานการณ์นี้ บริบท คุณพ่อท่านนี้ที่ ไม่ต้องการ palliative ต้องการรักษาต้องการหาย ต้องการให้ลูกกลับบ้านได้ ไม่ใช่
"บอกว่าต้องการเตียง แล้วงั้ย เห็นย้ายลูกผมออกมา แล้วเห็นเตียงก็ยังว่าง ข้สงนอกอีก ไม่เห็นเอาคนไข้ไหนเข้าเลย" "ไม่ใช่ผมไม่เห็น แบบนี้โกหก" เห็นว่าลูกผมหมดหวัง หมอทำอะไรไม่ได้ ก็เอาออก หมอไม่ทำ ผมก็ต้องช่วยตัวเอง ในทางผม"
พอบอกได้มั้ยว่า ทำอย่างไรบ้าง
ก็ต้องพึงสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ผมมีทางของผมละ ผมไม่รู้ ทางไหนมีได้ผมก็อยากทำ หมอไม่ทำแล้วเนี้ยะ
ผมไม่ยอมหรอก ผมต้องช่วย
สะท้อนว่า อะไร เราหมดหวัง แต่พ่อแม่ ยังไม่หมดหวัง
สำคัญ คือเราจะทำอย่างไรว่า เราอยากร่วมหวังกับคุณพ่อคุณแม่ด้วยเช่นกัน เดินไปด้วยกัน แม้นว่าจะอย่างไร แต่อย่างน้อยระหว่างทางเราไปด้วยกัน
นี้ละมั้งที่ทำให้เรารู้สึกเหนื่อย เหนื่อยเพราะว่า เราเองก็ทำให้ได้ร้สึก sense นั้นไม่ได้ หรือเปล่า
เพราะเรา เหตุผลจ้า หรือเปล่า เพราะเราไม่มีใจหรือเปล่า หรืออะไร
สำคัญ คือต่อไปเราเดินงัยต่อนั้นละ
เรายังต้องเดินต่อ ไปด้วยกัน ทุกครั้งที่คิดว่าเราเดินเข้าไปแล้วเรา รู้สึกหนัก แต่พอเราคุย เรารู้เลยว่า สถานการณ์ข้อมูลเรื่องราวที่พูดคุยทำให้เราเบาได้
ความเห็น (3)
นำภาพงาน SHA มาฝากครับ
ขออภัยลิงค์ผิด เอาใหม่ครับ(http://www.gotoknow.org/posts/521691)