ศีลธรรมฝ่ายจารีตและฝ่ายก้าวหน้าของคนอเมริกัน

พีร์ พงศ์พิพัฒนพันธุ์

ในการแข่งขันทางการเมือง เพื่อชิงตำแหน่งประธานาธิบดีของคนอเมริกันไม่ว่าครั้งไหนๆก็ตาม ระบบศีลธรรม ได้ถูกหยิบยกมาเป็นประเด็นหาเสียงทุกครั้งทั้ง 2 พรรค  คือ ทั้งเดโมแครตและรีพับลิกัน  ต่างอ้างเสมอว่าใส่ใจกับศีลธรรมอันดีของตนเองและจะผลักดันนโยบายเชิงศีลธรรมให้เกิดขึ้น ถึงแม้ว่าระบบกฎหมายรัฐธรรมนูญของอเมริกันกำหนดให้ศีลธรรมหรือศาสนา แยกออกไปจากการเมืองการปกครอง(secular state)ก็ตาม

  ข้อเท็จจริง คือ ทั้ง 2 พรรค ต่างผูกติดกับระบบคำสอนของศาสนาคริสต์ไม่มากก็น้อย ต่างฝ่ายต่างมีเป้าหมายทางศีลธรรมที่แตกต่างกัน  จนเกิดมีการแบ่งแยกฝ่ายในเรื่องนี้อย่างชัดเจน ได้แก่ฝ่ายที่เรียกว่า pro-life กับฝ่ายที่เรียกว่า pro-choice

ฝ่ายแรก หมายถึง พรรครีพับลิกันและฝ่ายที่สองหมายถึงพรรคเดโมแครต

คำว่า “บาป” ถูกนำมาใช้เป็นเครื่องในการประกาศตน(จุดยืน)ทางการเมืองของแต่ละแคนดิเดท ในแต่ละพรรค พรรคอนุรักษ์นิยมอย่างรีพับลิกัน ปฏิเสธไม่เห็นด้วยกับนโยบายการทำแท้ง รักร่วมเพศ(ของเพศที่สาม) และความสำส่อนทางเพศเชิงการมีมากกว่าผัวเดียวเมียเดียว รวมถึงการปฏิเสธในประเด็นประโลมโลก ของชุมชนฮอลลีวูด ,จึงไม่แปลกที่ไม่ว่าในยุคสมัยใดโดยส่วนมากแล้ว พรรครีพับลิกัน จะไม่ได้เสียงสนับสนุนจากชาวฮอลลีวูด ยกเว้นแต่เพียงผู้ที่เป็นดาราบางคน อย่างอดีตผู้ว่ารัฐ แคลิฟอร์เนีย อาร์โนลด์ ซวากเซเนกเกอร์ และดาราคนอื่นๆเพียงไม่กี่คนเท่านั้น

พรรครีพับลิกัน จึงถูกกล่าวหาว่า เป็นพรรคฝ่ายเสรีนิยมขวา ไม่เป็นที่ประทับใจคอการเมืองชนกลุ่มน้อย(minority group)อีกด้วย เว้นเสียการกล่าวเลยไปจากการได้รับการเลือกตั้งของสส.ผิวขาวบางคนอย่าง Dana Rohrabacher  แห่ง ออร์เร้นจ์ เค้าน์ตี้ ที่ครั้งหนึ่งเขาเคยบอกผมทำนองว่า เขาเข้าถึง Asian sense หรือเข้าถึงความรู้สึกของคนเอเชียในเขตเลือกตั้งของเขา คือเขต Huntington beach

แต่คนไทย โดยเฉพาะในเขตแคลิฟอร์เนีย ยิ่งในแอล.เอ.ด้วยแล้ว ย่อมไม่มีทางเข้าใจ Conservative  morality sense หรือความรู้สึกด้านศีลธรรมแนวอนุรักษ์นิยมได้ง่ายๆ หากคนไทยส่วนใหญ่ถูกกล่อมเกลาโดย “สำนึกชนกลุ่มน้อย”จากวาทกรรมเชิงตรรกะที่ว่า “รีพับลิกันไม่มีทางเข้าใจคนจน เอาใจแต่คนรวย เพราะผู้บริหารพรรคส่วนใหญ่ เป็นคนรวย ดังนั้น  พรรคนี้จึงจะไม่ช่วยเหลือคนจน หรือไม่มีวันเข้าใจหัวอกคนจน” ซึ่งการพิสูจน์วาทกรรมดำเนินต่อมาตราบเท่าที่ยังมีการเทคโอเวอร์ของนักการเมืองพรรคเดโมแครต  อย่างอดีตผู้ว่าการรัฐแคลิฟอร์เนียคนที่ 37 (1999-2003)Gray Davis กำลังดำเนินไปในตอนนั้น กระทั่งรัฐเดียวกันนี้ถึงกับล้มละลาย บนกอง(ระบบ)สวัสดิการอันไพบูลย์ ,คนเอเชียนอเมริกันที่เมืองเฟรสโนบางคน หากินกับบรรดาลูกๆ นับโหลหรือมากกว่านั้นของเขา โดยไม่ทำงานเป็นเวลานับสิบๆปี

จากอนุสนธิจากการเลือกตั้งประธานาธิบดีเมื่อเดือนพฤศจิกายนปี 2012 ,การอ้างระบบศีลธรรมของฝ่ายรีพับลิกัน โดยเฉพาะในส่วนตัวของมิทท์ รอมนีย์ แคนดิเดทประธานาธิบดีของพรรค ที่มีเงื่อนเงาทะมึนของนิกายมอร์มอนทอดทับอยู่นั้น ไม่เพียงแต่ทำให้ต่อมความรู้สึกของชาวเอเชียนอเมริกันหรือกลุ่มชาติพันธุ์อื่นในอเมริกาพาลนึกถึงสถานการณ์ด้านศีลธรรมและศาสนาในเมือง Salt Lake City มลรัฐ Utah ศูนย์กลางของนิกายมอร์มอน ซึ่งแม้แต่ชาวรีพับลิกันด้วยกันเอง ก็อดประหวั่นเรื่อง “ความเคี่ยวเครียดเชิงจารีต” ของรอมนีย์ไปด้วยไม่ได้ ดีหน่อยที่แบคกราวด์ของรอมนีย์ ไม่ได้“เคี่ยว”เชิงจารีต มากเท่าที่คนในนิกายมอร์มอนเป็นกัน แต่ Image ของอดีตผู้ว่าการรัฐแมสสาซูเซสส์ “ขวากลาง” ก็ชัดว่า เขาเป็น pro-life ตัวฉกาจอย่างไม่สามารถเลี่ยงได้ ,ตอนนั้นเพื่อนผมที่ลาสเวกัส แซวว่า หากรอมนีย์ไปลาส เวกัส เขาคงไม่ อบายมุข –temptation enjoys จากเกมพนันที่มีอยู่เกลื่อน หากแต่จะเลือกเพียงไวน์ชั้นดีในห้องส่วนตัวที่ โรงแรมและบ่อน Bellagio ไม่ก็ในบ่อนอื่นในเครือเอ็มจีเอ็ม

ขณะที่ในอีกฝ่าย “กลยุทธ์หาเสียงกับคนจนยังใช้ได้ผล”  บารัก โอบามา ขวัญใจโรบินฮู้ด ก็มุ่งทำงานหาเสียงอย่างขะมักขะเม้น

ใช่แน่นอนถ้าจะบอกว่า โอบามา คือ ผู้ลบภาพเชิงลบของ “คนผิวสี”ในอเมริกาออกได้บางส่วน อย่างน้อยก็กับคนส่งทูโกคนไทยในเขตแอล.เอ. ซึ่งเขาเคยผ่านประสบการณ์อันเลวร้ายจากคนผิวสี อเมริกัน-แอฟริกันมาอย่างใจหายใจคว่ำ เมื่อชายผิวดำร่างยักษ์จับข้อเท้าของเขายกขึ้น เอาหัวห้อยลง  แล้วเขย่าตัวกรุ๊งกริ๊ง เพื่อปล้นแม้กระทั่งเหรียญเพนนีเล็กๆ ขณะเขาไปส่งทูโกย่านอีสต์ฮอลลีวูดในวันหนึ่ง

อิมเมจเชิงศีลธรรมของโอบามา แตกต่างจากอิมเมจเชิงศีลธรรมของรอมนีย์ อย่างแทบสิ้นเชิง เพราะว่าแท้จริงแล้ว คนนิกายเดโมแครตส่วนหนึ่งและจำนวนกำลังโตขึ้นอย่างมากนั้น พวกนี้ประกาศตนเองด้วยซ้ำว่า “ไม่มีศาสนา” ทำให้โอบามาเองถูกเคลือบแคลงจากมหาชนอเมริกันเช่นกันว่า “เป็นไปได้อย่างไรที่โซเชียลลิสต์อย่างเขา(โอบามา) จะนับถือพระเจ้า”

กระนั้น ก็เป็นที่ถูกใจของเสรีชน สุขนิยม โดยเฉพาะสุขนิยมทางเพศชาวฮอลลีวูด ก่อนการเลือกตั้งพวกเขาส่งสัญญาณที่ดีว่าจะเลือกยืนข้างโอบามาก ไม่ต่างจากเพศที่สาม, การณ์เป็นไปถึงขนาดว่า ศิลปินนักร้องจำนวนหนึ่งตั้งท่ายื่นฟ้องต่อรอมนีย์ ฐานนำเพลงของเขาไปเปิดนำ (introduce) ขณะหาเสียงบนเวที  , แสดงให้เห็นว่า รอมนีย์ อยู่ในสถานการณ์ที่คับแค้น ถึงขนาดต้องวิ่งขอลิขสิทธิ์เพลงเพื่อเปิดนำบนเวทีหาเสียงด้วยความลำบากยากเข็ญ

ฐานแห่งการเป็น pro-choice ของเดโมแครตและโอบามา ถูกนักวิจัยความสุขที่นิวยอร์คกระตุกเมื่อไม่นานมานี้ เมื่อดัชนีความสุขที่เป็นผลของการวิจัย บ่งว่า พวกpro-life มีความสุขมากกว่าพวก pro-choice จากเหตุผล เงื่อนไขทางศีลธรรมและความตั้งมั่นในสถานภาพและเพศสภาพ โพลล์บอกว่า ชาวprolife ไม่มีการตั้งคำถามกับชีวิตและสังคม มากมายเหมือนชาว pro-choice ซึ่ง ส่วนหนึ่งของการมีความทุกข์ของชาว pro-choice นั้นถูกมองว่า เกิดจากตัววิจิกิจฉา (ความลังเลสงสัย) ต่อสิ่งต่างๆมากเกินไป ทำนองการตั้งคำถาม ทำไม ทำไมและทำไม เป็นตัวการสร้างทุกข์ภายในใจให้เกิดขึ้นได้ตลอด

ชาว pro-life จึงพอใจในสภาพที่ตนเองเป็นอยู่มากกว่าชาว pro-choice รวมถึงความพอใจในระบบการใช้ชีวิตแบบครอบครัวผาสุก ผัวเดียวเมียเดียว จึงไม่ต้องสงสัยว่า เรื่องของ บิล คลินตัน กับ โมนิกาเลวินสกี้ กลายเป็นโจ๊กโอเปร่ามาแสนนาน แม้คลินตัน จะได้ชื่อ Golden Tiger –เสือทอง ก็ตาม

ขณะเดียวกันประเด็นทางด้านศีลธรรมจึงทำให้นักการเมืองอเมริกันที่คาดกันว่า จะมีอนาคตรุ่งโรจน์ต้องเสียคนมานักต่อนักแล้ว

แต่รอมนีย์เอง ก็คงจะนึกไม่ออกว่า โอบาม่า มีอะไรเสื่อมเสียทางศีลธรรม และคนรวยอย่างเขาผิดตรงไหน ทั้งๆที่เขาเองก็มีที่มาไม่ต่างจาก Harry Reid  ประธาน Senator(สว.) เสียงข้างมากของแดโมแครต , Reid นั้น เป็นถึงลูกชายของเจ้าของเหมืองแร่ใหญ่ แห่งเมือง Searchlight รัฐทะเลทราย-เนวาดา

แน่นอนว่า ศีลธรรมเป็นเรื่องปัจเจกบุคคล ตราบเท่าไม่นำระบบศีลธรรมไปบีฑา หรือบังคับให้คนอื่นเชื่อในระบบศีลธรรมแบบเดียวกับตน เหมือนที่ รอมนีย์กำลังเชื่อศีลธรรมกระแสหลัก(คริสตธรรม) และโอบามากำลังเชื่อศีลธรรมกระแสรอง(อัตตธรรม/ไร้ศาสนา)

เพราะการไปโบสถ์(วัด) ในช่วงการหาเสียงเลือกตั้ง ,หรือการไปโบสถ์(วัด)ของบุคคลสำคัญทางการเมืองและของนักการเมือง ไม่ได้บ่งเสมอไปว่า เขาผู้นั้นเป็นคนดีมีศีลธรรมประการใด !