วิเคราะห์คุณค่าวรรณกรรมพื้นบ้าน : นิทานพื้นบ้านเรื่อง โอ่งวิเศษ

กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว มีชายผู้ยากไร้กับภรรยาอาศัยอยู่ในหมู่บ้าน ชายผู้นี้มีนามว่า “อาเหลา”

อาเหลามีปู่สูงอายุอาศัยร่วมอยู่ในบ้าน คุณปู่อายุมากแล้ว  ไม่มีใครทราบอายุของคุณปู่ แม้ตัวคุณปู่เองก็จำไม่ได้ บุตรหลานที่ดีควรจะดูแลเลี้ยงดูบรรพบุรุษ แต่อาเหลาและภรรยาไม่ได้สนใจดูแล จัดหาอาหารการกินให้เพียงเล็กน้อย ซ้ำยังให้ทำงานหนัก แม้ว่าคุณปู่จะผอมแห้งไร้เรี่ยวแรงแล้ว

อยู่มาวันหนึ่ง อาเหลาขุดพบโอ่งเก่าคร่ำคร่าในทุ่งนา 

“โอ่งใบนี้น่าจะใช้เก็บน้ำได้”  อาเหลาครุ่นคิดในใจ จึงแบกกลับบ้าน

พอถึงบ้านก็ให้ภรรยาใช้แปรงขัดทำความสะอาดโอ่ง พอดีแปรงหลุดจากมือหล่นลงไปในโอ่ง ในทันใดนั้นเองโอ่งก็มีแปรงเต็มอัดแน่น ไม่ว่าเธอจะกอบและโกยแปรงออกมามากเท่าใด ในโอ่งก็ยังมีแปรงเต็มแน่นเสมอ

“เราน่าจะเอาแปรงไปขายที่ตลาด” อาเหลาบอกกับภรรยา

อาเหลาเอาแปรงไปวางขายในตลาด ไม่ช้าไม่นานก็เก็บเงินได้มากมาย เมื่อมีเงินทองมากมาย ก็จับจ่ายซื้ออาหารรสเลิศ และเสื้อผ้าแพรพรรณงดงามมากมาย แต่ทั้งสองก็ไม่เคยนึกถึงคุณปู่แม้แต่น้อยนิด อยู่มาวันหนึ่ง อาเหลาทำแท่งทองหล่นลงไปในโอ่ง แปรงหายวับไปจากโอ่ง อาเหลาใจหายวาบเมื่อมองเห็นโอ่งว่างเปล่า แต่ทว่าในนาทีถัดมาโอ่งวิเศษก็มีแท่งทองเต็มอัดแน่น อาเหลาตะโกนเรียกภรรยาเสียงหลง

“มาดูอะไรนี่ มาดูนี่ นี่ไง”

เมี่อผู้เป็นภรรยามองเห็นทองอัดแน่นอยู่ในโอ่งวิเศษ เธอสุดแสนจะดีใจ อาเหลาขนทองคำออกจากโอ่งวิเศษได้ไม่รู้จบ อาเหลาสร้างบ้านหลังใหญ่ใช้ชีวิตหรูหราสุขสบายประดุจเจ้าผู้ครองนคร อาเหลาบังคับให้ปู่เป็นผู้ตักแท่งทองออกจากโอ่งวิเศษเพื่อให้ทองคำผุดขึ้นมาอัดแน่นเต็มโอ่งอยู่เสมอ เมื่อใดที่พ่อเฒ่าเหน็ดเหนื่อยรามือพักหอบหายใจ อาเหลาจะตะคอกดุด่าให้ทำงานต่อไป อยู่มาวันหนึ่ง คุณปู่พลัดตกลงไปในโอ่งวิเศษ ทองแท่งในโอ่งหายวับไป อีกไม่กี่อึดใจ คุณปู่แก่หง่อมก็ค่อยๆปีนออกจากโอ่งวิเศษ ทีละคนสองคน
เมื่ออาเหลากับภรรยามองเห็นเรื่องที่เกิดขึ้น ฝ่ายภรรยาก็กรีดร้องออกมาสุดเสียง

“รีบทำอะไรสักอย่างซิ ก่อนจะมีตาแก่โผล่ออกมาอีก”

อาเหลาจึงรีบหยิบพลั่วหวดใส่โอ่งวิเศษเต็มแรง จนแตกเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อย แต่ก็สายเกินไปแล้ว อาเหลามีคุณปู่ถึง 6 คน แล้วอาเหลาก็ตะคอกดุด่าคุณปู่ทุกคนด้วยเสียงอันดัง แต่คุณปู่ทั้งหกไม่เกรงกลัวอาเหลาอีกต่อไปแล้ว คุณปู่ช่วยกันขับไล่สองสามีภรรยาให้ออกนอกบ้านไป อากาศนอกบ้านหนาวเหน็บลมเย็นยะเยือกพัดกระโชก สองสามีภรรยาหนาวสั่น และเริ่มรู้สึกหวาดกลัวความมืดนอกบ้าน อาเหลาและภรรยาจึงเคาะประตูร้องวิงวอนว่า

“ได้โปรดเถิดคุณปู่ เปิดประตูรับพวกเราด้วย อย่าปล่อยให้เราหนาวตายอยู่นอกบ้านเลย”  คุณปู่ในบ้านส่งเสียงตอบ

“มีกี่ครั้งที่ข้าร้องขอความกรุณาจากเจ้าทั้งสอง แต่เจ้าไม่เคยเปิดหูรับฟังเลย”

“ได้โปรดเถิดคุณปู่ เราทั้งสองสำนึกและเสียใจแล้ว ขอได้โปรดอภัยให้เราสองคนด้วย”

อาเหลาร้องวิงวอนเสียงกระเส่า ท้ายที่สุด คุณปู่ก็เปิดประตูรับทั้งสองเข้าบ้านด้วยความสงสาร  

นับจากวันนั้นเป็นต้นมา อาเหลากับภรรยากลายเป็นคนใหม่ เอาใจใส่ดูแล เลี้ยงดูคุณปู่ทั้งหกเป็นอย่างดี

ดูคลิปวีดีโอเพิ่มเติม >>  http://www.youtube.com/watch?v=eGkOkLcuLJc

วิเคราะห์คุณค่าวรรณกรรมพื้นบ้าน

1. นิทานพื้นบ้านเรื่อง โอ่งวิเศษ จะสอนเรื่องของความกตัญญู หน้าที่ของการเป้นหลานที่ดี คือการเอาใจใส่ดูแลบรรพบุรุษหรือบุคคลในครอบครัว ซึ่งนิทานเรื่องนี้ได้แสดงอุทาหรณ์สอนใจ และให้ข้อคิดเป็นอย่างดี ว่าเมื่อเราทอดทิ้งท่าน แล้วผลที่ตามมาจะเป็นอย่างไร และทำให้สามารถนำข้อคิดมาปรับใช้ในชีวิตได้

2. นิทานพื้นบ้านเรื่อง โอ่งวิเศษ เป็นคุณธรรมจีน ซึ่งเป็นที่รู้จักกันโดยกว้างขวางและสืบทอดมาถึงปัจจุบัน มีการนำมาประพันธ์และจัดพิมพ์เป็นหนังสือมากมาย 

ที่มา 

http://www.nitarn.com/index.php.html

http://www.everykid.com/nitan/earthen_jar.htm

[[email protected]]

อยากทราบว่า ที่มาของนิทานมาจากอะไรค่ะ