หัวเชื้อเห็ด....ปัญหา ไม่แ้ก้ ไม่ตก....
ปัญหาการเพาะเห็ด และวงการเพาะเห็ด ประการที่สอง คือ หัวเชื้อเห็ด
-เมื่อสามสิบกว่าปีที่แล้ว ตอนที่คนไต้หวันเขามาทำฟาร์มเพาะเห็ด แชมปิญอง และเห็ดเป๋าฮื้อ ในเมืองไทย โดยเฉพาะที่จังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย และลำพูน การผลิตเห็ดยุคนั้นถือว่าเป็นความลับอย่างสูง ผู้ประกอบการเก็บวิธีการ กระบวนการผลิตเห็ด และวัสดุเพาะเห็ดไว้เป็นความลับอย่างยิ่ง ตลอดจนผู้รู้ในการเพาะเห็ดเศรษฐกิจในเมืองไทยก็มีน้อย การผลิตเห็ดจึงเป็นเรื่องยุ่งยาก สมัยนั้นมีคนงานไทยพยายามขโมยหัวเชื้อเห็ดออกมาเพาะเองหลายครั้งแต่ก็มักไม่ประสบความสำเร็จ การผลิตเห็ดง่ายขึ้นมากในช่วงสิบปีที่ผ่านมานี้เอง
-ยังมีความเชื่อแบบเก่าๆอีกมากที่เชื่อว่าการเพาะเห็ดเป็นเรื่องยากแสนยาก และความที่เชื่อว่ายาก ฟาร์มเห็ด 80 เปอร์เซ็นต์ ในเมืองไทยจึงเป็นฟาร์มเห็ดแบบ ไม่ครบวงจร ส่วนใหญ่ซื้อก้อนเห็ดมาเปิดดอกขาย และ อีกมากผลิตก้อนเชื้อเอง แต่อาศัยหัวเชื้อเห็ดจากฟาร์มอื่นๆ
-ตราบใดที่ผู้ประการฟาร์มเห็ด ยังต้องพึ่งพาหัวเชื้อเห็ดจากภายนอก การผลิตเห็ดจะมีปัญหาต่อเนืองอีกหลายประการ ที่เห็นได้ชัดคือ ต้นทุนสูงขึ้นมาก ฟาร์มผลิตเชื้อเห็ดมักย้ำให้เกษตรกรใช้หัวเชื้อ 1 ขวด ใส่ก้อนเห็ดเพียง 50-60 ทั้งที่หัวเชื้อที่แข็งแรง สามารถใส่ก้อนเชื้อเห็ดได้มากกว่า 200 ถุง ต่อก้อน
-นอกจากต้นทุน เดี๋ยวนี้ยังประสบปัญหาการรอหัวเชื้อเห็ดเป็นเวลานานๆ ทำให้เสียโอกาสในการผลิตก้อนเห็ดให้ได้ตามความต้องการของลูกค้า หรือ การผลิตดอกเห็ด พบว่าในเขตภาคเหนือตอนบน มีฟาร์มเห็ดที่จำหน่ายหัวเชื้อเห็ดด้วย เพียง 2-3 แห่ง เท่านั้น ในขณะที่มีความต้องการหัวเชื้อเห็ดถึง กว่า หมื่นขด ต่อ ฟาร์ม ต่อเดือน ทำให้ฟาร์มต้องมีคิวในการผลิตแก่เกษตรกร การสั่งหัวเชื้อต้องใชเวลารอเชื้อกว่า 2 เดือน....ทำให้ต้องสั่งหัวเชื้อครละมากๆ ไม่ให้เสียเวลารอ การสั่งเชื้อจำนวนมาก และนำไปเก็บรักษาไว้ในตู้เย็นก็ทำให้เชื้อเสื่อม เป็นเชื้อแก่ และ ให้ผลผลิตไม่ดี คุณภาพต่ำ
-หัวเชื้อมีราคาแพง 10-15 บาท ต่อขวด ทำหใ้ต้นทุนการผลิตสูงขึ้นมาก นอกจากนั้นยังพบว่าหัวเชื้อมีคุณภาพไม่ดี ซึ่งไม่ใช้เรื่องน่าแปลกใจเพราะผู้ผลิตหัวเชื้อเห็ดมีควมอ่อนแอจากการเก็บนาน และ ต่อเชื้อไปหลายชั่วรุ่นโดยไม่มีการปรับปรุงคุณภาพ ให้เชื้อเห็ดคงความแข็งแรงไว้ได้
-การผลิตเชือเห็ดด้วยตนเอง เราสามารถเลือกจากดอกเห็ดในฟาร์มที่มีสภาพ ขนาดที่ดี ตรงตามความต้องการของเรา นอกจากนั้นยังแข็งแรงมากเพราะมาจากดอกเห็ดใหม่ๆในฟาร์มของเราเอง ทนต่อสภาพแวดล้อม หากไม่เป็ที่พอใจก็คัดทิ้งและเก็บเชื้อจากดอกใหม่ได้อีก เมื่อผลิตเป็นแล้ว ก็จะทำให้ไม่ต้องง้อฟาร์มผลิตเชื้อเห็ดอีกตลอดชีวิต สามารถผลิตก้อนเชื้อเห็ดได้ตลอดปี ไม่มีสะดุด ต้นทุนต่ำลงมากๆ
-ยังมีการอำนวยความสะดวกจากห่วยงาราชการ เช่น มหาวิทยาลัยทางการเกษตรต่างๆ ที่มีหัวเชื้อบริสุทธิ์ สำหรับทำหัวเชื้อเห็ด โดยเฉพาะกรมวิชาการเกษตร มีเชื้อเห็ดในประเทศและทั่วโลกไว้บริการ สั่งซื้อได้ทางไปรษณีย์ ไม่ต้องเสียเวลาเดินทางไปซื้อ เมื่อนำมาแล้วก็สามารถต่อเชื้อต่อไปได้อีกมา....
-สำหรับปัญหาการขาดแคลนเชื้อเห็ด ทำให้การผลิตก้อนเชื้อเห็ด และดอกเห็ด สะดุด เกษตรกรต้องเปลี่ยนความคิด และพัฒนาตนเอง และ ฟาร์ม ให้เป็นผู้ผลิตเห็ดครบวงจร คือ เป็นฟาร์มที่มีการผลิตหัวเชื้อเห็ดให้ได้ด้วย ส่วนวิธีการผลิตเชื้อเห็ดจะได้นำมาเล่าให้ฟังทีหลัง....เดี๋ยวนี้สามารถผลิตได้โดยไม่ต้องใช้หม้อนึ่งความดันไอน้ำก็ได้แล้ว
-เปลี่ยนความคิด ชีวิตก็เปลี่ยน
หัวเชื้อเห็ดในข้าวฟ่าง
ตู้เขี่ยเชื้อสำหรับทำหัวเชื้อเห็ด
ถ้าทำเชื้อเห็ดด้วยตนเอง จะเลือกจากดอกเล็กหรือใหญ่ก็ตามใจคุณ หากชื้อกับคนอื่นจะไม่มีโอกาสรู้ได้เลยว่าจะได้ดอกเห็ดแบบไหน
ความเห็น (6)
ขอบคุณคะ
เนื้อหาที่สื่อเป็นไปในทางเชื่อมโยงและพึงพาตนเอง เชื่อว่า "เปลี่ยนความคิด ชีวิตเปลี่ยนคะ
ความคิดบางครั้ง ก็ต้องดูแบบอย่าง ขอบคุณคะ
ผมมือใหม่มากๆ ๆ ครับ แต่ก็ลองผลิตหัวเื้่ื้ชื้อเห็ดเองครับ คัดจากดอกเห็ดที่สวยๆ ในตลาดเอามาเพาะ และขยาย ได้มากครับแต่ใช้วิธีปั่นแบบเนื้อเยื้อนะครับ จะได้ปริมาณที่มากและเร็วกว่ามากๆ ๆ ๆ ผมพึ่งเริ่มทำได้ ประมาณ เดือนกว่าๆ ๆ ตอนนี้มีหัวเชื้อที่ลงเพาะในถุงแล้วคือ เห็ดโคนญี่ปุ่น เห็ดนางฟ้าภูฎานครับ กำลังเริ่มทดลองครับเจอปัญหาตัวอะไรไม่ทราบมากัดเจาะถุงเห็ดต้องเอามาใส่ถุงและนึ่งใหม่ ส่วน เห็ดเป๋าฮื้อกำลังปั่นอยู่ครับ ได้มา 2 ขวดเสียไป 10 ขวด ครับ
นาสนใจมากคะ ตอนนคกำลงสนใจเรองเหดอยากทำเปนอาชคพเสรฮม
ก้อนเชื้อเห็ดเป๋าฮื๋อ ระหว่างรอเดินเชื้อเห็ด มีเห็ดขึ้นเป็นจุดๆ ไม่นานก็เน่ากลายเป็นสีเหลืองใหญ่
เป็นเฉพาะชนิดนี้ค่ะ ชนิดอื่นเช่น ฮังการี่ ไม่เป็นค่ะ เกิดจากสาเหตุอะไรได้บ้างค่ะ ตอนแรกลืมนำเชื้อเห็ดเป๋าฮื๋อออกจาก
ถุงพลาสติกด้วย มีส่วนไหมค่ะ
คุณสุรชาติ....น่าจะเป็นหนูครับที่มากัดก้อนเห็ดได้มากขนาดนั้น ต้องหาวิธีกำจัดโดยด่วนครับ
คุณแพร สำหรับเห็ดเป๋าฮื้อเกิดได้หลายสาเหตุครับ...ตัวเห็ดเองก็อ่อนไหวต่ออุณหภูมิ...การทำก้อนเชื้ไม่ถูกต้องก็มีส่วนให้เชื้อแบคทีเรีย เข้าทำลายได้ง่าย...หรือแมแต่การนึ่งก้อนเชื้อไม่หมดร้อยเปอร์เซ็นต์ก็ทำให้เชื้อราเข้าทำลายได้ง่าย...ส่วนเห็ดฮังก่ีรีไม่เป็นอะไรเพราะแข็งแรงกว่ามากครับ นึ่งก้อนเชื้อไม่สุกมากก็เจริญได้....ทางที่ดีเอารูปมาโพสไว้ก็ได้ครับจะได้ช่วยดูอีกที...
ขอบคุณครับคุณเจษฎา เจอตัวแล้วครับ เป็นหนูตัวเล็กๆ ๆ มากินปลายข้าวในถุงครับ