ผ้ากาสี หรือ ผ้ากาสิกพัสตร์ จากแคว้นกาสี เป็นผ้าโบราณที่มีปรากฏในพระไตรปิฎก (แคว้นกาสี คือแคว้นใหญ่ ๑๖ แคว้นในสมัยพุทธกาล ปัจจุบันคือเมืองพาราณสี รัฐอุตตรประเทศ ประเทศอินเดีย) ซึ่งผ้ากาสีนี้ เป็นผ้าที่มีชื่อเสียง และยังคงรักษาวิธีการทำแบบโบราณสืบทอด มากว่า ๓,๐๐๐ ปี

โดยพระพุทธเจ้าได้ตรัสถึงการดำรงชีวิตของพระองค์เมื่อยังเป็นเจ้าชายสิทธัตถะให้ภิกษุทั้งหลายฟัง ปรากฎความในพระไตรปิฎก เล่มที่ ๒๐ สุขุมาลสูตร อังคุตตรนิกาย สุตนิบาต ว่า

“ภิกษุทั้งหลาย ไม่เพียงแต่เราจะใช้ไม้จันทน์แคว้นกาสีเท่านั้น ถึงผ้าโพก ผ้านุ่ง ผ้าห่มและเสื้อของเราล้วนทำในแคว้นกาสี” (อัง.ติก. ๒๐/๓๙/๑๙๘)

โดยพระพุทธเจ้าทรงมีพระพุทธาธิบายลักษณะพิเศษอันเป็นเลิศของผ้ากาสีไว้ในในพระไตรปิฎก เล่มที่ ๒๐ ติกนิบาต อังคุตตรนิกาย ว่า

"ภิกษุ ท.! ผ้ากาสี แม้ยังใหม่อยู่ สีก็งาม นุ่มห่มเข้าก็สบายเนื้อ ราคาก็แพง,
แม้จะกลางใหม่กลางเก่าแล้ว สีก็ยังงาม นุ่งห่มเข้าก็ยังสบายเนื้อราคาก็แพง,
แม้จะเก่าคร่ำแล้ว สีก็ยังงามนุ่งห่มเข้าก็ยังสบายเนื้อ ราคาก็แพงอยู่นั่นเอง.
ผ้ากาสีแม้ที่เก่าคร่ำแล้ว คนทั้งหลายก็ยังใช้เป็นผ้าห่อรตนะ (เพชรพลอย) หรือเก็บไว้ในหีบอบ."

เมื่อทรงจะเปรียบเทียบธรรมเรื่องความไม่ประมาท ก็ทรงยกเอาผ้ากาสีเป็นเครื่องเปรียบความ ดังปรากฏความในพระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๙ จันทิมสูตร สังยุตตนิกาย มหาวรรค ว่า

“ภิกษุทั้งหลาย ผ้าที่ทอด้วยด้ายชนิดใดชนิดหนึ่ง “ผ้าแคว้นกาสี” ชาวโลกกล่าวว่า เลิศกว่าผ้าเหล่านั้น แม้ฉันใด กุศลธรรมทั้งหมด ก็ฉันนั้นเหมือนกันนั้น มีความไม่ประมาทเป็นมูล รวมลงในความไม่ประมาท ความไม่ประมาทบัณฑิตกล่าวว่า เลิศกว่ากุศลธรรมเหล่านั้น” (สํ.ม.๑๙/๑๔๘/๗๖)

และในส่วนอื่นของพระไตรปิฎก ก็มีการกล่าวถึงผ้ากาสีในหลายแห่ง ผ้ากาสีจึงเป็นผ้าโบราณที่หาชมได้ยาก และมีชื่อเสียงอยู่คู่กับนครพาราณสี หรือแคว้นกาสีโบราณมานับแต่สมัยก่อนพุทธกาล ซึ่งปัจจุบันติดอันดับเมืองสำคัญของโลกที่มีผู้คนอยู่อาศัยหนาแน่น สืบต่อกันมามากที่สุดกว่า ๔,๐๐๐ ปี

เขียนใน GotoKnow โดย ส.ท้ายอาสน์สงฆ์
ใน ธรรมะมือใหม่!

คำสำคัญ (Tags): #ผ้ากาสี#พาราณสี#ผ้ากาสิกพัสตร์

หมายเลขบันทึก: 501566เขียนเมื่อ 7 กันยายน 2012 23:36 น. ()แก้ไขเมื่อ 8 กันยายน 2012 00:36 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน