เปลี่ยน

ทำ และ ทำ นำทางเปลี่ยน

   เมษายน2532 จบการศึกษาจากวิทยาลัยพยาบาลสุรินทร์(สมัยนั้นยังไม่เปลี่ยนเป็นวิทยาลับพยาบาลบรมราชชนนี) รุ่นที่ 14 แน่นอนว่าคงเป็นไปตามครรลองของพยาบาลเทคนิคบรรจุใหม่ ไปทำงานในโรงพยาบาลชุมชน อำเภอก็จะต้องไกลตัวจังหวัด ชื่อดิฉันบรรจุตำแหน่งพยาบาลในโรงพยาบาลชุมชนไม่ไกลตัวเมือง ประมาณ 30 กิโลเมตรไม่แปลกและไม่เปลี่ยนถ้าเป็นเช่นนั้น แต่เรื่องจริงที่เปลี่ยน ทศวรรษพัฒนาสถานีอนามัย นโยบายเปลี่ยนไปพัฒนาและส่งคนไปที่สถานีอนามัย ไม่มีความชัดเจนในกรอบตำแหน่งที่สถานีอนามัย ตัวดิฉันถูกส่งไปสถานีอนามัยที่ไกลตัวจังหวัดประมาณ 100 กิโลเมตร มีรถประจำทางผ่านวันละเที่ยว ว๊าวจริงๆ มีความแปลกและเปลี่ยน พี่ๆที่นั้นงง??? แต่ยินดี สมัยนั้นคนอนามัยน้อยมาก ทำงานกันที่ละ 2 คน มีสถานีอนามัย 5 แห่ง ดิฉันก็เริ่มทำจากดูพี่ๆเขาทำ ที่เรียนมากับที่ได้ทำมีความต่าง คืนแรกก็ตื่นเต้นเร้าใจ ต้องทำคลอด เวลาทำคลอดที่โรงพยาบาลมีชุดอุปกรณ์ใหญ่ มีขั้นตอนนู้น นี่นั้น แต่ที่เจอคือ กำลังจะคลอด มีอุปกรณ์ที่น้อยมาก กรรไกรตัดสะดือ อ่าง เข็ม ด้าย สำลี ทำไม่ถูกทีเดียวเชียวละ แต่ก็ผ่านไปด้วยดีกับฝีมือพี่ผดุงครรภ์

  งานสาธารณสุขตอนนั้น เรียกว่าสาธารณะ ท่านหัวหน้าบอกและเราต้องรู้    ในที่นี้ คือ รู้พื้นที่ ท่านก็พาขับรถตะเวณส่ง หัวส้วมกับ ท่อส้วม มัยละ พยาบาล ไปรณรงค์สร้างส้วมในป่า และป่าจริงๆ ถนนที่ไปหลุมและทราย แต่ก็ไปเป็นทีมกับหัวหน้า ท่านสอนๆทุกอย่าง ส่วนใหญ่ไม่ใช่วิชาการ แต่สอนทักษะการพูดในชุมชน  การโน้มน้าวผู้คน การนำและจูงใจชาวบ้าน  ดิฉันไม่เคยมีเวลาเบื่อหรือทดท้อในช่วงนั้น เพราะทุกสิ่งใหม่และเรียนรู้ตลอด การต้องอยู่ในที่ที่ไม่มีน้ำปะปา  ไม่มีตลาด บนบ้านพักที่เต็มไปด้วยตุ๊กแกและหนู ข้างบ้านพักเป็นสระน้ำที่ขุดไว้ใช้ มีต้นเสลดพังพอน ว่านหางจรเข้  ด้านหน้าเป็นวัด  ด้านหลังและข้างเป็นป่า ที่ร้ายหนักก็งูจงอางเธอปรากฎร่างและเลื้อยอย่างสง่างามข้างๆต้นเสลดพังพอน เรียกว่าดิฉันไปใกล้ชิดธรรมชาติสุดๆ 

  แล้วความคิดก็เปลี่ยน สนุกมาก แต่สนุกแบบไม่มีสาระไม่ได้ เพื่อนๆร่วมรุ่นจังหวัดขอนแก่นดิฉันทุกคนเรียนต่อพยาบาลเพื่อเป้าหมาย พยาบาลวิชาชีพ มีดิฉันที่เลือกสาธารณสุข พวกเราเรียน มสธ.กัน  ยิ่งดิฉันอ่าน มสธ. ยิ่งเรียนรู้วิธีทำงาน ที่เขียนใน มสธ. ดิฉันได้ทำและพึ่งเข้าใจที่มาที่ไปของการทำแต่ละอย่าง ไม่ว่าจะเป็น การสอบสวนโรค การฉีดวัคซีน การทำอาหารเสริม การตรวจสุขภาพนักเรียน ฯลฯ  ถึงบางอ้อว่าทำไมทำแบบนี้ ทำไมมีทะเบียนตัวนี้ ตัวดิฉันเรียนหลักสูตร 4 ปี ของ มสธ. ด้วยเวลา 3 ปีครึ่ง

และที่ทำ ก็ส่งให้ ทิศทางการเลือกเปลี่ยนไป ดิฉันเปลี่ยนตำแหน่งเป็นเจ้าพนักงานสาธารณสุขชุมชน สมัยนั้นยังไม่มีตำแหน่งนักวิชาการสาธารณสุขในสถานีอนามัย ถึงแม้จะเปิดสอบแต่ไม่มีตำแหน่งมากนัักก็มีบรรจุในสำนักงานสาธารณสุขอำเภอ พี่ๆเขาก็เรียนเหมือนกันเขาก็ยังไม่เปลี่ยน และเราก็ยังยิ้มและทำงานกับชาวบ้านอย่างมีความสุข เรียกว่า การลงมือทำงานในชุมชนทำให้ดิฉัน ชอบและสนุก ส่งผลให้เปลี่ยนวิธีการคิดของดิฉัน พอได้ทำให้คนยิ้มเราก็ยิ้มเหมือนกัน ดิฉันไม่ต้องทำงานในโรงพยาบาลเป็นนางฟ้าสีขาวแต่ขอสายลมเบาๆที่ช่วยพยุงชีวิตและความเป็นอยู่ของชาวบ้านให้เสี่ยงน้อยที่สุด นั้นคงจะดีแล้ว แต่ยังไม่ใช่บทสรุปทั้งหมดของดิฉัน ยังมีอีกหลายขั้นตอนเหมือนการทำคลอดที่เปลี่ยนเส้นทางชีวิตดิฉัน