การซ้อมพูด

การฝึกซ้อมพูด

โดย...ดร.สุทธิชัย ปัญญโรจน์

www.drsuthichai.com

                การฝึกซ้อมพูด มีความสำคัญต่อความสำเร็จในการพูดแต่ละครั้ง เราคงจะไม่ปฏิเสธว่า นักกีฬามืออาชีพต่างๆ มักมีการฝึกซ้อมฝึกฝนเป็นจำนวนมากก่อนที่จะแข่งขันจริงๆ เพียงหนึ่งถึงสองวัน เช่น นักมวย ต้องฝึกซ้อมอย่างหนักกว่าจะขึ้นชกชิงแชมป์เพียงแค่วันเดียว , นักวิ่ง ต้องซ้อมวิ่งทุกๆวัน กว่าจะถึงวันแข่งขันการวิ่งซึ่งใช้เวลาในการแข่งขันวันสองวัน เป็นต้น

                การพูดก็เช่นกัน หากผู้พูดต้องการพูดให้ได้ดีในเวลาอยู่บนเวที ผู้พูดจะต้องมีการซ้อมพูดอยู่เสมอ ซึ่งการซ้อมพูดเราสามารถซ้อมพูดได้ดังนี้

                1.การซ้อมพูดกับคนที่รู้จักคุ้นเคยกัน สำหรับวิธีนี้จะมีคนที่เรารู้จักคุ้นเคยมานั่งฟังเราซ้อม จะมีกี่คนก็ได้ การซ้อมวิธีนี้ เราสามารถมองเห็นกริยาอาการผู้ฟัง ว่ามีความสนใจใส่ใจเรื่องที่เรานำเสนอมากน้อยแค่ไหน สิ่งที่สำคัญ ก่อนการซ้อม เราควรบอกให้ผู้ฟัง ช่วยเสนอแนะ หรือ แนะนำ เกี่ยวกับการพูดของเราเพื่อนำไปปรับปรุง ก่อนที่จะขึ้นเวทีพูดจริงๆ

                2.การซ้อมพูดใส่ในเทปหรือบันทึกวิดีโอ เพื่อนำมาเปิดฟังหรือเปิดดู วิธีนี้จะช่วยให้เราได้รู้ว่ากริยาท่าทางเราเป็นอย่างไรหากเราเปิดดูจากกล้องวิดีโอ หรือ การใช้ภาษาเราออกเสียงคำควบกล้ำต่างๆ ชัดเจนไหม ร / ล  การใช้เสียงเน้น หนักเบา จังหวะในการพูดว่าเร็วหรือช้า ฯลฯ

                3.การซ้อมพูดกับหน้ากระจก เป็นการซ้อมที่ทำให้เราเห็นข้อบกพร่องผิดพลาดเกี่ยวกับการใช้ท่าทางในการพูดของเราในทันทีกับกระจกที่เราดู ซึ่งเราสามารถนำมาแก้ไขได้ในทันที

                ทั้งนี้ หากถามกระผมว่า “ การซ้อมพูดวิธีใดหรือรูปแบบใดดีที่สุด ” กระผมก็คงตอบให้ไม่ได้ ทั้งนี้เนื่องจากการพูดเป็น ศาสตร์และศิลป์ เราสามารถนำไปประยุกต์ใช้ อีกทั้งต้องขึ้นอยู่กับจริต นิสัย ของแต่ละบุคคล นักพูดในประวัติศาสตร์ มีการซ้อมพูดที่แตกต่างกันไป เช่น เดล คาร์เนกี ซ้อมพูดในขณะถอนหญ้า , Abraham Lincoln  อดีตประธานาธิบดีสหรัฐ ซ้อมพูดขณะเดินทางไปยังต่างรัฐ โดยการซ้อมพูดบนหลังม้า , อาจารย์จตุพล ชมพูนิช เคยซ้อมพูดขณะเดินทางกลับบ้านโดยเริ่มซ้อมพูดจากการเดินกลับบ้านจากต้นซอยถึงท้ายซอย เป็นต้น

                แต่โดยส่วนตัวกระผมคิด การซ้อมพูดมีความสำคัญมากๆ เนื่องจากปัจจุบันกระผมมีอาชีพเป็นวิทยากรอิสระ ก่อนจะขึ้นพูดบนเวที กระผมจะต้องซ้อมพูดก่อนทุกครั้ง และเพื่อให้เห็นความสำคัญของการซ้อมพูด สโมสรฝึกการพูดแห่งลานนาไทย เชียงใหม่ ถึงกับได้ระบุไว้เป็นคำมั่นสัญญาในหนังสือ “ คู่มือนักพูด”  ไว้ว่า 

                “ ถ้าท่านเตรียมตัวอย่างดี   และฝึกพูดคนเดียว 10 ครั้ง ท่านจะเป็นนักพูดดีที่สุดประจำสัปดาห์และได้ถ้วยรางวัล

                ถ้าท่านเตรียมตัวอย่างดี  และซ้อมพูดคนเดียว 5 ครั้ง ท่านจะเป็นผู้พูดที่ดีที่สุดประจำสัปดาห์ แต่อาจไม่ได้ถ้วยรางวัล

                ถ้าท่านเตรียมตัวอย่างดี และซ้อมพูดคนเดียว 3 ครั้ง ท่านจะผ่านบทนั้นๆ ได้อย่างสบาย ”

        หมายเหตุ :  สำหรับสโมสรฝึกการพูดแห่งลานนาไทย เชียงใหม่ ใช้ระบบการฝึกการพูด แบบ Toastmasters