วิชา นโยบายสาธารณะและการวางแผน

นโยบายสาธารณะ คือกิจกรรมต่าง ๆ ที่รัฐบาลกระทำ

การศึกษานโยบายสาธารณะตามแนวทางรัฐศาสตร์

1.เป็นการศึกษาเพื่ออธิบายถึงสาเหตุและผลกระทบต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นจากกิจกรรมของรัฐบาล

2.เป็นการศึกษาวิเการศึกษานโยบายสาธารณะตามแนวทางรัฐศาสตร์คราะห์นโยบายโดยมุ่งเน้นที่ขั้นตอนแรกของกระบวนการนโยบาย คือ การกำหนดนโยบาย

3.ถือว่าการกำหนดนโยบายเป็นกิจกรรมทางการเมืองอย่างหนึ่งที่เกิดขึ้นภายในระบบการเมือง และเป็นเรื่องของฝ่ายการเมือง
¦เป็นการแยกฝ่ายการเมืองกับฝ่ายบริหารออกจากกัน
¦มีนโยบายสาธารณะเป็นตัวเชื่อมโยง

ระบบการเมือง  

นโยบายสาธารณะ

ระบบบริหาร

มีหลักสำคัญอยู่ 4 ประการ

1.เป็นการศึกษาที่อยู่ในขอบข่ายหนึ่งของรัฐประศาสนศาสตร์
 ¦ มีเป้าหมายที่จะเปลี่ยนแปลงนโยบายสาธารณะหรือโครงสร้างต่าง ๆ เพื่อให้เกิดความเป็นธรรมทางสังคม
 ¦ ไม่ได้มุ่งเฉพาะความประหยัด ประสิทธิภาพ ประสิทธิผล แต่เน้นเป้าหมายความเป็นธรรมด้วย

2.เป็นการศึกษาวิเคราะห์นโยบายโดยมุ่งเน้นที่ขั้นตอนของการบริหารนโยบาย นั่นคือ ขั้นการนำนโยบายไปปฏิบัติ
 ¦ จะใช้ทรัพยากรทางการบริหารทั้งหลายที่มีให้บรรลุเป้าหมายได้อย่างไร

3.การกำหนดนโยบายสาธารณะเป็นกิจกรรมหรือกระบวนการอย่างหนึ่งของการ  บริหาร
 ¦ ถือว่าระบบนโยบายสาธารณะเป็นระบบย่อยของระบบบริหารโดยมีระบบการเมืองอยู่ล้อมรอบ

4.เป็นการศึกษาถึงศาสตร์ว่าด้วยนโยบาย (Policy Science)
 ¦ เน้นศึกษาการตัดสินใจ

1.การกำหนดนโยบายสาธารณะ ถือได้ว่าเป็นส่วนหนึ่งของการตัดสินใจ
 ¦ เป็นการตัดสินใจเพื่อกำหนดเป้าหมายหรือวัตถุประสงค์ไว้ล่วงหน้า เพื่อการวางแผนการกระทำต่าง ๆ ของรัฐบาล

2.ขั้นตอนหรือกระบวนการในการกำหนดนโยบายสาธารณะ คล้ายกันกับกระบวนการตัดสินใจ

3.ผู้ที่จะศึกษานโยบายสาธารณะ ควรมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการตัดสินใจเป็นอย่างดีก่อน จะทำให้ได้รับประโยชน์จากการศึกษานโยบายสาธารณะได้อย่างดี

มอนเตสกิเออ (Montesquieu)
แบ่งอำนาจอธิปไตยออกเป็น 3 ฝ่าย

1.อำนาจนิติบัญญัติ  ð ออกกฎหมาย

2.อำนาจบริหาร  ð นำไปปฏิบัติ

3.อำนาจตุลาการ  ð ตีความ

 ประโยชน์ของการศึกษานโยบายของรัฐ

1. ได้รับความรู้ความเข้าใจ
=> อะไรเป็นนโยบาย ทำไมจึงต้องมีนโยบาย
=> ใครริเริ่ม ผลเป็นอะไร  ดี/เสีย อย่างไร
=> เป็นการรู้เพิ่มเติมมากจากรัฐศาสตร์ รัฐประศาสนศาสตร์
=> สามารถคาดคะเนเหตุการณ์ล่วงหน้า

2. ทราบกระบวนการต่าง ๆ ของการกำหนดนโยบาย
=> ขั้นตอน
=> วิธีการ
=> ปัจจัยต่าง ๆ ที่จะนำมาใช้

3.ทราบถึงประสิทธิภาพและประสิทธิผลของสถาบันทางการเมืองและผู้นำทราบถึง

4. ทราบถึงวิธีการวิเคราะห์ปัญหาอย่างมีเหตุผล มีกฎเกณฑ์