วิธีป้องกันไขมันในเลือดสูงก่อนบริจาคเลือด

ผู้จัดการออนไลน์ ตีพิมพ์เรื่อง 'กาชาดเผยไทยสูญเลือดไขมันสูงเดือนละ 4 แสน บ.แนะงดอาหารไขมันก่อนบริจาค 4 ชม.', ผู้เขียนขอนำมาเล่าสุ่กันฟังครับ"

.

แนะนำให้อ่านต้นฉบับที่นี่ > [ ผู้จัดการออนไลน์ ]

.

ทุกวันนี้คนไทยอายุ 17-70 ปีมีสิทธิ์บริจาคเลือดได้ (ถ้ามีคุณสมบัติครบ), ยกเว้นถ้า 60 ปีขึ้นไป ต้องมีใบรับรองแพทย์ก่อนบริจาค

.

ผู้บริจาคส่วนใหญ่ (60%) ในไทยมีอายุ 50 ปีขึ้นไป ซึ่งคนรุ่นนี้จะมีอายุมากขึ้น และบริจาคเลือดได้น้อยลงภายใน 5-10 ปีข้างหน้า ทำให้ต้องรีบรณรงค์ให้คนรุ่นใหม่บริจาคเลือดให้มากขึ้น

.

สภากาชาดไทยรายงานว่า ประเทศไทยสูญเสียเลือดจากปัญหาไขมันในเลือดสูง 400,000 บาท/เดือน เนื่องจากปัญหาไขมันในเลือด (โคเลสเตอรอล) ในเลือดของผู้บริจาคสูง ทำให้นำส่วนน้ำเลือด (plasma) ไปใช้ไม่ได้

.

วิธีหนึ่งที่จะช่วยได้ คือ ไม่กินอาหารไขมันสูง และอาหารประเภท "ผัดๆ ทอดๆ" เช่น ข้าวขาหมู พิซซ่า ฯลฯ ก่อนบริจาคอย่างน้อย 4 ชั่วโมง

.

องค์การอนามัยโลก (WHO) แนะนำให้หาผู้บริจาคเลือด "ขาประจำ" ให้ได้อย่างน้อย 3% ของประชากร หรือถ้ามีคนไทย 100 คน ควรมีผู้บริจาคประจำอย่างน้อย 3 คน

.

ประเทศไทยต้องการเลือด 1.9 ล้านหน่วย (units)/ปี, จัดหาได้จริง 1.6 ล้านหน่วย/ปี, ในจำนวนนี้มาจากกรุงเทพฯ กว่า 5 แสนหน่วย/ปี (31.25%)

.

วิธีป้องกันไขมันไตรกลีเซอไรด์สูงก่อนบริจาคเลือดได้แก่ [ clevelandclinic ]; [ nytimes ]; [ ezine ]; [ NIH ]

.

(1). ไม่ดื่มแอลกอฮอล์ (เหล้า เบียร์ ไวน์ ฯลฯ) > การดื่มหนักทำให้ระดับไขมันไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูงขึ้น

.

(2). ถีบ (active = ออกแรง-ออกกำลังเป็นประจำ) ให้มาก > อย่างน้อยควรเดินเร็ว 30 นาที/วัน (จะเดินรวดเดียว หรือเดินเป็นช่วงๆ แล้วนำเวลามารวมกันแบบบัญชีออมทรัพย์ก็ได้)

.

ควรขึ้นลงบันไดตามโอกาส สะสมเวลาให้ได้อย่างน้อย 4 นาที/วัน (ช่วยเพิ่มมวลกล้ามเนื้อส่วนเอว-ขา ทำให้กล้ามเนื้อเผาผลาญไขมันเป็นกำลังงานได้ดีขึ้น

.

(3). ลดอาหารไขมันสูง เช่น อาหารประเภท "ผัดๆ ทอดๆ", ไขมันสัตว์ เช่น ขาหมู ฯลฯ, เนื้อสำเร็จรูป เช่น ไส้กรอก หมูแผ่น หมูหยอง ฯลฯ และควรงดอาหารไขมันสูงอย่างน้อย 4 ชั่วโมงก่อนบริจาค [ ajcn ]

.

(4). กินปลาที่ไม่ผ่านการทอด 2-3 ครั้ง/สัปดาห์ (การนำปลาไปทอดจะทำให้น้ำมันปลาซึมออก - น้ำมันที่ใช้ทอดซึมเข้าไปแทน และทำให้น้ำมันปลาบางส่วนเสื่อมสภาพ), หรือกินน้ำมันปลา 2 แคลปซูล/วัน

.

(5). ลด "ข้าว-แป้ง-น้ำตาล" ลง, ใส่ผักเข้าไปแทน หรือถ้าจะให้ดีกว่านั้น, แนะนำสูตร "ผักครึ่งหนึ่ง-อย่างอื่นครึ่งหนึ่ง" ของไทย หรือ "ข้าวคำ-ผักคำ" ของเวียดนาม

.

การเปลี่ยนข้าวขาวเป็นข้าวกล้อง, ขนมปังขาวเป็นขนมปังโฮลวีท (เติมรำ) ช่วยเพิ่มเส้นใย (ไฟเบอร์) ทำให้การดูดซึมน้ำตาลช้าลง มีส่วนช่วยป้องกันไขมันในเลือดสูง

.

ถ้าไขมันในเลือดสูง, ควรลดเครื่องดื่มเติมน้ำตาล เช่น เปลี่ยนกาแฟซื้อเป็นกาแฟชงเอง (มีน้ำตาลเทียมผสมน้ำตาลอย่างละครึ่ง ราคาไม่แพง คือ 'Lite Sugar' ใช้แทนน้ำตาลทั่วไปได้) ฯลฯ

.

ถ้าชอบน้ำผลไม้, ควรดื่มเฉพาะชนิดที่มีเส้นใย (ไฟเบอร์) หรือดีกว่านั้น คือ ทำสมูตตี (smoothie) ปั่นเองรวมกาก-ไม่ทิ้งเส้นใย เพื่อให้การดูดซึมน้ำตาลช้าลง และอิ่มนานขึ้น

.

ถ้าชอบน้ำอัดลม, ควรเปลี่ยนจากชนิดเติมน้ำตาลเป็นน้ำตาลเทียม หรือที่ลงท้ายด้วยคำ "ไดเอท (diet)" (ไม่ดื่มเลยเป็นดีที่สุด)

.

ลดลูกอม-ขนมขบเคี้ยว-ไอศกรีม, ควรเปลี่ยนเป็นการเคี้ยวหมากฝรั่งชนิดไม่มีน้ำตาล ซึ่งช่วยลดฟันผุ, หมากฝรั่งชนิดที่มีน้ำตาลเทียมและแคลเซียมเสริมช่วยให้เคลือบฟันแข็งแรงขึ้นได้ด้วย

.

เปลี่ยนผลิตภัณฑ์นมไขมันเต็มเป็นไขมันต่ำหรือไร้ไขมัน, ถ้าชอบโยเกิร์ต-น้ำตาลเทียม ควรเลือกชนิดมีไขมันต่ำ-น้ำตาลต่ำ และจะดีมากถ้าเสริมเส้นใยหรือไฟเบอร์

.

หลีกเลี่ยงอาหารมื้อดึก เนื่องจากอาหารที่กินไปโดยคนเราอยู่นิ่งๆ ไม่ขยับเขยื้อนร่างกาย เช่น นั่งดู TV-เล่นคอมพิวเตอร์นาน นอนนาน ฯลฯ เพิ่มเสี่ยงไขมันไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูงขึ้น

.

(6). ลดน้ำหนัก, ถ้าน้ำหนักเกินหรืออ้วน

.

(7). ตรวจเช็คระดับน้ำตาลในเลือด > ถ้าพบว่า สูง, ควรปรึกษาหมอใกล้บ้าน เพื่อหาทางควบคุม, ถ้าเป็นภาวะก่อนเบาหวาน (pre-diabetes) พบว่า การควบคุมอาหารร่วมกับออกแรง-ออกกำลังเป็นประจำจะป้องกันการกลายเป็นเบาหวานเต็มตัวได้อย่างน้อย 40%

.

ถ้าท่านต้องการบริจาคเลือดให้ได้บุญมากๆ (กรณีท่านเคารพนับถือพระพุทธศาสนา), ควรน้อมใจว่า

.

เราขอบริจาคเลือดในกายนี้บูชาการบำเพ็ญบารมีอย่างเลิศ การตรัสรู้อย่างเลิศ และการบำเพ็ญพุทธกิจอย่างเลิศของพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า บูชาความเป็นธรรมดีของพระธรรม บูชาการปฏิบัติดีของสงฆ์ ("สงฆ์" ในที่นี้หมายถึงพระอริยบุคคล เช่น ท่านพระมหากัสสปะ ไม่ใช่พระภิกษุ ฯลฯ)

.

ถ้าท่านต้องการบริจาคเลือดให้ได้ประโยชน์ต่อผู้รับมากๆ, ขอให้บริจาคเป็นประจำ และหาโอกาสไปบริจาคก่อนเที่ยงวันในวันทำการ (จันทร์-ศุกร์)

.

อาจารย์คลังเลือดหลายท่านแนะนำว่า เลือดที่บริจาคก่อนเที่ยงวันมีโอกาสได้ปั่นแยกส่วน ได้เม็ดเลือดแดงเข้มข้น-น้ำเลือด-เกล็ดเลือดครบมากขึ้น ทำให้บริจาคครั้งเดียว-ได้ผู้รับหลายท่าน

.

ถึงตรงนี้... ขอกราบอนุโมทนาในกุศลเจตนาของท่านผู้บริจาคเลือด และขอให้ท่านผู้อ่านทุกๆ ท่านมีสุขภาพดีไปนานๆ ครับ

 > [ Twitter ]                             

• ขอขอบพระคุณ > [ ผู้จัดการออนไลน์ ]
  
• นพ.วัลลภ พรเรืองวงศ์ รพ.ห้างฉัตร ลำปาง. 17 กุมภาพันธ์ 2554.
• ข้อมูล ทั้งหมดเป็นไปเพื่อ การส่งเสริมสุขภาพ ไม่ใช่วินิจฉัยหรือรักษาโรค ท่านที่มีโรคประจำตัวหรือความเสี่ยงต่อโรคสูงจำเป็นต้องปรึกษาหมอที่ดูแล ท่านก่อนนำข้อมูลไปใช้.