ผู้ฉลาดควรเห็นว่าคนที่ชี้โทษตักเตือนในเมื่อเห็นความผิด กล่าวปรามให้เว้นความชั่ว เป็นผู้มีปัญญาดีนั้น เป็นเสมือนผู้ชี้บอกขุมทรัพย์ให้

อีกปีที่ผ่านไปและเป็นประจำที่ช่วงสิ้นปีจะเป็นช่วงของการหยุดที่จะระลึกถึงคุณความดีที่ผู้คนรอบข้างได้กระทำและเกื้อกูลกันมา ที่ทำงานจึงมีการประเมินผลการปฏิบัติงานหรือให้ feedback ซึ่งกันและกันแบบไม่เป็นทางการเท่าไรนัก ฉันเองก็เป็นทั้งผู้ให้และผู้รับการประเมินผลนั้น ทั้งจากเพื่อนร่วมงานเจ้านายและลูกน้อง ประโยคที่ฉันใช้ถามคือ "ในปีที่ผ่านมาฉันได้ทำอะไรให้คุณประทับใจ หรือสิ่งที่ฉันทำไปแล้วเเกิดผลดีต่อคุณบ้าง?” และอีกคำถามหนึ่งคือ "มีสิ่งใดบ้างที่คุณคิดว่าฉันต้องปรับปรุงในปีต่อไป มีสิ่งใดที่ฉันควรเรียนรู้เพื่อที่จะได้ทำงานสนับสนุนคุณได้ดีขึ้นในปีต่อไป?” ไม่ว่าการประเมินผลจะเป็นอย่างไร เราตกลงกันว่าคนรับจะต้องตอบแค่เพียงว่า "ขอบคุณสำหรับการประเมินผล” เท่านั้น เราจะไม่พยายามชี้แจงหรือแก้ตัวใดๆทั้งสิ้น แล้วเราจะพยายามปรับปรุงตัวเองให้ดีขึ้นในปีต่อไป แล้วฉันก็ไม่ลืมที่จะขอบคุณเพื่อนร่วมงานสำหรับความร่วมมือ มิตรภาพ ความสนุกสนาน รอยยิ้ม ที่ได้รับในหนึ่งปีที่ผ่านมา

ฉันเองก็เหมือนคนอื่นๆ การให้การประเมินผล ในข้อแรกเป็นการทำได้ง่าย แต่การที่จะให้คำชี้แนะนั้นทำได้ยากเพราะเกรงว่าคนรับจะคิดมาก แต่ฉันก็ถือเอาความจริงใจเป็นหลักและคิดว่าการที่เขาเอ่ยปากขอนั่นก็หมายความว่าเขาพร้อมที่จะรับการประเมินผลนั้นๆ การรับ feedback ก็เช่นกัน ใครๆก็ชอบที่จะได้ยินในสิ่งที่คนอื่นชอบเกี่ยวกับตัวเรา แต่ในสิ่งที่คววรปรับปรุงนั้นบางครั้งก็รับได้ไม่ง่ายนัก ช่วงนั้นฉันนึกถึงข้อดีของการยอมรับ feedback ในเรื่องของพระราธเถระที่อ่านเจอ

พระราธเถระ เดิมเป็นพราหมณ์ในพระนครราชคฤห์ เมื่อแก่ตัวลง ภรรยาและบุตรไม่เลี้ยงดู ท่านต้องออกจากบ้านมาอาศัยอยู่ในวัดพระเวฬุวันมหาวิหาร ต่อมาท่านประสงค์จะออกบวช แต่ไม่มีใครบวชให้เพราะเกรงว่าคนบวชเมื่อแก่จะว่ายากสอนยาก ท่านจึงมีร่างกายซูบผอมผิวพรรณเศร้าหมองด้วยความเสียใจ พระพุทธเจ้าทราบความจึงทรงรับสั่งถามพระภิกษุทั้งหลายว่ามีใครระลึกถึงอุปการคุณของพราหมณ์ผู้นี้ได้บ้าง ในครั้งนั้นพระสารีบุตรระลึกได้ว่าเคยรับบิณฑบาตจากพรามหณ์ผู้นี้เป็นข้าวทัพพีหนึ่ง พระพุทธเจ้าสรรเสริญพระสารีบุตรว่ามีความกตัญญู จึงทรงอนุญาตให้พระสารีบุตรเป็นพระอุปัชฌาย์บวชให้ โดยทรงยกเลิกการบวชด้วยวิธีรับไตรสรณคมน์แต่วันนั้นไป ให้ไปใช้วิธีญัตติจตุตถกรรมแทน (ให้อุปัชฌาย์เป็นผู้รับรองว่าจะดูแลภิกษุใหม่ โดยอนุมัติของคณะสงฆ์)

วันหนึ่งท่านพระราธะเข้าไปเฝ้าพระพุทธเจ้า ขอให้พระองค์แสดงธรรมย่อ ๆ ให้ พระพุทธเจ้าจึงทรงตรัสแสงว่า สิ่งใดเป็นมาร จงละสิ่งนั้นเสีย มารคือขันธ์ทั้ง 5 ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ตั้งอยู่ได้ยาก ไม่มีตัวตนบังคับบัญชาไม่ได้ไม่มีใครเป็นเจ้าของ เหล่านี้ชื่อว่ามาร เธอจงละสิ่งเหล่านี้เสีย พระราธะรับพระโอวาทและออกจาริกไปกับพระสารีบุตร ในที่สุดท่านก็ได้บรรลุอรหันตผล เมื่อพระสารีบุตรมาเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้า ทรงรับสั่งถามว่า พระราธะเป็นเช่นไรบ้าง พระสารีบุตรทูลว่า พระราธะว่าง่ายสอนง่ายเหลือเกิน จะแนะนำสั่งสอนเช่นไรไม่เคยโกรธเลย พระพุทธองค์จึงทรงให้ภิกษุอื่นถือเป็นแบบอย่าง ต่อมาทรงยกย่องว่าท่านเป็นเลิศกว่าภิกษุทั้งหลายในด้าน ผู้มีปฏิภาณ คือมีญาณแจ่มแจ้งในพระธรรมเทศนา

พระพุทธองค์ทรงตรัสในเรื่องของการรับฟังการชี้แนะไว้ว่า "ผู้ฉลาดควรเห็นว่าคนที่ชี้โทษตักเตือนในเมื่อเห็นความผิด กล่าวปรามให้เว้นความชั่ว เป็นผู้มีปัญญาดีนั้น เป็นเสมือนผู้ชี้บอกขุมทรัพย์ให้ และควรคบบัณฑิตเช่นนั้น เพราะเมื่อคบอยู่มีแต่ทางดีไม่มีทางเสียเลย" อ่านแล้วอดคิดไม่ได้ว่าคำสอนของพระพุทธองค์นั้นทันสมัยเสียเหลือเกิน 2500 กว่าปีให้หลังก็ยังคงใช้ได้ดีเยี่ยมอยู่เสมอ

ทีบ้านฉันถามคนสำคัญด้วยคำถามที่คล้ายกันว่าในปีที่ผ่านมาสิ่งใดที่ฉันทำแล้วเขาชอบ เขารู้สึกดี และสิ่งใดที่ฉันควรทำให้ดีขึ้น เขาบอกว่าการที่ฉันเริ่มสนใจพระพุทธศาสนา เริ่มอ่านพระไตรปิฎก เป็นสิ่งที่ดีที่เกิดขึ้นในปีที่ผ่านมา ฉันควรทำต่อไปในปีนี้ นอกจากนี้การเริ่มหัดถ่ายรูป การแบ่งปันความงดงามตามธรรมชาติก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่เขาชอบ เป็นอันว่าสิ่งที่ฉันมีความสุขในการทำก็สร้างความสุขให้เขาด้วยเช่นกันไม่มีข้อโต้แย้ง ส่วนข้อที่ควรจะต้องปรับปรุงอื่นๆมีอีกเยอะค่ะ (ไม่รู้คิดผิดคิดถูกที่ถามประโยคนั้นด้วย) ฉันบอกเขาว่าจะพยายามทำให้ดีขึ้นในปีนี้ค่ะ

เริ่มต้นวันแรกแห่งปีฉันตื่นแต่เช้าไปตลาด ซื้อดอกไม้ ผลไม้มาถวายพระพุทธรูปในบ้าน ซึ่งทำเป็นประจำทุกวันหยุด เสร็จแล้วออกไปเดินออกกำลังกายที่สวนป่าใกล้บ้าน ทำในสิ่งที่คนสนิทบอกว่าดีและควรทำต่อไป

ขอนำความสดชื่นที่ผ่านเลนส์เช้านี้มาสวัสดีปีใหม่ทุกท่านค่ะ นกในธรรมชาติแม้สีสันไม่สวยจับตา ไม่หลากหลายชนิด ถ่ายรูปได้ยาก แต่ความเป็นอิสระของเขาทำให้ฉันชื่นชมยิ่งนัก

หลังจากออกไปยิ้มรับความเป็นอิสระของหมู่นกในธรรมชาติแล้ว พอตกบ่ายฉันชวนไอเว่นแวะไปให้อิสระกับปลาดุกเหล่านี้ด้วย ฝนเริ่มโปรยปรายลงมาสร้างความชุ่มชื่นให้กับแถบบ้าน พร้อมทั้งเป็นสัญลักษณ์ของการเริ่มต้นชีวิตใหม่ทั้งของฉันและปลาเหล่านั้นด้วย เอาบุญมาฝากทุกท่านด้วยค่ะ

หลังจากที่ปล่อยปลาเสร็จแล้วก็บังเอิญมีตัวนี้แวะมาโผล่ขึ้นคล้ายจะบอกว่า ขอบคุณนะ...

ปีใหม่นี้ขอให้เป็นปีแห่งการเริ่มทำในสิ่งดีดีที่เรารัก ทำในสิ่งดีดีที่คนที่เรารักชอบ ปรับปรุงตัวเองตามคำแนะนำดีดีของคนที่เรารัก เพราะสำหรับฉันนั่นคือจุดเริ่มต้นของ ความสงบสุข ความเป็นอิสระ แล้วค่อยขยายวงกว้างออกไปยังที่ทำงาน ในสังคมที่เราอยู่

ความสงบ ความสุข ความเป็นอิสระ มีอยู่รอบตัว ขอให้ทุกท่านได้สัมผัสกับความสงบ ความสุข ความเป็นอิสระนั้นตลอดปีใหม่ค่ะ

เขียนใน GotoKnow โดย ...ปริม ทัดบุปผา...
ใน การเดินทางสู่ปัญญา

คำสำคัญ (Tags): #เริ่มต้นปีกับบทเรียนดีดี จากปีที่ผ่านมา

หมายเลขบันทึก: 417637เขียนเมื่อ 1 มกราคม 2011 20:11 น. ()แก้ไขเมื่อ 11 ธันวาคม 2012 13:37 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน