"วัฒนธรรม HR Change
Champion
ของนักบริหารทรัพยากรมนุษย์"
วิวัฒนาการของการบริหารทรัพยากรบุคคลจากอดีตมาจนถึงปัจจุบัน
ได้มีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว
โดยจะสังเกตได้ว่ามีชื่อเรียกการบริหารทรัพยากรบุคคลอยู่มากมายหลายชื่อ
เช่น Industrial Relations, Employee Relations, Personnel Management
และ Haman Resource Management
สำหรับชื่อเรียกที่แตกต่างกันนั้นมิได้มีสาระสำคัญเท่ากับบริบท (HR
Practices) ของการบริหารทรัพยากรบุคคล กล่าวคือ
ในทุกยุคทุกสมัยการบริหารทรัพยากรบุคคลจะมีความเชื่อมโยงกับสภาพแวดล้อมขององค์กรอยู่เสมอ
หากสภาพแวดล้อมมีความเปลี่ยนแปลงก็จะทำให้บทบาทของนักบริหารงานบุคคลเปลี่ยนตามไปด้วย
มีความเชื่อว่า “ขีดความสามารถขององค์กรขึ้นอยู่กับขีดความสามารถของคน”
(Organization’s Capability Depends upon Human
Competency) ดังนั้น
จึงมีความเชื่อว่า “คน” คือ
ทรัพยากรที่มีค่าและสำคัญที่สุดที่จะทำให้องค์การสามารถขับเคลื่อนธุรกิจให้ประสบความสำเร็จลุล่วงได้
แต่ในความเป็นจริงแล้วไม่ใช่ทุกคนในองค์การที่จะทำได้
หากแต่คนนั้นจะต้องเป็นคนที่มีทักษะ ความรู้
ความสามารถ เพราะหากคนในองค์การไม่มีทักษะ
ความรู้และความสามารถแล้ว
องค์การก็จะหยุดนิ่งอยู่กับที่และไม่สามารถขับเคลื่อนธุรกิจให้ดำเนินไปได้
หากกล่าวถึงนักบริหารทรัพยากรมนุษย์แล้ว
หลายคนคงนึกถึงบุคลากรที่ปฏิบัติงานในฝ่ายทรัพยากรบุคคล
ซึ่งมีหน้าที่เสมือนหน้าที่เสมือนเป็นผู้บริหารจัดการกิจการภายในองค์กร
รวมถึงการอำนวยความสะดวกแก่ผู้บริหารในด้านการบริหารจัดการบุคลกร
บทบาทของนักบริหารทรัพยากรมนุษย์
จึงอาจถูกมองเป็นเพียงแค่ผู้ควบคุมระเบียบและกฎเกณฑ์ต่าง ๆ
ภายในองค์กร
ซึ่งในสายตาของผู้บริหารนั้นน่าจะพึงพอใจกับบทบาทของนักบริหารทรัพยากรมนุษย์ที่สามารถนำเอานโยบายต่าง
ๆ ที่ได้รับมอบหมายไปปฏิบัติอย่างเคร่งครัด
แต่สำหรับบทบาทนี้ในมุมมองของพนักงานคนอื่น
อาจมองว่าเป็นผู้ที่มีความเข้มงวดต่อนโยบายที่ได้รับมอบหมายจากฝ่ายบริหาร
โดยไม่คำนึงถึงความยืดหยุ่นในการนำนโยบายไปสู่การปฏิบัติ
โดยเฉพาะในการดำเนินธุรกิจภายใต้สภาพแวดล้อมต่าง ๆ ในปัจจุบันที่มีการเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอและมีความจำเป็นต้องมีความยืดหยุ่นในการบริหารทรัพยากรมนุษย์เพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงมากกว่าการใช้กฎระเบียบอย่างที่เคยเป็นมา
ในปัจจุบันบทบาทของนักบริหารทรัพยากรบุคคลค่อย ๆ
มีการปรับเปลี่ยนไปมากจากที่เคยเป็นเพียงผู้บริหารกิจการภายใน
ได้มีการเน้นที่บทบาทการบริหารงานบุคคลเพื่อบริการลูกค้าเป็นสำคัญ
(Customer Centre) บทบาทการเป็นหุ้นส่วนเชิงกลยุทธ์ (Strategic
Partner) กับผู้จัดการฝ่ายอื่น ๆ
เพื่อขับเคลื่อนยุทธศาสตร์องค์กรไปสู่ความสำเร็จ
อีกทั้งยังเป็นผู้มีบทบาทสร้างแรงจูงใจให้แก่พนักงาน (Employee
Advocate)
ในการปฏิบัติงานเพื่อให้เป็นไปตามยุทธศาสตร์ขององค์กรด้วย
ซึ่งสำหรับบทบาททั้ง 3 บาทบาท
ที่ได้กล่าวไปแล้วนั้น
เป็นบทบาทที่ถือว่ามีความท้าทายต่อนักบริหารทรัพยากรบุคคลเป็นอย่างมาก
แต่อีกบทบาทหนึ่งที่นักบริหารทรัพยากรบุคคลจะต้องมี คือ
การเป็นผู้นำให้กับพนักงานคนอื่น ๆ
ให้เห็นถึงความสำคัญของการเปลี่ยนแปลง
ซึ่งถือได้ว่าเป็นอีกบทบาทหนึ่ง หรือที่เราอาจเรียกย่อ ๆ ว่า
HR Change Champion
ซึ่งอาจหมายถึง การสั่งสมเพิ่มพูนความรู้
ความสามารถหรือสมรรถนะในตัวของนักบริหารทรัพยากรบุคคลเพื่อที่จะสามารถนำการเปลี่ยนแปลงให้เกิดขึ้นแก่พนักงานในองค์กรให้ปฏิบัติงานได้บรรลุยุทธศาสตร์ขององค์กร
ในสมัยก่อน Schine (1997) กล่าวว่า
บทบาทของผู้นำการเปลี่ยนแปลงในองค์กรส่วนใหญ่จะเป็นหน้าที่ของผู้นำองค์กร
แต่ในปัจจุบันนักบริหารทรัพยากรบุคคลได้เข้ามามีส่วนร่วมการนำการเปลี่ยนแปลงมากขึ้น
โดยจะเห็นได้ว่า
ผู้บริหารทรัพยากรมนุษย์มีการบริหารที่มีความยืดหยุ่นมากขึ้น
เน้นที่การพัฒนาระบบการจูงใจพนักงานให้ปฏิบัติงานเต็มความสามารถ
อีกทั้งยังเน้นที่การพัฒนาบุคลากรในองค์กรให้มีความรู้
ความสามารถมากขึ้นด้วย
ดังจะเห็นได้จากตัวอย่าง บริษัท GE (General Electric)
ที่เน้นการพัฒนาทรัพยากรบุคคลให้มีมาตรฐานการทำงานที่สูง
เพื่อเปลี่ยนองค์กรสู่ความเป็นหนึ่ง
การนำการเปลี่ยนแปลงนั้น
นักบริหารทรัพยากรบุคคลอาจจะต้องคำนึงถึงระบบบริหารงานบุคคล (HR
Function) ในองค์กรอยู่เสมอ ๆ
เพื่อตรวจสอบว่ามีความสอดคล้องต่อสภาพแวดล้อมและบริบทของธุรกิจที่กำลังดำเนินอยู่หรือไม่
ทั้งนี้
เพื่อเป็นแนวทางในการกำหนดกลยุทธ์ที่จะผลักดันให้พนักงานในองค์กรเกิดความเปลี่ยนแปลงตามสภาพสิ่งแวดล้อมและบริบทของธุรกิจในช่วงเวลานั้น
ๆ เช่น
จะต้องสร้างระบบแรงจูงใจให้ตรงกับความต้องการของพนักงานในสภาพแวดล้อม
อีกทั้งยังต้องสามารถพัฒนาพนักงานให้มีความทันสมัยต่อวิทยาการที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน
และหากนักบริหารทรัพยากรบุคคลสามารถทำได้
เช่นนั้นก็จะเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลง HR Change
Champion ที่สมบูรณ์แบบอย่างแน่นอน...
ที่มา : ดร.มาฆะ
ภู่จินดา หนังสือกระแสคน กระแสโลก
สำนักงาน ก.พ. หน้า 57 – 59
กันยายน 2553
(เปิดโลกความรู้
พัฒนาทุนมนุษย์)
เผยแพร่ในหนังสือพิมพ์มติชนสุดสัปดาห์
ฉบับประจำวันที่ 3 – 6 เมษายน 2552