ชีวิตที่พอเพียง : ๑๑๓๙. เกมชีวิต
บทความเรื่อง What's the Rush ในคอลัมน์ Opening Remark ของนิตยสาร Business Week ฉบับวันที่ ๑๕ พ.ย. ๕๓ กระตุ้นให้ผมเขียนบันทึกนี้
บทความนี้แสดงความห่วงใย ว่าเงินทุนของโลกถูกเอาไปใช้ใน zero sum game คือเอาไปเล่นเกมในตลาดหุ้น ที่ไม่มีงอกเงย ทำให้เมื่อมีคนได้ก็ต้องมีคนเสีย และพฤติกรรมของเงินทุนกำลังก่อวิกฤตใหญ่ให้แก่โลก
ชีวิตของผมหมกมุ่นอยู่กับ positive sum game คือมุ่งเข้าไปสร้างความงอกเงยหรืองอกงาม มีคนได้โดยไม่มีคนเสีย ชีวิตของผมเป็นอย่างนี้จริงๆ คือไม่มุ่งแข่งขันชิงดีชิงเด่นกับใครๆ ตั้งหน้าทำงานเพื่อสร้างสรรค์ ไม่สร้างภาพหรือสร้างฐานเพื่อความเป็นใหญ่ในอนาคต ชีวิตของผมจึงเป็นชีวิตเรียบๆ ไม่หวือหวา ไม่ใหญ่โต แต่มีความสุข ชนิดสงบสุข ซึ่งเป็นเส้นทางชีวิตที่เลือกเอง ชีวิตที่พอเพียง
คนจำนวนไม่น้อย เล่น negative sum game คือการพนัน ซึ่งรวมการเล่นหวยด้วย สมัยผมยังเด็ก คนแถวบ้านนิยมเล่นเบอร์ คือหวยใต้ดิน หรือหวยกินรวบ นั่นเอง โดยคนเล่นแทงเลข ๓ ตัว ที่เป็นเลขท้าย ๓ ตัวของรางวัลที่ ๑ ของสลากกินแบ่งรัฐบาล แทง ๑ บาท ถ้าถูกจะได้รางวัล ๖๐๐ บาท
ผมสงสัยตลอดมา ว่าคนเล่นเขาเอาเงิน ๑,๐๐๐ บาทไปแลกเงิน ๖๐๐ บาทได้ยังไง คิดอย่างไรจึงเล่นหวยเบอร์ที่คิดตามทฤษฎีความน่าจะเป็น (probability) โอกาสถูกมี ๑ ใน ๑,๐๐๐ หากเล่นกันอย่างยุติธรรม เราแทง ๑ บาทหากถูกต้องได้ ๑,๐๐๐ บาท ดังนั้นกติกาการเล่นมันเอาเปรียบกันตั้งแต่ในมุ้ง เป็นการเล่นเกมที่เรายอมเสียเปรียบด้วยความโง่
เวลานี้นักการเมืองไทยก็กำลังเล่น negative sum game กันอยู่ คือไม่ใช่แค่ทำลายกันไปทำลายกันมา แต่สังคมไทยก็พลอยถูกบ่อนทำลายไปด้วย แบบไม่รู้ตัว
ผมเป็นคนโง่ เล่นเป็นเฉพาะ positive sum game เกมอีก ๒ แบบเล่นไม่เป็น แต่ชีวิตแนวนี้เอง ที่ทำให้ผมมีความสุข มีชีวิตที่พอเพียง
วิจารณ์ พานิช
๑๓ พ.ย. ๕๓
ความเห็น (4)
- ซื้อหวย งวดนี้ถูก ชาวบ้านดีใจว่าถูกหวย ไม่เคยคิดว่างวดที่เสียซื้อไปเท่าไหร่ รวมเงินแล้วเจ้ามือได้เปรียบตลอด
- ชาวบ้านที่เล่นหวยก็ไม่มีใครรวยตลอด
- เมื่อไหร่เขาจะเลิกเล่นหวยกัน
- เคยบอกให้เขาคิดแบบนี้เก็บเงินซื้อหวยหยอดกระปุกออมสินไว้ แล้วจะได้เงินเพิ่มเองเหมือนถูกหวย
^___________^ ยิ้มกว้างยังไม่พอ ดีใจที่อจ.มีความสุข พวกเราจะได้พลังความสุขของอจ. ผ่านทางบักทึกทุกวัน
^ ^ ใช่เลยค่ะ ครูตาเห็นด้วย ชื่นชมท่านอาจารย์หมอเป็นต้นแบบชีวิตค่ะ
กราบเรียนอาจารย์
ด้วยความเคารพครับ เนื่องจากผมก็เป็นคนหนึ่งที่มีประสบการณ์ในหุ้น จึงอยากแลกเปลี่ยนอย่างนี้ครับว่า
คนที่ เล่นหุ้น แบบ เล่นพนัน ก็มีอยู่มากครับ และส่วนใหญ่ไม่น่าจะเรียกได้ว่ากำไร หรืออาจจะตกอยู่ในแบบที่อาจารย์เรียกว่า "Zero sum game" (คนหนึ่งขาดทุน เพื่อให้อีกคนกำไร)
คนที่ปฏิบัติต่อหุ้นในตลาดแบบ "การลงทุน" เท่านั้นที่จะอยู่ได้อย่างยั่งยืน (แม้ว่าจะเริ่มต้นด้วยเงินลงทุนเพียง "น้อยนิด" อันนี้ผมพิสูจน์เองแล้ว)
เป็นความจริงว่า เนื่องด้วยคนที่ "ลงทุน" ต้องมองหากิจการที่คุ้มค่าต่อการลงทุน ซึ่งไม่ใช่การหวังลมลมแล้งๆ ให้ราคาหุ้นขึ้นๆ ลงๆ ครับ แต่เป็นการลงทุนกับบริษัทที่มีการประกอบการดี ซื่อสัตย์ การบริหารงานทำโดยกลุ่มผู้บริหารที่น่าเชื่อถือ ทำให้สิ่งที่จะได้ตอบแทนจึงค่อนข้างแน่นอน เช่น การปันผลประจำปี และราคาหุ้นเพิ่มขึ้น ซึ่งทั้งสองอย่างนี้ คนที่อยู่ในแวดวงมานาน และลงทุนแบบ "นักลงทุน" ไม่ใช่ "นักพนัน" ย่อมตอบเหมือนๆ กันว่า เราจะขาดทุนหรือกำไรตามบริษัทที่เราลงทุนไปด้วย ทำให้ผลกำไรไม่ได้หวังว่าจะขึ้นอยู่กับราคาหุ้นอย่างเดียวครับ
แต่สังคมต้องยอมรับความจริงอย่างหนึ่ง คือ "นักลงทุน" มีน้อยกว่า "นักพนัน"
ถ้าไม่มีเรื่องเงินปันผลในรอบปี หุ้นก็อาจเป็นเกมส์แบบ "zero sum game" แทนที่จะเป็น "positive sum game" จริงๆ