WHAT IS MENTAL MODEL (2) ?
Mental Model คือ ข้อตกลงเบื้องต้น ความเชื่อพื้นฐาน ข้อสรุปหรือภาพลักษณ์ที่ตกผลึกในความคิดอ่านของคน
จากหนังสือเรื่อง เงาแห่งยุคหิน (Shadows of the Neanderthal) ซึ่งเป็นหนึ่งในหนังสือชุด วินัย 5 ประการสำหรับองค์การแห่งการเรียนรู้ ของ Peter Senge
วินัยที่ Senge กล่าวถึงใน เงาแห่งยุคหิน คือ แบบแผนความคิดอ่าน หรือ Mental model ซึ่งเป็นสิ่งที่ฉันเชื่อว่าน่าสนใจ มีความสำคัญ และมีประโยชน์อย่างมาก
แบบแผนความคิดอ่าน หมายถึง ข้อตกลงเบื้องต้น ความเชื่อพื้นฐาน ข้อสรุปหรือภาพลักษณ์ที่ตกผลึกในความคิดอ่านของคน ที่มีอิทธิพลต่อความรู้ความเข้าใจต่อสรรพสิ่งในโลก มีผลต่อการประพฤติปฏิบัติ ค่านิยม เจตคติที่เขามีต่อบุคคล สรรพสิ่งและสถานการณ์ทั้งหลาย
ดังนั้น การศึกษาแบบแผนความคิดอ่าน หรือ Mental model นั้น นอกจากจะใช้ในการสร้างองค์การแห่งการเรียนรู้แล้ว ความรู้เรื่อง Mental model ยังสามารถนำไปปรับใช้ได้ในการดำเนินชีวิตประจำวันปกติทั่วไปอีกด้วย
ความยุ่งเหยิงวุ่นวายที่โลกนี้กำลังพบเจอ แน่นอนว่าเกิดมาจาก Mental model ของปัจเจกบุคคลในโลกที่สั่งการให้เกิดการกระทำ ประพฤติปฏิบัติต่างๆมากมาย ในสถานการณ์ที่ต่างกัน เมื่อ Mental model ต่างกัน ความขัดแย้งวุ่นวายย่อมตามมา
สิ่งที่เราต้องร่วมกันสร้าง ทั้งในเชิงธุรกิจ และ เชิงสังคม คือ “การสร้างสรรค์และแลกเปลี่ยนให้มนุษยชาติเกิด Mental model ในแง่บวก” ผ่านทักษะการสืบค้น (inquiry skill) เพื่อให้แต่ละปัจเจกบุคคลเกิดความท้าทายและปรับขยายขอบเขตกระบวนการความคิดและความเชื่อของเราเพื่อทำความเข้าใจมุมมองและการคิดของคนอื่น จากนั้นในขั้นสุด คือการใคร่ครวญและควบรวมแบบแผนความคิดอ่าน (Reflection and Integration skill) เพื่อให้เกิดการแก้ปัญหาหรือตัดสินใจลงมือกระทำแบบสร้างสรรค์ในแง่บวก เกิดการรวมพลัง และลดความขัดแย้ง
จากการเก็บข้อมูลคร่าวๆของฉัน Mental model ในแง่บวก หรือใช้แนวคิด จิตวิทยาทางบวก (Positive Psychology) ที่เป็นแรงผลักดันให้ชีวิตคนๆหนึ่งเกิดศักยภาพในการดำเนินชีวิตและหน้าที่การงานได้ มีดังต่อไปนี้ ความสุข ความรัก ความมีอิสระ การทำในสิ่งที่ตนเองชอบ ความไม่กดดัน ที่ยึดเหนี่ยวทางจิตใจ การอดทนรอ เป็นต้น อย่างไรก็ตาม ฉันยังจำเป็นต้องศึกษาและเก็บข้อมูลเพิ่มอีกมาก เพื่อหาข้อสรุปว่า Mental model ที่ส่งผลให้เกิดศักยภาพในการทำงานและดำเนินชีวิตของคนเรานั้น เกิดจากโมเดลใดบ้าง
แล้วคุณล่ะคะ มีความเห็นว่าอย่างไรบ้าง ? ขอบคุณที่ติดตามอ่านนะคะ แล้วพบกันใหม่ค่ะ ^^
คำสำคัญ (Tags): #mental model
หมายเลขบันทึก: 383939เขียนเมื่อ 11 สิงหาคม 2010 15:00 น. ()ความเห็น (4)
ต้องนำ metal model ของแต่ละคน มา "แลกเปลี่ยน" กันครับ
แบบนี้
สวัสดีค่ะ
โอ...หนังสือที่มีเนื้อหาสาระที่เป็นประโยชน์แบบนี้ น่าจพนำมาถ่ายทอด และแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันนะคะ
ขอบคุณล่วงหน้าค่ะ สุขสันต์วันแม่ รักแม่ทุกวันนะคะ
@ ท่านอาจารย์ small man ขอบคุณที่เข้ามาแวะชมนะคะ ภาพน่ารักและสื่อความหมายดีมากเลยค่ะ ชอบๆๆ :)
@ คุณครูใจดี หนูเห็นด้วยที่เลยค่ะ ว่าหนังสือชุดนี้เป็นหนังสือที่ดีมากๆ ทั้งวิธีการนำเสนอและเนื้อหาสาระ ขอบคุณที่แวะมานะคะ สุขสันต์วันแม่เช่นกันค่ะ :)
ผมอาจมาอ่านเรื่องนี้ช้าไปหน่อย ด้วยเหตุที่สนใจคำว่า Mental Model เหมือนกัน และเห็นด้วยกับ Positive Psychology (ใช้คำนี้ดูสูงกว่า Positive Thinking) ในส่วนตัวผม Mental Model มีทั้งดีและไม่ดี ทางแก้คือ คิดอย่างมีสติ และใช้ปัญญาไตร่ตรอง น่าจะเป็นขั้นสูลสุดครับ