โชว์ที่แสนห่วย กับ ทุนที่น่านิยมยิ่ง


จากการผลิตเพื่อยังชีพในชุมชนเปลี่ยนเป็นผลิตเพื่อป้อนสังคมบริโภคที่ไม่รู้จักอิ่ม ความเอื้ออาทรและเห็นอกเห็นใจในสังคมแบบเก่าที่ล้าสมัยจึงถูกแทนที่ด้วยการแข่งขันเอารัดเอาเปรียบที่แสนจะทันสมัยและการทำร้ายกันอย่างถูกกฏหมาย จีดีพี ยังคงพิสูจน์และยืนยันการเติบโตเหล่านี้ได้เป็นอย่างดี

แค่ภาพกระป๋องนมข้นหวานตราหมีกริซลี่กินดอกมะลิที่วางซ้อนกันอยู่บนชั้นวางสีขาวสะอาด ก็ทำให้กำศักดิ์อดคิดย้อนกลับไปถึงอดีตเมื่อครั้งยังเป็นนักเรียนอยู่ชั้นประถมโรงเรียนวัดต้นโหนดไม่ได้ ทุกๆ เย็น ทั้งเด็กชายกำศักดิ์และเด็กหญิงยงศรีน้องสาว ต้องช่วยแม่จัดข้าวของในร้านทุกวัน ขนถุงถ่านถุงละห้าบาทจากหลังบ้านมาแทนถุงที่ขายไปแล้วตอนกลางวัน หรือทำความสะอาดชั้นวางสบู่ยาสีฟันที่มักมีฝุ่นจับอยู่เสมอ ตวงน้ำตาลทรายใส่ถุงละกิโลบ้างครึ่งกิโลบ้าง กำศักดิ์เกลียดการตวงน้ำตาลทรายเพราะเขาไม่ชอบกับการที่มือจะเหนียวเหนอะหหนะจากน้ำตาลและต้องคอยก้มหน้าดูตาชั่งให้พอดีไม่ขาดไม่เกิน แต่หน้าที่ที่กำศักดิ์ชื่นชอบเป็นพิเศษและแทบไม่ต้องรอให้แม่เรียกใช้เลยก็เห็นจะเป็น เอานมข้นหวานตราหมีกริซลี่กินดอกมะลิจากกล่องมาวางเรียงเป็นรูปทรงปิระมิดบนชั้นวาง กำศักดิ์ได้เรียนรู้ว่าถ้าวางแถวล่างเป็นจำนวนคู่ แถวถัดขึ้นไปก็จะเป็นจำนวนคี่และหนึ่งกระป๋องสุดท้ายก็จะเป็นยอดปิระมิด กำศักดิ์ชอบที่จะให้ยงศรีน้องสาวของเขามาช่วยกันวางกระป๋องนม แล้วร้องเรียกให้แม่มาดูว่าใครวางได้สวยกว่ากัน แม้ทุกครั้งแม่จะบอกว่า “เก่งทั้งสองคนเลย ลูกแม่” แต่เขาก็มักจะแอบภูมิใจเสมอว่าตัวเองเรียงกระป๋องนมข้นหวานได้เป็นระเบียบเรียบร้อยกว่ายงศรีน้องสาวของเขา เพราะทุกกระป๋องที่เขาวางจะเห็นหมีกริซลี่หันหน้ามากินดอกมะลิทางเดียวกันอย่างเป็นระเบียบ

ผ่านชั้นวางน้ำตาลทรายยี่ห้อสกายแล็ปที่แพ็คเรียบร้อยจากโรงงาน น้ำหนักได้มาตรฐาน ผ่านการรับรองอย่างออกหน้าจาก องการอาหารและยา อย่างเป็นทางการ ยิ่งทำให้กำศักดิ์เห็นภาพแม่ทำงานคนเดียวอย่างคล่องแคล่วยังติดตา มือหนึ่งถือถุงน้ำตาล อีกมือหยิบยางยืดมามัดปากถุงอย่างรวดเร็วจนถุงหมุนตามแรงเหวี่ยงเหมือนตุ๊กตาใขลานที่เต้นระบำเป็นวงกลมอยู่กับที่ ตอนนั้นกำศักดิ์ไม่รู้ว่าแม่เกลียดการตวงน้ำตาลทรายเหมือนเขาหรือไม่ แต่กำศักดิ์รู้ดีว่าน้ำตาลทรายทุกถุงของแม่ในร้านจะไม่ขาดและไม่เกินเลยแม้แต่ค่อนขีดเดียว ไม่เคยมีลูกค้าของแม่คนใหนต้องร้องเรียนสำนักงานคุ้มครองผู้บริโภคเรื่องน้ำหนักขาด หรือสินค้าไม่ครบเลยซักคน กำศักดิ์ไม่เคยเข้าใจเลยจริงๆ ว่าแม่ตวงน้ำตาลทรายได้เร็ว เที่ยงตรง และแม่นยำแบบนั้นได้อย่างไรกันจนทุกวันนี้

แม่เป็นคนขยัน รอบคอบ เรียนจบแค่ชั้น ป.สี่ แต่คิดเงินคล่องแคล่วเหมือนเครื่องคิดเงินอัตโนมัต ต่างกันก็แค่ไม่มีใบกำกับภาษีและเสียง แกร๊ก..แกร๊ก..! ขณะคิดเงินเท่านั้น กำศักดิ์เห็นแม่ทำงานอย่างนั้นทุกวันอยู่หลายปี ยังคงเห็นแม่ทำอยู่อย่างนั้นแม้จะกลับบ้านแค่สองวันในหนึ่งอาทิตย์เมื่อเข้ามาเรียนมัธยมที่ในตัวเมือง และแม่ก็ยังคงทำงานอยู่อย่างนั้น แม้กำศักดิ์และยงศรีจะกลับบ้านไม่กี่ครั้งในหนึ่งปีหลังจากเข้ามาเรียนมหาวิทยาลัยในเมืองหลวงแล้ว

"แม่จ๋า หนูจากินแฮมเบอร์เกอร์" เสียงหนูน้อยวัยห้าขวบที่ยืนอยู่ข้างๆกำศักดิ์ร้องเรียกแม่ "จ๊ะ จ๊ะ เดี๋ยวแม่ซื้อให้" เธอรับปากทั้งที่สายตายังไม่ละจากการอ่านข้อความบนฉลากครีมไวเทนนิ่งที่อวดอ้างว่าสามารถทำให้ผิวคล้ำๆของเธอนั้นขาวเปล่งปลั่งเหมือนโกหกได้ภายในเจ็ดวัน ซึ่งยืนยันโดยผู้เชี่ยวชาญผิวจากยุโรปที่เข้าใจผิวของคนเอเชียเป็นอย่างดี(กว่าคนเอเชียเสียอีก) "แม่หนูจากินหนมอันนั้นด้วย" เด็กคนเดิมชี้ไปที่ห่อขนมที่ฉลากพิมพ์ตัวสีแดงใหญ่ว่า "มีแคลเซี่ยมและวิตามินซีสูง"กำศักดิ์ยิ้มอย่างชื่นชมที่เห็นเด็กสมัยนี้มีโอกาศมากกว่าตัวเองตอนสมัยเป็นเด็กมากนัก "จ๊ะ เดี๋ยวแม่ซื้อให้" หญิงคนเดิมยังไม่ละสายตาจากการอ่านฉลาก 

กำศักดิ์หยิบเครื่องดื่มบำรุงสมองสองขวดเหมือนเกรงว่าขวดเดียวจะทำให้สมองที่ลึกล้ำของเขาอาจได้รับสารอาหารไม่เพียงพออย่างในโฆษณาทางทีวีก็ได้ พลันก็แว๊บคิดถึงคำพูดและความคิดของแม่ที่ครั้งหนึ่งเคยบอกว่า “ดีแล้วที่ลูกเลือกเรียนคณะเกษตร หลังจากพ่อแกตายไป สวนก็รกร้างไม่มีใครทำอีกเลย เรียนจบแล้ว จะได้กลับมาทำสวนที่บ้าน” แต่กำศักดิ์ก็เลือกที่จะทำงานกับบริษัทนำเข้าปุ๋ยเคมีตราบ้านไม่มีหลังคา ซึ่งเขามองเห็นความมั่นคงมากกว่าการกลับไปทำสวนอย่างใร้อนาคตที่บ้านอย่างที่ แม่อยากให้เป็น ส่วนยงศรีน้อ งสาว เก่งคณิตศาสตร์ หลงรักตัวเลข ก็ได้ทำงานกับตัวเลขสมใจ ไม่ใช่ที่ร้านของแม่ แต่เป็นหัวหน้าฝ่ายการเงินอยู่ห้างค้าส่ง เดอะ กรีดดี้ สาขาใหญ่ในกรุงเทพฯ ซึ่งอยู่ไม่ไกลกับบริษัทของกำศักดิ์มากนัก บ่อยครั้งที่พูดเรื่องนี้แล้วแม่มักจะเปรยๆ เหมือนคนไม่เข้าใจการศึกษาและความเปลี่ยนแปลงทางสังคมไทยว่า “มหาลัยและเมืองหลวงได้พรากลูกไปจากแม่แล้ว”

กำศักดิ์อยากให้แม่ได้พักผ่อน ไม่ต้องทำงานหนักเหมือนก่อนอีก ตอนนี้เขาสบายใจแล้ว ชั้นวางของที่บ้านไม่มีของวางอีกแล้ว แม่ไม่ต้องทำงานแบบนั้นอีกแล้ว แม่อยู่บ้านเฉยๆคนเดียว แม่ยังมีเงินเหลือจากขายสวนที่รกร้างว่างเปล่าและจากที่กำศักดิ์กับยงศรีที่ส่งให้ทุกเดือน แม่มีเวลามากพอที่จะนั่งคิดทบทวนว่าชีวิตนี้ยังมีอะไรอีกที่แม่ต้องการ เดือนที่แล้ว กำศักดิ์โทรไปหาแม่ แม้จะพูดคุยกับแม่ไม่มากนักแต่เขาก็ยังประทับใจที่แม่ยังจำเรื่องราวในอดีต เมื่อครั้งที่เขายังชอบวางกระป๋องนมข้นหวานเป็นรูปปีระมิด แม่บอกกำศักดิ์ว่า “ลูกของแม่เหมือนนมตราหมีกริซลี่กินดอกมะลิกระป๋องสุดท้ายที่อยู่บนยอดปีระมิดเสียแล้ว  ” เสียงแม่เครือๆ เหมือนน้ำตาคลอ นั่นคือคำชมจากแม่ เขาคิด

กำศักดิ์วางเครื่องดื่มบำรุงสมองทั้งสองขวดลง และยิ้มให้หญิงสาวมผมยาวที่ยืนอยู่ตรงหน้าอย่างมั่นใจและรอคำตอบ

“รับหนมจีบซาลาเปาเพิ่มหมั๊ยค่ะ” แกร๊ก.แกร๊ก....แกร๊กกก..!!

หมายเลขบันทึก: 377062เขียนเมื่อ 20 กรกฎาคม 2010 12:08 น. ()แก้ไขเมื่อ 7 มิถุนายน 2012 23:51 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (3)

สวัสดีครับ คุณการีม

"จากการผลิตเพื่อยังชีพในชุมชนเปลี่ยนเป็นผลิตเพื่อป้อนสังคมบริโภคที่ไม่รู้จักอิ่ม ความเอื้ออาทรและเห็นอกเห็นใจในสังคมแบบเก่าที่ล้าสมัยจึงถูกแทนที่ด้วยการแข่งขันเอารัดเอาเปรียบที่แสนจะทันสมัยและการทำร้ายกันอย่างถูกกฏหมาย จีดีพี ยังคงพิสูจน์และยืนยันการเติบโตเหล่านี้ได้เป็นอย่างดี" คำพูดนี้ยังคงสะท้อนภาพสังคมไทยในบางส่วนได้เป็นอย่างดีถึงแม้ว่าบางชุมชน ยังคงไว้ซึ่ง ความเอื้ออาทรและเห็นอกเห็นใจ ถึงแม้ว่าผมอาจจะไม่ค่อยได้สัมผัสชุมชนแบบนั้นมากซักเท่าไหรแต่ ผมก็อยากให้คนเอื้ออาทรและเห็นอกเห็นใจของสังคมไทยกลับคืนมา

ปล. "เป้อยู่ข้างหลัง หนทางอยู่ข้างหน้า จุดหมายอยู่ข้างขอบฟ้า ความบ้าอยู่ข้างใจ" ผมชอบคำนี้จังเลย ครับ ถึงแม้จะไม่ค่อยได้แอบเที่ยว

ยินดีที่ได้รู้จักนะครับ

การล่มสลายของชุมชนแบบนี้มองไม่เห็นภาพมากนัก เป็นการล่มสลายทีละนิดแบบค่อยเป็นค่อยไปแต่ถาวรและยั่งยืน หากคุณคือคนสมัยใหม่ไม่ยึดติดกับระบบแบบเก่า ปัญหาเหล่านี้ก็ไม่ใช่ปัญหาใหญ่ที่น่าเป็นห่วงนักหรอกครับ......

ยินดีที่ได้รู้จักครับ คุณชิน และขอบคุณกับการเข้ามาแบ่งปันครับ

สบายดีนะครับ หายไปนานมากๆๆ งานเป็นอย่างไรบ้างครับ สังคมเราเปลี่ยนไปจริงๆๆด้วย

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท