หลังกินยาจะดื่มน้ำผลไม้ น้ำอัดลม หรือนมแทนน้ำได้ไหม ?


 

หลังกินยาควรดื่มน้ำตามเพื่อช่วยให้ยาไม่ติดค้างในลำคอหรือหลอดอาหาร และให้ยาลงไปสู่กระเพาะและลำไส้ได้ดีขึ้น น้ำที่ดื่มหลังจากกินยาควรเป็นน้ำเปล่าจะดีที่สุดเพื่อหลีกเลี่ยงปฏิกิริยาของยากับเครื่องดื่มต่าง ๆ ที่ไม่ใช่น้ำ

อย่างไรก็ตาม ยาบางชนิดสามารถดื่มน้ำผลไม้หรือน้ำอัดลมหรือนมแทนน้ำได้ เพราะเครื่องดื่มเหล่านี้ไม่มีผลต่อความคงตัวของยาหรือไม่มีผลต่อการถูกดูดซึมของยาในทางเดินอาหาร  แต่ยาบางชนิดเมื่อถูกกับกรดในน้ำผลไม้หรือน้ำอัดลมจะทำให้ยาสลายตัวได้ และมียาบางชนิดที่นมจะลดการดูดซึมของยา               


ยาบางชนิดห้ามกินยาพร้อมนม ด้วยเหตุผล 2 ประการคือ



  1. ยาลดการดูดซึมยา โดยยาจะจับกับแคลเซียมในนมกลายเป็นสารประกอบเชิงซ้อนทำให้การดูดซึมยาในทางเดินอาหารลดลง  ตัวอย่างเช่น ยาปฏิชีวนะเททราไซคลีน (tetracycline) และ ดอกซีไซคลีน (doxycycline) แต่ยาดอกซีไซคลีนได้รับผลจากนมน้อยกว่าเททราไซคลีน  นอกจากนี้ยังมียาต้านเชื้อแบคทีเรียกลุ่มควิโนโลน (quinolone) เช่น นอร์ฟลอกซาซิน (norfloxacin), ซิโปรฟลอกซาซิน (ciprofloxacin) และ โอฟลอกซาซิน (ofloxacin) เป็นต้น ดังนั้นต้องกินยาเหล่านี้ให้ห่างจากการดื่มนมอย่างน้อย 2 ชั่วโมง 

  2. นมอาจทำให้ระบบเคลือบป้องกันยาบางชนิดถูกทำลายก่อนเวลาที่เหมาะสม กล่าวคือ ยาบางชนิดถูกทำลายในสภาวะที่เป็นกรดจึงถูกเคลือบด้วยสารพิเศษที่ไม่ให้ละลายในกรด แต่ให้ละลายในด่าง โดยสารเคลือบนี้สามารถละลายในลำไส้ซึ่งมีในสภาพเป็นด่าง และทำให้เกิดการปลดปล่อยตัวยาออกมาได้ที่ลำไส้เล็ก   หากกินยานี้พร้อมนมซึ่งมีฤทธิ์เป็นด่างจะทำให้สารที่เคลือบยาไว้ละลายออกและปล่อยตัวยาออกมาก่อนในกระเพาะทำให้ยาถูกทำลายได้ ตัวอย่างยารูปแบบนี้ เช่น ยายับยั้งการหลั่งกรดในกระเพาะชื่อโอมิพราโซล (omeprazole)  ดังนั้นต้องกินยาที่เคลือบแบบนี้ให้ห่างจากการดื่มนมอย่างน้อย 2 ชั่วโมง   


นอกจากนี้ผู้ป่วยที่ไม่สามารถกินอาหารทางปากได้ และได้รับอาหารทางสายยางทางจมูก หรือได้รับอาหารเข้าสู่กระเพาะอาหารหรือลำไส้โดยตรง ก็ต้องระวังเช่นกัน  เพราะอาหารปั่นหรืออาหารทางการแพทย์ที่ให้ทางสายเหล่านี้อาจมีนมเป็นส่วนประกอบ และทำให้เกิดปัญหากับยาบางชนิดได้


ดังนั้น หลังจากกินยา หากท่านต้องการดื่มน้ำผลไม้ น้ำอัดลม หรือนมแทนน้ำ ควรสอบถามเภสัชกรให้แน่ใจก่อนว่าเครื่องดื่มเหล่านี้ไม่มีผลต่อยาที่ท่านจะกิน หากไม่แน่ใจให้ดื่มน้ำเปล่าจะเหมาะสมที่สุด

คำสำคัญ (Tags): #สุขภาพดีทุกคน
หมายเลขบันทึก: 365134เขียนเมื่อ 8 มิถุนายน 2010 23:07 น. ()แก้ไขเมื่อ 21 มิถุนายน 2012 20:52 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (2)

สวัสดีค่ะคุณ stt

แวะมาทักทาย และหาความรู้เพิ่มเติมค่ะ ขอบคุณสำหรับเรื่องราวที่นำมาแบ่งปันนะคะ

สาระที่ไม่เคยขาดจากบล๊อกนี้ ขอบคุณค่ะ

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท