จากบัญชียาหลักแห่งชาติจากสมุนไพร สู่
บัญชียาสมุนไพรโรงพยาบาลสอง
บัญชียาจากสมุนไพร เป็นความพยายามของกระทรวงสาธารณสุขที่จะผลักดันยาสมุนไพรให้เข้าสู่ระบบบริการสาธารณสุขของรัฐและเอกชนอย่างเป็นทางการ โดยประกาศบัญชียาจากสมุนไพรเป็นครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ.2542 และประกาศในครั้งที่ 2 ในปี พ.ศ.2549
ก่อนหน้านี้ยาสมุนไพรเป็นยาที่สั่งจ่ายโดยผู้ประกอบการโรคศิลปะแพทย์แผนไทยเท่านั้น มีผู้ประกอบโรคศิลปะแผนปัจจุบันน้อยรายที่จะสั่งจ่ายยาสมุนไพรแก่ผู้ป่วย ทั้งที่ไม่มีกฎหมายใดห้ามไว้ทั้งนี้ด้วยเหตุผล 4 ประการ คือ
1.ก่อนหน้านี้กระทรวงสาธารณสุขไม่เคยประกาศให้มีบัญชียาจากสมุนไพร เพื่อใช้ในระบบบริการสาธารณสุขแผนปัจจุบันของรัฐอย่างเป็นทางการ
2. ก่อนหน้านี้การใช้ยาสมุนไพรไม่สามารถเข้าสู่ระบบสวัสดิการเพื่อใช้สิทธิเบิกค่ารักษาพยาบาล ไม่ว่าจะเป็นระบบสิทธิของราชการ สิทธิของการประกันสังคม และสิทธิ 30 บาทรักษาทุกโรค
3. ผู้ประกอบโรคศิลปะแผนปัจจุบันได้รับการศึกษาอบรมมาทางด้านวิทยาศาสตร์ชีวภาพอันเป็นศาสตร์ของแผนตะวันตก มิได้เรียนรู้ศาสตร์การแพทย์แผนไทย จึงขาดศรัทธา และขาดความรู้ในการใช้ยาสมุนไพร จึงไม่สั่งจ่ายยาสมุนไพรแก่ผู้ป่วย
4. ระบบธุรกิจยาแผนปัจจุบันมีอิทธิพลต่อการสั่งจ่ายยาในสถานพยาบาลแผนปัจจุบัน
ปัจจุบันเมื่อมีการประกาศใช้บัญชียาจากสมุนไพรในระบบบริการสาธารณสุขของรัฐและเอกชน ก็เท่ากับได้ปลดล็อคเงื่อนไขข้อ 1 และข้อ 2 ออกไป แต่เงื่อนไขข้อที่ 3 และข้อที่ 4 ยังเป็นอุปสรรค แต่ก็สามารถขจัดอุปสรรคนี้ออกไปโดยการประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนผู้บริโภครับทราบอย่างกว้างขวางว่า "ยาจากสมุนไพรได้รับการรับรองจากกระทรวงสาธารณสุขให้สั่งจ่ายในโรงพยาบาลแผนปัจจุบันได้แล้ว" และที่สำคัญคือข้าราชการสามารถใช้สิทธิเบิก และประชาชนทั่วไปสามารถใช้สิทธิในระบบประกันสังคม และสวัสดิการในระบบหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า
"นอกจากยาสมุนไพรจะมีพิษข้างเคียงน้อยกว่ายาจากเภสัชเคมีแล้ว ยังเป็นยาที่สามารถผลิตจากวัตถุดิบสมุนไพรที่มีอยู่ในประเทศ ช่วยลดการนำเข้ายาจากต่างประเทศ และอาจช่วยประหยัดเงินตรา มิให้รั่วไหลออกนอกประเทศ ได้ปีละหลายพันล้านบาท หากคนไทยนิยมใช้สมุนไพรกันมากขึ้น"
ดังนั้นการให้ความรู้อย่างถูกต้องแก่ประชาชนเกี่ยวกับ ข้อบ่งใช้ ขนาดและวิธีใช้ ข้อห้ามใช้ ฯลฯ ของยาจากสมุนไพร เพื่อให้เกิดความเข้าใจและความมั่นใจในการใช้ยาจึงต้องทำอย่างเร่งด่วน และรายชื่อยาจากสมุนไพรทุกตำรับทุกตัวที่มีอยู่ในบัญชียาจากสมุนไพร ล้วนผ่านการศึกษามาอย่างดีจากผู้เชี่ยวชาญด้านยาว่ามีสรรพคุณตามข้อบ่งใช้และมีความปลอดภัยสูง ขอให้ผู้บริโภคศึกษาบัญชียาจากสมุนไพรให้ละเอียดถี่ถ้วน
เอกสารอ้างอิง:
1. บัญชียาพัฒนาจากสมุนไพร
2. บัญชียาจากสมุนไพร ฉบับพัฒนาสำหรับประชาชน พ.ศ. 2549
3.บัญชียาหลักแห่งชาติจากสมุนไพร.http://www.thaihof.org/page/บัญชียาหลักแห่งชาติจากสมุนไพร.มูลนิธิสุขภาพไทย.