จากการศึกษาที่ผ่านมาก ผมไม่ได้เก็บตัวอย่างพืชและเถ้าถ่านมาวิเคราะห์หาปริมาณธาตุอาหาร ผมเก็บเฉพาะตัวอย่างดิน ในระยะ ก่อนเผาแปลง หลังเผาแปลง และหลังเก็บเกี่ยวเท่านั้น
ทำให้ผมคิดว่าคงไม่สามารถคำนวณหา nutrient balance ในช่วงของการเพาะปลูกพืช ภายใต้ระบบไร่เลือนลอยแบบถางเผาได้แน่ๆ
-
ผมก็เลยพยายามหาอ่านงานวิจัยต่างๆ ว่าสามารถจะนำข้อมูลที่มีอยู่มาใช้ประโยชน์อะไรได้บ้าง
-
ในที่สุด จากที่อ่านงานในวารสารหลายๆ เล่ม ผมก็ได้ทราบว่า แม้เราจะไม่มีข้อมูลปริมาณธาตุอาหารที่เข้าสู่ระบบและถูกนำออกจากระบบ ที่สมบูรณ์ อย่างน้อยเราก็ยังพอคำนวณหา toltal (NET) nutrient losses จากดินได้ โดยคำนวณจากผลต่างของปริมาณธาตุอาหารในดินช่วงก่อนเพาะปลูกและหลังจากเก็บเกี่ยวแล้ว
-
ส่วนองค์ประกอบต่างๆ ที่เป็น input และ output ของแหล่งธาตุอาหาร อาจจะหาข้อมูลเชิงปริมาณได้จากงานวิจัยของท่านอื่นๆ แล้วนำมาอ้างอิง เพื่อคำนวณปริมาณการสมดุลของธาตุอาหารในระบบได้
Stoorvogel and Smaling, (1990) ได้กำหนดว่าองค์ประกอบของ input และ outpu ของธาตุอาหารพืชแบ่งเป็นกลุ่มใหญ่ได้ดังนี้
-
Input1: mineral fertilizer
-
Input2: organic manure
-
Input3: wet deposition
-
Input4: biological N-fixation
-
Input5: sedimentation
-
Output1: fuelwood consumption
- Output2: harvest products
-
Output3: leaching
-
Output4: gaseous losses
-
Output5: erosion
ถึงแม้การศึกษาของผมครั้งนี้จะมีจุดด้อยมากมาย เนื่องจากวางแผนการทดลองไม่ดีพอตั้งแต่ต้น แต่เมื่อมาถึง ณ ขณะนี้แล้ว เราก็ไม่สามารถจะเปลี่ยนแปลงอะไรได้ ทำให้ต้องขยันอ่านหาความรุ้เพิ่มเติมมากกว่าปกติ เพื่อที่ทำให้ข้อมูลที่มีอยู่เกิดประโยชน์ที่สุดครับ
ผมรู้สึกว่ายิ่งศึกษามากขึ้นเท่าไหร่ ผมก็จะพบจุดบกพร่องของงานวิจัยของผมมากขึ้นเท่านั้น
ความผิดพลาดครั้งนี้ นับว่าเป็นบทเรียนที่สำคัญมากสำหรับผม เนื่องจากเป็นจุดผกผันที่ทำให้ผมได้เรียนรู้และเข้าใจงานวิจัยทางด้านนี้ด้วยตนเอง
เอกสารอ้างอิง:
Stoorvogel, J.J., Smaling, E.M.A., 1990. Assessment of soil nutrient depletion in sub-saharan Africa: 1983±2000, vol. 1, Main Report, 2nd ed. Winand Staring Centre, Report 28, Wageningen, Netherlands.
บันทึกนี้เขียนที่ GotoKnow โดย จรัณธร ใน วิทยาศาสตร์ทางดินเพื่อการเกษตรระดับท้องถิ่น
ผมยิ่งอ่านก็พบคำศัพท์เกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงธาตุอาหารพืชในดินมากมาย ยิ่งทำให้ผมยังไม่เข้าใจความเหมือนหรือความต่าง คำศัพท์ข้างบนเหล่านี้เลย กลายเป็นว่าผมชักจะไม่เข้าใจคำว่า Nutrient balances ไปด้วยอีกคำ
จะตั้งใจทำให้เต็มที่ครับ