การแสดง หมายถึง การนำบทละคร หรือเรื่องราวที่มีอยู่ มาจัดเสนอในรูปแบบการแสดง ณ สถานแห่งใดแห่งหนึ่ง
การแสดง
การแสดง เป็นส่วนสำคัญที่สุดของละคร ละครที่สมบูรณ์ต้องประกอบด้วย บทละคร (play script) และการแสดง (play)
การแสดง หมายถึง การนำบทละคร หรือเรื่องราวที่มีอยู่ มาจัดเสนอในรูปแบบการแสดง ณ สถานแห่งใดแห่งหนึ่ง
หัวใจของการจัดการแสดงละคร คือ นักแสดง (Actor)
นักแสดง คือ ผู้ที่สวมบทบาทเป็น “ตัวละคร” เพื่อถ่ายทอดเรื่องราว และความรู้สึกนึกคิดที่มีอยู่ในบทละครมาสู่ผู้ชม นักแสดงถือว่ามีความใกล้ชิดผู้ชมมากที่สุด
คุณสมบัติของนักแสดงที่ดี
นักแสดงมีหน้าที่รับผิดชอบที่สำคัญ ผู้ศึกษาวิชาศิลปะการละครจึงควรได้ทราบถึงคุณสมบัติของนักแสดงที่ดี เพื่อเป็นแนวทางในการสร้างสรรค์ วิจักษ์ และวิจารณ์การละคร ซึ่งสรุปได้ว่า สิ่งที่สำคัญที่นักแสดงที่ดีต้องมี คือ
- ความงดงามของจิตใจ หมายถึง สำนึกที่ถูกต้อง ซึ่งนักแสดงต้องมีต่อวิชาชีพการแสดงต่อตนเอง และส่วนรวม นักแสดงจะต้องเป็นผู้รักศิลปะของการแสดง มิใช่รักความเด่นความดังของตนเองที่ได้รับจากการแสดง มีสำนึกที่ถูกต้องเกี่ยวกับเป็นนักแสดง และสามารถอุทิศตนเองให้กับศิลปะ เพราะมองเห็นคุณค่าของการแสดงว่าเป็นศิลปะอันลึกซึ้ง ละเอียดอ่อน อันเป็นจุดเริ่มต้นที่สำคัญที่สุดสำหรับผู้ที่ต้องการเป็นนักแสดงทุกคน
- ความพร้อมของร่างกาย และเสียง ความสามารถในการครบคุมกล้ามเนื้อทุกส่วนสัดให้ร่างกายเคลื่อนไหวไปตามความต้องการของบทบาทอย่างคล่องแคล่ว ไม่ขัดเขิน สามารถใช้ และบังคับเสียงในการพูดหรือร้องเพลง รวมทั้งการหายใจที่ถูกต้อง และความสามารถในการใช้ภาษาพูดเป็นอย่างดี
- ความพร้อมของอารมณ์ ความรู้สึก หมายถึง ความสามารถที่จะแสดงออก และถ่ายทอดอารมณ์ของตัวละครแต่ละตัวมาสู่ผู้ชมได้อย่างมีศิลปะ มีวินัย และการควบคุมอย่างเหมาะสม มิใช่เป็นการปล่อยอารมณ์ออกมาโดยขาดการบังคับควบคุมทำให้เกิดแสดงออกที่มากมายเกินขอบเขต จนนักแสดงกลายเป็นทาสของอารมณ์ของตนเอง แทนที่จะใช้เป็นเครื่องมือการแสดง ความพร้อมของอารมณ์ ความรู้สึก ต้องควบคู่กับความพร้อมของร่างกาย และเสียง
- ความพร้อมของประสาทสัมผัส การตอบรับของประสาทสัมผัสว่าตนเองกำลังทำอะไรอยู่ พูด เดิน นั่ง โต้ตอบ ต้องแสดงให้เกิดความน่าเชื่อถือ เหมือนอยู่ในเหตุการณ์จริงไม่ใช่การแสดง ผลคือทำให้เกิดปฏิกิริยาโต้ตอบอย่างจริงใจ อันนำไปสู่การแสดงที่ลึกซึ้ง แนบเนียน และมีชีวิตชีวา นักแสดงที่ดีจึงต้องหมั่นฝึกประสาทสัมผัสทั้ง 5 ให้มีความพร้อมที่จะนำมาใช้ในการแสดง
- สมาธิ นักแสดงที่ดีควรมีสมาธิสูงมาก จนสามารถรวมความคิด อารมณ์ ความรู้สึก ไปสู่จุดใดจุดหนึ่งตามความต้องการของบทบาทอย่างมีพลัง และจุดหมายที่แน่นอน การมีสมาธิในบทบาท จะช่วยผ่อนคลายความตรึงเครียดของร่างกาย และอารมณ์ ทำให้นักแสดงไม่ประหม่าตื่นกลัว
- ความสามารถในการสังเกต นักแสดงต้องเป็นคนช่างสังเกต ทุกสิ่งทุกอย่างที่อยู่รอบตัวนักแสดง คือ ครูที่สำคัญยิ่ง การแสดงออกของมนุษย์ในสภาพแวดล้อม และสถานการณ์ต่างๆ กัน หรือลักษณะอากัปกิริยาของคนในวัย หรือฐานะต่างๆ ถ้าขาดการสังเกต มักแสดงด้วยการแสแสร้งแกล้งทำ โดยไม่คำนึงถึงความเป็นจริง เพราะไม่เคยสังเกตเห็นนั้นเอง การแสดงจึงต้องมาจากอารมณ์ภายใน
- ความจำ นักแสดงจะต้องเป็นผู้มีความจำดี เพราะนอกจากจะต้องสามารถจดจำบทบาทการแสดง และทุกสิ่งที่ได้รับการฝึกฝนมาอย่างแม่นยำแล้ว ยังต้องจดจำอารมณ์ ความรู้สึก ทุกสิ่งที่สังเกตเห็น ทุกสิ่งที่เคยได้ยิน เพื่อนำมาใช้ประโยชน์ในการแสดง
- ความเข้าใจ ผู้เป็นนักแสดงที่ดี จำเป็นต้องมีความเข้าใจในชีวิต และมนุษย์อย่างกว้างขวาง เข้าใจตนเอง และผู้อื่น มีความเข้าใจในบทบาทที่จะแสดง และเข้าใจในศิลปะของการแสดงเป็นอย่างดี ความเข้าใจเหล่านี้ ทำให้ผู้แสดงเข้าถึงบทบาท หรือในวงการละครเรียนว่า “ตีบทแตก”
- วินัย ความตั้งใจจริง และความขยันหมั่นเพียร การขาดสิ่งเหล่านี้ อาจทำลายผลรวมของงานการแสดงละครได้ทั้งหมด
- รสนิยมที่ดี การปลูกฝังการศึกษาให้เข้าใจถึงหลักวิชาสำคัญเกี่ยวกับการแสดง ทั้งทฤษฎี ประสบการณ์จากการดูละคร ร่วมงานการละครที่ได้มาตรฐาน และอ่านบทละครที่มีคุณค่า เพื่อเพิ่มพูนความรู้ ความเข้าใจ และปลูกฝังรสนิยมที่ดีงาม จะนำไปสู่การแสดงที่ดี มีคุณภาพ
- พรสวรรค์ หมายถึง คุณสมบัติพิเศษเฉพาะตัว ที่มีมาแต่กำเนิด ซึ่งทำให้นักแสดงผู้นั้น มีความสามารถทางด้านการแสดงเป็นพิเศษกว่าผู้อื่น การมีพรสวรรค์นับว่าเป็นข้อดี แต่จำเป็นต้องฝึกฝน เพื่อพัฒนาพรสวรรค์ที่มีอยู่แล้วให้ดีขึ้น และสามารถนำมาใช้ตลอดไปได้ จึงจะนับได้ว่าเป็นนักแสดงที่มีความสมบูรณ์ทุกประการ