เมื่อวานนี้ผมได้เข้าร่วมเป็นคณะกรรมการโครงการ KM ดีเด่น ของ การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (กนอ.) ซึ่งมีกรรมการทั้งหมด 5 ท่าน มาจากหน่วยงานภายนอก 4 ท่าน และภายใน กนอ. เองอีก 1 ท่าน
ด้วยเวลาสั้นๆ แต่มีทีม "ชุมชนแนวปฏิบัติ" หรือ Community of Practices : CoPs จำนวน 9 ทีมขึ้นมานำเสนอผลงาน ผมจึงไม่สามารถแสดงความเห็นได้หมดในเวลานั้น จึงขออนุญาตมาเพิ่มเติมในบันทึกก็แล้วกันครับ
ถามว่า..หากผมเป็นคนปฏิบัติ ผมจะมอง CoPs อย่างไร?
ผมมองว่า...
* หัวใจของมันไม่ใช่รูปแบบ แต่เป็นการสร้าง "วัฒนธรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้" ระหว่างคนทำงานในองค์กร เน้นการสร้างนิสัยการแบ่งปัน ความรู้ปฏิบัติ และความรู้วิชาการหรือทฤษฎี แต่ให้น้ำหนักกับ ความรู้ปฏิบัติมากหน่อย ด้วยเชื่อว่า สิ่งนี้เป็นกลไกบ่มเพาะ "ตัวอ่อนความรู้ปฏิบัติ" ขององค์กร เป็นพื้นที่หล่อหลอม "บุคคลเรียนรู้" ที่มีความสามารถเรียนรู้สิ่งรอบตัวในโลกของการงาน อีกทั้งยังมีแง่มุมมิตรภาพ ฝึกปฏิบัติธรรมด้วยการฟังคนอื่นมากขึ้น ยอมรับส่วนดี ความสามารถคนอื่นมากขึ้น ผมจึงไม่ค่อยสนใจรูปแบบมากนัก แต่มักจะดูว่ามีพฤติกรรมอะไรที่สะท้อนถึงสิ่งที่ผมว่ามาแล้วบ้าง
* เรื่องใดๆ ก็ตาม หากมีเพียงวิธีการเดียวไปสู่เป้าหมาย ก็ไม่จำเป็นต้องใช้การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ให้เสียเวลา แต่หากงานนั้นๆ สามารถทำได้หลากหลายวิธี เรื่องนั้น ก็ควรต้องมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างคนทำงานด้วยกันเองด้วย
* ไม่ว่าจะทำอะไรก็ตาม ผมชอบกฎ "เนียน(ในงานปกติ) ง่าย มันส์ ดี มีสุข" ต้องไม่เป็นภาระเพิ่มให้กับคนทำงาน ต้องทำให้เห็นว่าไอ้สิ่งที่กำลังทำอยู่มันสามารถเอากลับมาช่วยงานเขาได้ อันนี้แหละที่ต้องมี "การออกแบบ"
* ความรู้ปฏิบัติ ที่จะเอามา ลปรร. กันนั้น เน้น เรื่องราวที่ไม่ค่อยมีเขียนในตำรา เอกสาร แต่เป็นเรื่องราวการค้นพบวิธีการทำงานแบบใหม่ ของคนทำงาน ที่สามารถทำให้งานนั้น ใช้เวลาในการทำงานน้อยลง ประหยัดต้นทุนหรืองบประมาณ ลดความเสี่ยงและอุบัติภัยต่างๆ สร้างเสริมมิตรภาพระหว่างคนทำงาน ลดความขัดแย้ง เพิ่มผลผลิตมากขึ้น สุขภาพจิตและกายดีขึ้น หรือเกิดนวัตกรรมใหม่ ซึ่งอาจจะเกิดผลตอบเพียงข้อใดข้อหนึ่งที่กล่าวมาก็ได้ และเรื่องราวที่ว่านั้น ต้องยอมรับว่า ใช้ได้ในบริบทเฉพาะ ยังไม่ได้ผ่านกระบวนการตรวจสอบในเชิงวิชาการ แต่ต่อไปบางเรื่องอาจจะหยิบจับไปเป็นโจทย์วิจัย หรือพัฒนาต่อยอดในทางวิชาการได้
* เรื่องราวที่นำเสนอของทุกทีม จะเห็นว่ามีทั้งลองผิด ลองถูก เรียนรู้ระหว่างทำ แต่เมื่อลองทำด้วยตนเองแล้วเขาก็จะเข้าใจอะไรบางอย่างมากขึ้น องค์กรต้องไม่ทิ้งช่วงหลังจากนี้นานเกินไป ต้องรีบตั้งโจทย์ดีๆ และท้าทาย และโยนโจทย์ท้าทายให้เขาลองทำต่อไป แต่ต้องให้อิสระในวิถีทางการค้นหารูปแบบที่เหมาะกับงานของเขา อย่างน้อยโดยส่วนตัว ผมว่าส่วนใหญ่ได้เรียนรู้เรื่อง "หัวปลา" (commpetency สำคัญๆ) ของงานตนเอง แต่ครั้งนี้ถือว่าเป็นการออกตัว จากจุด start เท่านั้นเอง หากองค์พลาดโอกาสที่จะบ่มเพาะต่อ ก็น่าเสียดายมากครับ
ความรู้เรื่อง CoPs มีน้อยแต่พอเข้ามาอ่านบ่อย ๆ ก็เพิ่มความรู้ ความเข้าใจได้ดีค่ะ
สำหรับใช้เป็นแนวทางการนำไปใช้กับลูกค้าได้ดีเลยค่ะ