อยู่กับชีวิต : ปัจจยการ ๑๑ แห่งชีวิต ตอนที่ ๑

๑. อิริยาบถชีวิต : ยืน  เดิน  นั่ง  นอน / สติปัฏฐาน ๔

 

          ในวิถีการดำเนินชีวิตแต่ละวันของมนุษย์ ๆ เราใช้รูป- สรีระร่างกายเคลื่อนไหว กระทำการต่างๆ โดยมีจิตธรรม ความรู้สึก นึก คิด กำหนดความเป็นไป

 

          ธรรม คือสิ่งที่ทำให้มนุษย์ เป็นอยู่ในขณะนั้นๆ มี ๒ อย่าง คือ สติ – ความระลึกได้ กับ สัมปชัญญะ –ความรู้ตัว  หากในขณะใดที่เรารู้สึกตัวทั่วพร้อม เราจักดำเนินชีวิตได้ดี

 

          ที่ที่จักทำให้เรามีสติสัมปชัญญะ มี ๔ คือ กาย- ร่างกายตัวเรา เวทนา- ความรู้สึกเป็นสุขเป็นทุกข์ เฉยๆ  จิต- ความรู้สึก นึก คิด  ธรรม- สิ่งทั้งปวง หรือสรรพสิ่งที่เราเห็นในรูปวัตถุ และที่เราเห็นด้วยใจ

 

          ในขณะที่เราเคลื่อนไหว ยืน  เดิน  นั่ง  นอน  เราใคร่ครวญเห็นในกาย เวทนา จิต ธรรม รู้ว่ามีความเป็นไปอย่างไร จักทำให้เราเข้าใจชีวิต เข้าใจปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้น ทั้งในอดีต ขณะปัจจุบัน และที่ใกล้จะเกิดขึ้น และจักทำให้มีความสามารถในการจัดการ

 

          นี่จึงเป็นที่มาของการให้ทำสมาธิภาวนา เพื่อทำให้จิตใจเราบริสุทธิ์ไม่เศร้าหมองมีความตั้งใจมั่น จนทำให้เหมาะกับการที่จะกระทำการงานต่างๆ ในชีวิตได้อย่างมีสุข

 

 

          มีบทภาวนามาฝากเพื่อการเป็นอยู่ในอิริยาบถชีวิต /-

 

 

“....หายใจออก,  ฉันรู้ว่าฉันกำลังหายใจออก,   เข้า/ออก,

 

หายใจเข้า,  ฉันเห็นตนเองเป็นดังดอกไม้,

 

หายใจออก,  ฉันรู้สึกสดชื่น,    ดอกไม้/สดชื่น,

 

หายใจเข้า,  ฉันสงบกาย วาจา ใจ,

 

หายใจออก,  ฉันยิ้ม,   สงบ/ยิ้ม,

 

เข้า/ออก,   ดอกไม้/สดชื่น,  สงบ/ยิ้ม....”

 

     

 

“....การก้าวของฉัน, คือการกระทำที่สำคัญที่สุด,

 

อนาคตของฉันและโลก, ขึ้นอยู่กับก้าวแต่ละก้าวของฉัน,

 

การยืน เดิน นั่ง นอน, กิน ดื่ม, ทำ พูด คิดของฉัน, คือทางแห่งการเรียนรู้,

 

ดอกบัวบาน จากเท้าแต่ละก้าว,  ดอกบัวบาน จากเท้าแต่ละก้าว,

 

ฉันเดินบนโลกสีเขียว, เพื่อสันติสุขแห่งสรรพสัตว์....”

 

 

 

          อิริยาบถชีวิต  คือ การเคลื่อนไหวในการเป็นอยู่ มนุษย์มีกระบวนการภายในที่ทำให้เกิดการเคลื่อนไหวทั้งทางกาย วาจา ใจ ในการเคลื่อนไหวของกิริยาทั้ง ๓ นั้น ต้องอาศัยตัวกำหนดเพื่อให้การเคลื่อนไหวนั้นเป็นไปในทิศทางหรือเป้าประสงค์ที่ต้องการ และโดยเอาเป้าประสงค์ที่ต้องการนั้นมาเป็นตัวกำหนดยุทธศาสตร์ในการเคลื่อนไหว  

           จุดแรกของชีวิตเริ่มการเคลื่อนไหวตรงนี้- สติ