ดอกทานตะวัน
สารภีสีเหลืองสด ก็ปรากฏสีสดใส
พระองค์ทรงสีไกล ทรงแผ่ไปในโลกา
ทานตะวัน ทันรับแสง พระแสดงเจ้าธรรมา
ล้ำเลิศเกิดปัญญา ด้วยศรัทธาที่เบิกบาน ฯ
ชื่อสามัญ Sunflower
ชื่อพฤกษาศาสตร์ Helianthus annuus Linn.
ชื่ออื่น ๆ บัวทอง ชอนตะวัน
วรรณคดีไทยที่กล่าวถึง กาพย์เห่เรือ
การขยายพันธุ์ การเพาะเมล็ด
สมุนไพร น้ำมันจากเมล็ด แก้พิษแมลงป่องต่อย ลดไขมันในเส้นเลือด ใบ แก้หืด เบาหวานแกนต้น แก้นิ่วในทางเดินปัสสาวะ นิ่วในไต ขับปัสสาวะ
ลักษณะ เป็นไม้ล้มลุก ต้นเดี่ยว ลำต้นตรงสูงไม่เกิน 2 เมตร มีขนสาก ใบรูป ไข่ขอบเป็นจัก ดอกมีขนาดใหญ่ กลางดอกเป็นเมล็ด สีเหลืองหันดอกไปทางทิศตะวันออก มีทั้งดอกซ้อนและไม่ซ้อน
สาเหตุที่ดอกไม้ชนิดนี้มีชื่อเรียกว่า ทานตะวัน เพราะว่า มันจะหันหน้าไปตามทิศทางของดวงอาทิตย์นั่นเอง ส่วนชื่อวิทยาศาสตร์มีความหมายเช่นเดียวกันคือ Helianthus annuus ชื่อแรกนั่นมาจากภาษากรีกที่มาจากคำว่า helio ซึ่งแปลว่า ดวงอาทิตย์ และคำว่า anthus ซึ่งแปลว่า ดอกไม้ ทานตะวันเป็นไม้เนื้ออ่อนตระกูลเดียวกันกับเบญจมาศ มีลำต้นตรงและมีขนปกคลุม ลำต้นส่วนใหญ่ไม่มีแขนง มีความสูงตั้ง 0.5-5 เมตร จำนวนใบบนต้นประมาณ 7-70 ใบ ใครที่เรียกดอกทานตะวันที่เห็นเป็นหนึ่งดอก ประกอบด้วยดอกย่อยประมาณ 700-3000 ดอก แล้วแต่สายพันธุ์ ดอกย่อยแบ่งออกเป็นสองประเภท ประเภทแรกคือ ดอกย่อยที่อยู่รอบจานรองดอก เป็นดอกที่เป็นหมัน มีกลีบดอกที่มีขนาดใหญ่สีเหลืองส้ม หรือเป็นกลีบของดอกทานตะวันนั่นเอง
อีกประเภทคือ ดอกย่อยที่อยู่ในจานดอก ดอกย่อยพวกนี้เป็นดอกสมบูรณ์เพศ ซึ่งเกสรตัวผู้เจริญและพร้อมที่จะผสมพันธุ์ก่อนเกสรตัวเมีย จึงต้องอาศัยแมลงเช่น ผึ้ง ในการช่วยผสมเกสรกับดอกอื่นในต้นเดียวกันและต้นอื่น
ทานตะวันมีสีเหลือง