ความหมายของชุมชนบำบัด

ความหมายของชุมชนบำบัด
 
ชุมชนบำบัด (Therapeutic Community) หรือ T.C. เป็นกระบวนการบำบัดรักษาที่ช่วยเพื่อให้ช่วยตนเองโดยปราศจากยาเสพติด(Drug Free Self-help Treatment Program)  

T.C. เป็นที่ๆเชื่อว่าบุคคลเปลี่ยนแปลงได้  กลุ่มก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลง  แต่ละคนต้องมีความรับผิดชอบและมีบทบาท   มีโครงสร้างที่เหมาะสม  และมีการฝึกทำหรือฝืนทำ(Act as If) 

Maxwell Jones ( มงคล  มณฑา, 2544) เป็นบุคคลที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในเรื่องชุมชนบำบัด เพราะแนวคิดต่างๆ ในปัจจุบันได้นำมาจากแนวความคิดของ Jones แทบทั้งสิ้น  
Jones ได้ให้แนวคิดไว้ 6 ประการในการดำเนินงานกลุ่มและการทำงานของชุมชนบำบัด คือ
1. ให้มีการติดต่อกันได้สะดวกในทุกระดับ
2. การตัดสินใจทำได้ในทุกระดับ
3. ผลัดเปลี่ยนกันเป็นหัวหน้า
4. ถือมติส่วนใหญ่ในการตัดสินใจ
5. การเรียนรู้ทางสังคมนั้น เกิดจากการมีปฏิกิริยาการตอบโต้ซึ่งกันและกันในทางสังคมโดยถือหลักที่นี่และเดี๋ยวนี้ (Here and Now)
6. สิ่งแวดล้อมถือว่าเป็นสิ่งสำคัญในการรักษา ดั้งนั้น จึงไม่มีการรักษาแบบเฉพาะตัวแต่ต้องทำการวางแผนการบำบัดเฉพาะตัว เพื่อช่วยให้บุคคลพัฒนาพฤติกรรมในกลุ่มไปได้

ชุมชนบำบัด ใช้รูปแบบกระบวนการเรียนรู้ทางสังคมแบบช่วยตนเอง ( Self-help Social Learning Treatment Program Model (SSLTM) ) โดยเชื่อว่าการเรียนรู้เกิดจาก 
1.การท้าทายและการลงมือกระทำ  
2.การเข้าใจมนุษย์และการเป็นสากลของมนุษย์  
3.การเปิดเผยซึ่งไม่ใช่เพียงพฤติกรรมแต่รวมถึง  การเพ้อฝัน ความโกรธ ความกลัว ความหวัง  
4.มีการจัดการภายในทั้งแบบเป็นทางการและไม่เป็นทางการโดยเจ้าหน้าที่(Staff)และสมาชิกอาวุโส (Older Member)

เป้าหมายของ SSLTM  คือ
1.เลิกยาได้     
2.เปลี่ยนแปลงวิถีการดำเนินชีวิต (Life Style)
3.กำจัดพฤติกรรมต่อต้านสังคม  
4.รู้จักทำงาน
5.มีทัศนคติที่ดีต่อสังคม และเพิ่มคุณค่าให้ตนเอง
  
กระบวนการชุมชนบำบัดนั้นอยู่บนพื้นฐานของทฤษฎีทางจิตวิทยา ทฤษฎีการเรียนรู้ทางสังคม (Social Learning Theory)  ซึ่งประกอบด้วย 
1. กระบวนการกลุ่ม  
2. การบันทึกพฤติกรรม
3. ตัวแบบที่ดี (Role Model)
4. พลังจากกลุ่มเพื่อน (Peer Pressure)
5. การเรียนรู้จากประสบการณ์ (Learning Experience) 
6. ความเชื่อภายในชุมชน (Belief System)
7. การฝึกให้เป็นแบบอย่างที่ดี  
8. อุปสรรคของการพัฒนาพฤติกรรม

(คัดลอกจากบางส่วนของ หนังสือ รู้ลึก....ชุมชนบำบัด โดย นรัญชญา ศรีบูรพา)