ภาวะผู้ตาม (Followship)
ภาวะผู้ตาม (Followship)
จากการที่ได้แลกเปลี่ยนความคิดกับเพื่อนร่วมงานในห้วงเวลาสั้น ๆ เกี่ยวกับภาวะผู้นำ และผู้ตามที่ดี ทำให้รับรู้ว่ามีอีกหลายคนที่คิดเหมือน ๆ กัน และให้ความสนใจเกี่ยวกับเรื่องนี้ จึงนำบทความที่เคยอ่านมาหลายปีแล้วให้ท่านได้ลองศึกษาดู
"ลักษณะผู้ตามที่มีประสิทธิผลกับแนวทางการพัฒนาผู้ตามในยุคปฏิรูประบบราชการ"
วรัชยา ศิริวัฒน์.(2547,กุมภาพันธ์).“ลักษณะผู้ตามที่มีประสิทธิผลกับแนวทางการพัฒนาผู้ตามในยุคปฏิรูประบบราชการ,” วารสารพัฒนาชุมชน.44(2):27-34.
ความหมายของผู้ตาม(FOLLOWERS)และภาวะผู้ตาม(FOLLOWSHIP)
ผู้ตาม และภาวะผู้ตาม หมายถึงผู้ปฏิบัติงานในองค์การที่มีหน้าที่ และความรับผิดชอบที่จะต้องรับคำสั่งจากผู้บังคับบัญชามาปฏิบัติให้สำเร็จบรรลุวัตถุประสงค์
แบบของภาวะผู้ตาม(STYLE OF FOLLOWSHIP)เคลลี่(KELLEY)ได้แบ่งประเภทของผู้ตามโดยใช้เกณฑ์ 2 มิติ ดังนี้
มิติที่ 1 คุณลักษณะของผู้ตามระหว่าง ความอิสระ(INDEPENDENT)(การพึ่งพาตนเอง) และความคิดสังสรรค์ (UNCRITICAL THINKING) ไม่อิสระ(พึ่งพาผู้อื่น)(DEPENDENT) และขาดความคิดสร้างสรรค์ (UNCRITICAL)พฤติกรรมของผู้ที่มีความเป็นอิสระ และความคิดสร้างสรรค์จะมีลักษณะเป็นผู้ที่มีความคิดริเริ่ม และเสนอวิธีการใหมอยู่เสมอส่วนบุคคลที่มีลักษณะพึ่งพาผู้อื่นจะขาดความคิดริเริม และคอยรับคำสั่งจากผู้นำโดยขาดการไตรตรอง
มิติที่ 2 คุณลักษณะของผู้ตามระหว่าง “ความกระตือรือร้น (ACTIVE BEHAVIOR)กับความเฉื่อยชา(PASSIVE BEHAVIOR)
คุณลักษณะพฤติกรรมของผู้ตาม 5 แบบมีดังนี้
1) ผู้ตามแบบห่างเหิน ผู้ตามแบบนี้เป็นคนเฉื่อยชา แต่มีความเป็นอิสระ และมีความคิดสร้างสรรค์สูง ผู้ตามแบบห่างเหินส่วนมาก เป็นผู้ตามที่มีประสิทธิผล มีประสบการณ์ และผ่านอุปสรรคมาก่อน
2) ผู้ตามแบบปรับตาม ผู้ตามแบบนี้ เรียกว่า ผู้ตามแบบครับผม เป็นผู้ที่มีความกระตือรือร้นในการทำงาน แต่ขาดความคิดสร้างสรรค์
3) ผู้ตามแบบเอาตัวรอด ผู้ตามแบบนี้จะเลือกใช้ลักษณะผู้ตามแบบใดขึ้นอยู่กับสถานการณ์ที่จะเอื้อประโยชน์กับตัวเองให้มากที่สุดและมีความเสี่ยงน้อยที่สุด
4) ผู้ตามแบบเฉื่อยชา ผู้ตามแบบนี้ชอบพึ่งพาผู้อื่น ขาดความอิสระ ไม่มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์
5) ผู้ตามแบบมีประสิทธิผล ผู้ตามแบบนี้เป็นผู้ที่ทีความตั้งใจในการปฏิบัติงานสูงมีความสามารถในการบริหารจัดการงานได้ด้วยตนเอง
ลักษณะผู้ตามที่มีประสิทธิผล ดังนี้
5.1 มีความสามรถในการบริหารจัดการตนเองได้ดี
5.2 มีความผูกพันธ์ต่อองค์การต่อวัตถุประสงค์
5.3 ทำงานเต็มศักยภาพ และสุดความสามารถ
5.4 มีความกล้าหาญ ซื่อสัตย์ และน่าเชื่อถือ
การพัฒนาศักยภาพตนเองของผู้ตาม
การพัฒนาลักษณะนิสัยตนเองให้เป็นคนที่มีประสิทธิผลสูงมี 7 ประการคือ
1) ต้องมีนิสัยเชิงรุก (BE PROATIVE) หมายถึงไม่ต้องรอให้นายสั่ง
2) เริ่มต้นจากส่วนลึกในจิตใจ (BEGIN WITH THE END IN MIND)
3) ลงมือทำสิ่งแรกก่อน (PUT FIRST THINGS FIRST)
4) คิดแบบชนะทั้งสองฝ่าย (THINK WIN-WIN)
5) เข้าใจคนอื่นก่อนจะให้คนอื่นเรา (SEEK FIRST TO UNDERSTAND, THEN TO BE UNDERSTOOD)
6) การรวมพลัง (SYNERGY) หรือ ทำงานเป็นทีม (TEAM WORK)
7) ลับเลื่อยให้คม (SHARPEN THE SAW) คือพัฒนาตนเองอยู่เสมอ แนวทางส่งเสริม และ พัฒนาผุ้ตามให้มีคุณลักษณะผู้ตามที่มีวัตถุประสงค์
1) การดูแลเอาใจใส่ เรื่องความต้องการขั้นพื้นฐานของมนุษย์ให้กับบุคลากรเป็นธรรม
2) การจูงใจด้วยการให้รางวัลคำชมเชย
3) การให้ความรู้ และพัฒนาความคิดโดยการจัดโครงการฝึกอบรมสัมมนาและศึกษาดูงาน
4) ผู้นำต้องปฏิบัติตนให้เป็นแบบอย่าง
5) มีการประเมินผลการปฏิบัติงานอย่างต่อเนื่อง
6) ควรนำหลักการประเมินผลงานที่เน้นผลสัมฤทธิ์มาพิจารณาความดีความชอบ
7) ส่งเสริมการนำพุทธศาสนามาใช้ในการทำงาน
8) การส่งเสริมสนับสนุนให้ผุ้ตามนำหลักธรรมาภิบาลมาใช้ในการปฏิบัติงานอย่างจริงจัง
จากการที่ได้อ่านและสนใจเรื่องนี้ เพราะเห็นว่าใครใครก็พูดถึงคุณลักษณะของผู้นำ ก็เลยนำลักษณะของผู้ตามมาลงบล็อกบ้าง เพื่อนำไปใช้ประโยชน์ในการปฏิบัติตนในการเป็นผู้ตามที่ดี การวางตนต่อผู้นำหรือผู้บังคับบัญชา นำไปสู่ทำให้องค์กรประสบความสำเร็จเมื่อมีผู้นำและผู้ตามที่ดีต่ต่างรู้หน้าที่ของตนช่วยนำองค์กรสู่เป้าหมายที่ต้องการ
ชื่อเอกสาร :ลักษณะผู้ตามที่มีประสิทธิผล:
Website :สำนักวิทยบริการ
แหล่งที่มา :ผศ.สมพิศ สุขแสน
ความเห็น (5)
บทความดีดีแบบนี้ต้องมีรางวัลจ๊ะ
รางวัลงามๆแบบนี้ต้องได้รับการ....ขอบคุณจ้า
ผู้ตามที่ดีก็มีโอกาสเติบโตเป็นผู้นำที่ดี
มารับความรู้ค่ะ
เป็นผู้ตามบ้างก็ดีนะคะ มีอะไรก็ว่าตามกันไม่ขัดข้อง