การยืดอายุความสดของลางสาดอย่างง่ายด้วยกระดาษหนังสือพิมพ์
ลางสาด (Langsat, Lansium domesticum Correa) เป็นพืชในกลุ่มลองกองแตกต่างจากลองกองตรงที่ ใบจะบางกว่า คลื่นใบไม่เด่นชัด ผลเล็กกว่า ผลสุกมีสีเหลืองนวล เปลือกบาง มียางเหนียว เมล็ด 2-3 เมล็ด ต่อผล
ลางสาดเป็นผลไม้ที่ขึ้นชื่อของเกาะสมุย มีรสชาติหวาน กลิ่นหอม เมล็ดเล็ก ผลโต เปลือกบางไม่มียาง ผลผลิตจะออกมากช่วงเดือน กรกฎาคม – ตุลาคม
ลางสาด ต.อ่างทอง อ. เกาะสมุย
การเก็บเกี่ยวลางสาดควรเก็บเมื่อสุกเต็มที่ สังเกตได้จากผิวจะมีสีเหลืองนวล มีสีแดงจาง ๆ แซม แกะดูเนื้อใน เนื้อจะใส เมื่อรับประทานจะได้รสชาติหอมหวานอมเปรี้ยว เป็นลักษณะเฉพาะและเป็นที่รู้จักดี ของลางสาดบ้านลิปะใหญ่ ต. อ่างทอง อ.เกาะสมุย จังหวัดสุราษฎร์ธานี
ผลลางสาดที่เหมาะสมสำหรับการเก็บเกี่ยว
ด้วยลักษณะเฉพาะของลางสาดเป็นไม้ผลที่มีผิวบาง เปลี่ยนเป็นสีดำง่าย เชื้อราเข้าทำลายในเข่งระหว่างการบรรจุ และขนส่ง ผลรางสาดที่แก่จัดจะหลุดออกตากขั้วได้งาย ซึ่งจะเป็นช่องทางเข้าทำลายของเชื้อรา ทำให้การเก็บรักษาหลังการเก็บเกี่ยวสั้น ส่งผลต่อผู้บริโภคที่ปฏิเสธการเลือกซื้อ อันเนื่องมาจากตำหนิที่เกิดขึ้นบนผิวลางสาด
การยืดอายุความสด และลดตำหนิที่เกิดขึ้นบนผิวลางสาดอย่างง่าย ๆ ด้วยการผึ่งช่อลางสาดให้แห้งบนกระดาษหนังสือพิมพ์หลังการตัดจากต้น อย่างน้อย 2 ชั่วโมง หรือสังเกตว่า ไม่พบหยดน้ำติดตามผลหรือขั้วผล ก่อนนำจัดเรียงลงเข่งที่รองก้นและขอบเข่งด้วยกระดาษหนังสือพิมพ์ สามารถยืดอายุความสด และลดการเกิดตำหนิที่ผิวลางสาดได้ยาวนานถึง 7 วัน หลังจากเก็บเกี่ยว นอกจากนี้ยังสามารถป้องกันการเข้าทำลายของเชื้อรา อันมาจากความชื้นที่เกิดจากการคายน้ำของพืช ที่เกิดขึ้นระหว่างขนส่งได้
การสร้างหรือพัฒนานวัตกรรม
วัสดุอุปกรณ์
1. กระดาษหนังสือพิมพ์
2. เข่ง
3. กรรไกรตัดกิ่ง หรือมีด
วิธีปฏิบัติ
1. นำกระดาษหนังสือพิมพ์ 1คู่พับ รองที่ก้นเข่ง และกระดาษหนังสือพิมพ์ 1 คู่กางรองให้รอบชั้นในของเข่ง
2. กระดาษหนังสือพิมพ์อีกชุดหนึ่ง วางไว้ที่พื้นบริเวณที่แห้ง
3. เลือกช่อลางสาดที่สุกพอเหมาะ จะด้วยวิธีการสังเกตจากสีผิว หรือ สุ่มผลมาแกะดูเนื้อในว่าใสหรือไม่ และชิม
4. นำช่อลางสาดที่ชื้นด้วยมาผึ่งไว้บนกระดาษหนังสือพิมพ์ที่เตรียมไว้ นานอย่างน้อย 2 ชั่วโมง หรือสังเกตว่าแห้งสนิทดีแล้ว
5. บรรจุลางสาดลงในเข่งที่เตรียมไว้ และผลึกปิดด้วยกระดาษหนังสือพิมพ์
ประโยชน์ที่ได้รับ
จากผลการปฏิบัติเมื่อเปรียบเทียบกับการบรรจุลางสาดลงเข่งทันทีที่เก็บเกี่ยวจากต้น และรองเข่งด้วยใบไม้ทั่วไป หรือใบตอง พบว่าการผึ่งลางสาดให้แห้งก่อนบรรจุ และการใช้กระดาษหนังสือพิมพ์ รองก้นและขอบของเข่งนั้น จะช่วยยืดอายุความสด ลดการเกิดผิวดำ และลดการเข้าทำลายของเชื้อราได้อย่างเห็นได้ชัด เนื่องจากกระดาษหนังสือพิมพ์มีคุณสมบัติในการดูดซับความชื้นได้ดี และทำให้ผลไม้ค่อย ๆ สุกและจะสุกพอดีเมื่อส่งถึงผู้บริโภค ในขณะเดียวกันจากการผลึกปิดด้วยกระดาษหนังสือพิมพ์นั้น ยังช่วยรักษาความชื้นที่พอเหมาะต่อพืชได้เป็นอย่างดีในระยะ 2-3 วันระหว่างขนส่ง
เงื่อนไขหรือข้อจำกัดในการนำนวัตกรรมไปปรับใช้ประโยชน์
ขั้นตอนการเก็บลางสาดควรเลือกช่อที่สุกประมาณ 90 % ของผล สังเกตได้จากผิวเริ่มมีสีแดงแซม เนื้อใส การบรรจุลงเข่งควรระมัดระวัง การปฏิบัติตามขั้นตอนดังกล่าวข้างต้น สามารถนำไปใช้ในไม้ผลชนิดอื่นได้ เช่น ลองกอง
เจ้าของเรื่อง นางอทิตญา หิมทอง
23/2 ม. 1 ต. แม่น้ำ
อ. เกาะสมุย จ. สุราษฎร์ธานี
โทร 08 3280 8262
ไปกินมาแล้วเมื่อเดือนกันยายนปีที่แล้ว
ตอนที่จัดประชุมเกาตรอำเภอ 5 จังหวัดชายแดนภาคใต้
หวานหอมอร่อยมาก
ยังมีค่ะสำหรับลางสาดนอกฤดู
แต่ราคาจะแพงซะหน่อย
มีโอกาสได้ขึ้นฝั่งจะนำไปฝากค่ะ