KM (แนวปฏิบัติ) วันละคำ : ๖๙๑. KM โรงเรียน (๑) : พลังของเรื่องเล่า สพท. สข. ๓

          เรากำลังตามล่า หา “โรงเรียนเพื่อศิษย์” ที่ครูร่วมกันลงมือทำ แล้วครูเกิดความสุข กลายเป็น “ครูเพื่อศิษย์”    เพื่อจะให้คุณเอกจตุพร ไป “จับภาพ”    เชื้อเชิญมาตั้งวง ลปรร. เพื่อขับเคลื่อนเครือข่าย “โรงเรียนเพื่อศิษย์” แห่งประเทศไทย

          ผมจึงกลับไปค้นเอกสาร KM ในโรงเรียน ที่โครงการ EdKM หรือโครงการที่มีชื่อยาวมากว่า “โครงการวิจัยและพัฒนานวัตกรรมการเพิ่มประสิทธิภาพองค์กรทางการศึกษาด้วยการจัดการความรู้”  จัดพิมพ์   ได้มาตั้งใหญ่   เล่มแรกที่เตะตา คือ “บันทึกเรื่องเล่า KM คุณธรรม สพท. สข. ๓”  

          ผมทำตัวเป็น “นักสืบ” สืบเสาะหาร่องรอยของ “โรงเรียนเพื่อศิษย์” และ “ครูเพื่อศิษย์” ในหนังสือเล่มเล็กนี้    ร่องรอยแรกที่เห็นคือ “กลุ่มเยาวชนตะวันเปิดฟ้า” ที่ รร. จะนะชนูปถัมภ์    ผมอยากรู้ว่ากลุ่มนี้ยังดำเนินกิจกรรมอยู่หรือเปล่า    มีวิวัฒนาการของการเรียนรู้จากการรวมกลุ่มกันของเด็กอย่างไรบ้าง   นส. ตวิษา ธรรมดี เวลานี้อยู่ที่ไหน  ทำอะไรอยู่    กิจกรรมของโครงงานคุณธรรมได้มีผลต่อตัวเธอมาจนถึงปัจจุบัน อย่างไรบ้าง    

          ผมอ่านเรื่องเล่าในหนังสือเล่มนี้ทั้ง ๑๗ เรื่อง แล้วสรุปว่า ทั้ง ๑๗ เรื่องน่าสนใจทั้งสิ้น   เป็นเรื่องเล่าที่เห็นกิจกรรมและผลที่เกิดขึ้น   แต่ไม่เห็นพลังต่อเนื่อง    เห็นภาพเพียงมิติเวลาตัดขวาง    ไม่เห็นภาพในมิติเวลาระยะยาว    ไม่เห็นการเรียนรู้ ริเริ่ม ข้ามเรื่องข้ามประเด็น ข้ามกลุ่มนักเรียน ข้ามโรงเรียน ซึ่งเป็นพลังของ KM

          ที่ไม่เห็นไม่ได้หมายความว่าไม่มี    แต่ผู้เล่าอาจได้รับคำแนะนำให้เล่าเฉพาะเรื่องเดียว ไม่ได้รับคำแนะนำให้เล่าแบบเชื่อมโยง ทั้งโยงเรื่องราวและตัวละคร และโยงมิติเวลา  

          ถ้ามีผู้เกี่ยวข้องมาอ่านบันทึกนี้เข้า    ผมขอชักชวนให้เล่าเรื่องต่อ ว่าได้เกิดกิจกรรมต่อเนื่องแตกหน่อก่อการดีอย่างไรบ่าง    จะเป็นเรื่องเล่าที่มีพลัง และจะทำให้ สพท. สข. ๓ ขึ้นสู่แผนที่ความสำเร็จของ EdKM อย่างแท้จริง

          อย่าลืมว่า KM เป็นเครื่องมือ   จะใช้ได้ผลดี ต้องใช้มันอย่างต่อเนื่องจนชำนาญ   กลายเป็นใช้อย่างเนียนอยู่ในงานประจำ    เราจึงอยากได้ภาพของ KM ในโรงเรียนที่เนียนอยู่ในงานประจำ ทำมายาวนาน เอามายกย่อง และ ลปรร. กัน

วิจารณ์ พานิช
๒๖ มิ.ย. ๕๒

 

หนังสือบันทึกเรื่องเล่า KM คุณธรรม สพท. สข. ๓

 

[เขลางค์สิกขาลัย]

กราบอาจารย์ใหญ๋ที่เคารพรัก

คณะครูผู้ก่อการดีลำปาง 6 โรงเรียนกำลังทำกระบวนการสร้างสุขสู่การเปลี่ยนแปลงโดยเริ่มจากตนเองไปสู่ครอบครัวและเครือข่าย วันนี้เราเกิดเครือข่ายครูก่อการดี

ในลำปางและขยายไปที่โรงเรียนบ่อไรวิทยา จ.ตราด และเขตพื้นที่ตราดภาพดี ๆ เรื่องดี ๆ ที่พวกเราอยากเห็นและอยากให้เกิดคือ การจัดการความรู้ที่มีชีวิตด้วยกระบวนการเรียนรุ้ที่เป็นภาคปฏิบัติ ทำจริง ค้นพบจริง และนำมาแลกเปลี่ยนกัน เราใช้ชื่อโครงการนี้ว่า การพัฒนาเครื่อข่ายครอบครัวสุขภาวะในสถานศึกษาด้วกระบวนการเรียนรู้อย่างมีส่วนร่วม โดยมีแผนงานสุขภาวะครอบครัวของมูลนิธิเครือข่ายครอบครัวในการสนับสนุนของ

สสส. ร่วมเรียนรู้ด้วย

ด้วยได้รับแรงบันดาลใจจากท่านอาจารย์ใหญ่ KMI Thailand ค่ะ