เรื่องเล่าเรื่องหนึ่งของ อาจารย์วิเชียร ไชยบัง เล่าไว้ในหนังสือ โรงเรียนนอกกะลา ตอนที่ว่าด้วย การสอนเพื่อสร้างความเข้าใจ (Teaching for Understanding) ดังนี้
“บางครั้งความเข้าใจผิดก็เป็นปัญหาใหญ่
เช่น
เด็กคนหนึ่งอธิบายว่าที่เครื่องบินบินได้เพราะเขาใช้วิธีสูบลม
เข้าใต้ท้องเครื่องเหมือนลูกโป่งสวรรค์ เขาอธิบายได้ อ้างอิงหลักการได้
แต่เป็นความเข้าใจผิด”
(โรงเรียนนอกกะลา : หน้า ๑๒๑)
อ่านแล้วยิ้มได้ พอดีอาจารย์ไม่ได้บอกว่าเป็น “ความเข้าใจ” ของเด็กอายุเท่าไหร่ แต่คิดเอาเองว่าน่าจะเป็นเด็กอายุไม่เกิน ๔ ขวบ ทำให้ฉันอยากรู้ต่อไปว่า “เครื่องบิน” ในความคิดของเด็กน้อยคนนี้หน้าตาเป็นอย่างไร
เด็กๆ คิดตามข้อมูลที่มีอยู่ บวก จินตนาการ การคุยกับเด็กเล็กๆ สนุกตรงที่เราสัมผัสได้ถึงจินตนาการที่ไร้ขอบเขต ไม่ต้องมีเหตุผล ยิ่งคิดจินตนาการมากเท่าไหร่ สมองจะแตกกิ่งก้านมากเท่านั้น โดยไม่จำเป็นต้องมีความถูกผิด หรือ สมเหตุสมผล
เด็กยิ่งเล็กยิ่งจินตนาการสูง จากประสบการณ์ส่วนตัวของการเลี้ยงลูก พบว่า ความคิดแหลมคม เปี่ยมจินตนาการมีมากที่สุดตอนอายุ ๓-๔ ขวบ หลังจากนั้นจะค่อยๆ ลดลง
ฉันรวบรวมบันทึกเรื่องของลูกตอนเล็กๆ ไว้ พิมพ์เป็นหนังสือเก็บในห้องสมุดส่วนตัว เรื่องหนึ่งจากหนังสือ “วรรณกรรมน้องรัก” ชื่อ “พบแล้ว” สะท้อนวิธีคิดของเด็กอายุ ๓ ขวบ ที่อยู่เหนือเหตุผลค่ะ
พบแล้ว
เวลาค่ำ คุณพ่อชอบพาลูกๆ ไปเดินเล่นแถวท่าเรือข้ามฟากไปท่าฉลอม
รัก : “พระจันทร์หายไปไหนครึ่งหนึ่งครับแม่”
แม่ : “มันไม่หายไปไหนหรอกลูก มันถูกโลกบังน่ะ”
รัก : “โลกอยู่ข้างล่างจะไปบังได้ไง”
แม่ : “งั้น...มันคงอยู่ที่ไหนซักแห่ง”
กลับมาถึงบ้าน รักวิ่งออกไปหน้าบ้าน แหงนมองฟ้า ตะโกนเสียงดังอย่างดีใจ
รัก : “โน่นไง พระจันทร์อีกครึ่งที่หายไป”
๑ กุมภาพันธ์ ๒๕๓๓
รัก / ๓ ขวบ ๓ เดือน
แม่พยายามสอนลูกด้วยเหตุผลทางวิทยาศาสตร์ แต่ลูกมีวิธีคิดตามจินตนาการ น้องรักไม่ได้เข้าใจผิด น้องรักคิดและเชื่อแบบนั้นจริงๆ
เมื่อโตขึ้น น้องรักก็สามารถคิดเชิงเหตุผลได้ และหัวเราะขำเมื่อกลับมาอ่านเรื่องของตัวเอง “รักคิดได้ไงนี่แม่”
ฉันเชื่อว่า การสอนเด็กเล็กๆ น่าจะเน้นที่การสร้างบรรยากาศพูดคุย การเล่าเรื่องโดยครู การให้เด็กๆ เล่าเรื่องตามจินตนาการ แม้แต่การให้เขาแสดงความคิดเห็นต่อเรื่องรอบตัว เราจะประหลาดใจกับมุมมอง วิธีคิดที่เราคิดไม่ได้ คิดไม่เป็น.
พุธที่ ๖ พฤษภาคม ๒๕๕๒
แวะมาอ่านเรื่องราวดีๆค่ะ
เด็กๆมักจะมีจินตนาการที่เราคาดไม่ถึงเสมอ ^__^
ขอบคุณเรื่องราวน่ารักๆนี้ค่ะ ^_^