หนังสือตลาดนัดความรู้เศรษฐกิจพอเพียง เล่มที่ ๕ จาก โรงเรียนบ้านหนองไผ่ จ.นครสวรรค์ ที่สรส.ด้วยการสนับสนุนของ มูลนิธิสยามกัมมาจล ธนาคารไทยพาณิชย์ ได้ถอดบทเรียนรู้จากฐานการเรียนรู้ ด้านการเกษตรพอเพียงนอกห้องเรียน ที่เน้นให้นักเรียนรู้จากของจริง และมีความเหมาะสมกับแต่ละช่วงชั้น ดังนี้ :
- การต่อยอดในสาระการงานอาชีพที่เริ่มจากการเลี้ยงกบ
- ขยายไปถึงการปลูกผักปลอดสารพิษ
- การเพาะเห็ดนางฟ้า
- การเพาะเลี้ยงปลา
- การทำนา
- งานด้านเคหกิจเกษตร เช่น การแปรรูปสมุนไพร การถนอมอาหาร
- งานด้านอนุรักษ์ธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม เช่น ธนาคารขยะรีไซเคิ้ล การทำถ่านผลไม้ดูดกลิ่น และน้ำส้มควันไม้จากเศษวัสดุการเกษตร การปลูกไผ่หวาน การปลูกป่าภูมิรักษ์ เป็นต้น
ฐานการเรียนรู้ต่างๆภายในเนื้อที่ ๖๑ ไร่ของโรงเรียน ได้รับการพัฒนาขึ้นเป็นลำดับ จากการดำเนินงานของโรงเรียน ที่ประยุกต์ใช้ความรู้จากการศึกษาดูงานตามศูนย์ศึกษาการพัฒนาต่างๆ และร่วมด้วยช่วยกันของชุมชนในท้องถิ่น หน่วยงานภาครัฐ และภาคเอกชนอย่างต่อเนื่อง
ทิศทางของโรงเรียนบ้านหนองไผ่นี้ ที่ได้เริ่มส่งเสริมอาชีพเกษตรอย่างจริงจังมาตั้งแต่ปี ๒๕๔๓ เนื่องจากสำรวจพบว่า นักเรียนที่จบชั้น ม.๓ จะเข้าเรียนต่อสายสามัญประมาณ ๑๐ เปอร์เซ็นต์เท่านั้น อีก ๙๐ เปอร์เซ็นต์ จะออกไปประกอบอาชีพรับจ้างในท้องถิ่น หรือเดินทางเข้าไปหางานทำในกรุงเทพฯ เป็นเพราะ ส่วนใหญ่ผู้ปกครองมีฐานะยากจน คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานและคณะครูจึงพิจารณาว่า การจัดการศึกษา เพื่อป้อนนักเรียนสู่สายสามัญสมควรต้องลดลง แต่ควรหันมา สนับสนุนนักเรียนให้ออกไปสู่สายอาชีพมากยิ่งชึ้น โดยเน้นอาชีพที่มีความเหมาะสมและมีต้นทุนเดิมของผู้ปกครอง คือ เกษตรกรรม
คำถามจากผู้ปกครอง คือ ที่บ้านทำนาซึ่งลูกสามารถเรียนรู้ได้เองอยู่แล้ว เหตุใดจึงต้องมาฝึกทำนาที่โรงเรียนอีก ?
คำตอบ คือ รูปธรรมของกิจกรรมในโรงเรียน ได้เน้นให้นักเรียนเรียนรู้จากการปฏิบัติผ่านกระบวนการกลุ่ม และมีการจัดตั้ง กลุ่มยุวเกษตรกร ที่มีผลงานส่งเข้าประกวดได้รับรางวัลระดับภาคและประเทศ ทำให้ผู้ปกครองให้การยอมรับแนวการศึกษาในลักษณะนี้มากยิ่งขึ้น
แนวทางการดำเนินงานของกลุ่มยุวเกษตรกรของโรงเรียน นอกจากจะมีการฝึกปฏิบัติงานด้านการเกษตรแล้ว ยังต้องมีการฝึกจดบันทึกการปฏิบัติงาน ข้อมูลที่สำคัญของกลุ่ม การทำบัญชีรายรับ-รายจ่าย จัดประชุมกลุ่ม การฝึกอบรมและศึกษาดูงานในทักษะและประสบการณ์ยุวเกษตรกรเพิ่มเติมกับยุวเกษตรกรกลุ่มอื่นๆ...
น้องอังสุมา โอภาษี อดีตประธานกลุ่มยุวเกษตรกรของโรงเรียนบ้านหนองไผ่ ได้เล่าถึงสิ่งที่ได้ติดตัวออกไปหลังจากจบจากโรงเรียนบ้านหนองไผ่ คือ
" ได้รู้จักวางแผน การใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ คิดว่าตัวเราได้ประสบการณ์ค่อนข้างมากในการเป็นยุวเกษตรกร ได้เรียนอาชีพหลักๆที่ชาวบ้านเขาทำกัน ซึ่งหากเราไม่ได้ออกไปเรียนต่อ ก็อาจนำความรู้นี้ไปประกอบอาชีพได้เลย..."
น้องไพรำ ฉ่ำน้อย รองประธานคณะกรรมการกลุ่มยุวเกษตรกร กล่าวเสริมว่า
" ได้ประสบการณ์ ความรู้เพิ่ม การแสดงออก ความเป็นผู้นำ วิธีการนำเสนอด้วยการอธิบายที่ชัดเจน ตรงประเด็น ซึ่งทุกคนในกลุ่มสามารถพูดให้ผู้มาเยี่ยมชมฐานการเรียนรู้ได้เป็นอย่างดี ..."
พ่อของน้องสุจิตรา บุญบาง ได้สะท้อนความรู้สึกว่า...
" ดีมากครับ เหมือนลูกไม้ ที่จะกลายเป็นต้นไม้น้อยที่ขยายต่อไปในวันข้างหน้า เพราะรุ่นผมก็ขนาดนี้แล้ว ถ้าไม่มีการสืบทอดต่อ เกษตรกรจะสูญหมดไป..."
( ในภาวะการว่างงานกำลังเป็นปัญหาสำคัญอยู่ในยามนี้ แนวทางการฝึกทักษะชีวิตในการประกอบอาชีพแบบวิถีธรรมชาติพอเพียง จึงน่าจะเป็นทางออกที่ดีอีกทางหนึ่ง..)
โปรดอ่านรายละเอียดได้ที่ :
http://www.scbfoundation.com/news_publish_detail.php?cat_id=6&nid=332
--------------------------------------