ใครรู้ความหมายของคำว่า "ปทัฏฐาน" และ "วัชชะ" ของคุณชายขอบบ้าง

ขอบคุณที่นำมาใช้ ทำให้ได้เรียนรู้ค่ะ

จากบันทึกวันนี้เรื่องการทิ้งระยะห่าง...ของคุณชายขอบ ชอบความคิดค่ะ แต่ที่ทำให้นำมาเขียนบันทึกนี้คือส่วนประกอบภายในบันทึก 2 อย่าง อันแรกคือ ที่คุณชายขอบ ยกตัวอย่างเรื่องเวลาโกรธ ควรจะหลีกเลี่ยงการปะทะเพราะเราอาจจะทำอะไรที่แรงกว่าควร ซึ่งจะไม่สามารถแก้ไขได้ จุดนี้ตัวเองมักจะใช้สอนลูกๆและตัวเองด้วย พบว่าเป็นสิ่งที่เมื่อปฏิบัติแล้วได้ผลดีค่ะ เพราะเมื่อเราหายโกรธแล้ว เรามองกลับไป เรื่องบางเรื่องเป็นเรื่องตลกด้วยซ้ำ เราควรจะเผยแพร่วิธีปฏิบัตินี้ให้กับคนรอบๆตัวเราเป็นการช่วยยกระดับอารมณ์ได้ไปในตัว

ส่วนอีกเรื่องที่เป็นหลักของบันทึกนี้คือสองคำที่คุณชายขอบใช้ ที่เอาจั่วหัวไว้ในชื่อบันทึกนี้แหละค่ะ ถามหน่อยเถอะว่ามีใครเพิ่งเคยเห็นบ้าง ตัวเองเป็นคนหนึ่งหละ เจ้าตัวโตซึ่งอ่านอยู่ใกล้ๆ บอกว่ารู้จักคำว่า "วัชชะ" แล้วก็สำทับว่า ไหนแม่บอกว่าเก่งภาษาไทยไงล่ะ (อีกแล้ว)

เรื่องของเรื่องก็คือ ตัวเองเป็นคนรักภาษามาก โดยเฉพาะภาษาไทย เมื่อตอนกลับจากเรียนต่อใหม่ๆพาลูกซึ่งกำลังถนัดภาษาอังกฤษมากกว่าภาษาไทยมาเข้าโรงเรียน โดนถามตลอดว่าทำไมไม่ให้ลูกเรียนโรงเรียนนานาชาติหรือสองภาษา เหตุผลก็คือ ตัวเองเชื่อว่าภาษาไทยยากที่สุดแล้ว ถ้าเรียนภาษาไทยเก่ง ภาษาไหนก็เรียนได้ และอยากให้ลูกเรียนรู้ภาษาไทยให้มากที่สุดหากให้เข้าเรียนโรงเรียนที่เน้นภาษาอังกฤษซึ่งเขาถนัดกว่าอยู่แล้ว โอกาสที่จะได้ภาษาไทยก็น้อยลง จึงตั้งใจสอนและตอบคำถามลูกเกี่ยวกับภาษาให้มากที่สุด และยืนยันให้ลูกมั่นใจว่า แม่เก่งภาษาไทย จึงโดนลองภูมิอยู่เสมอ แต่ยังยืนยันและพยายามทำให้ตัวเอง"เก่ง"ได้จริงๆ (เป็นอย่างเดียวมังคะที่อยากจะเก่ง)

อ่านบันทึกคุณชายขอบแล้วทำให้ต้องไปเปิดหาความหมายของสองคำนี้จากพจนานุกรมฉบับเฉลิมพระเกียรติ พ.ศ.๒๕๓๐ พบว่า

 คำว่า "ปทัฏฐาน" หรือ " ปทัสถาน" คือ แบบแผนสำหรับยึดถือเป็นแนวทางปฏิบัติ  
ส่วน "วัชชะ" คือ การพูด, ถ้อยคำ, สิ่งที่ควรละทิ้ง, โทษ, ความผิด

คำว่า "วัชชะ"นั้น เคยได้ยินแต่ในความหมายในคำว่า วัชพืช เท่านั้น ส่วนปทัฏฐานก็ดูเหมือนตัวเองจะเข้าใจไปว่าเป็นคำว่า บรรทัดฐาน

ขอบคุณ คุณชายขอบ สำหรับการใช้คำนี้ และขอบคุณ GotoKnow.org ที่ทำให้ได้เรียนรู้อะไรๆเพิ่มขึ้นทุกวันค่ะ

หากท่านผู้รู้ท่านใดจะช่วยต่อยอดขยายความเกี่ยวกับคำเหล่านี้ให้กระจ่างขึ้นได้อีก จะเป็นพระคุณอย่างสูงค่ะ

 

[ชายขอบ]

     "โลกวัชชะ" เป็นคำที่ใช้ในทางธรรม (ตอนที่ผมเจอครั้งแรก) หมายถึง การปฏิบัติตัวของพระที่ไม่ถูกอาบัติทั้งหมด แต่โลกตำหนิ ติเตียน ว่าสงฆ์ไม่ควรประพฤติ สิ่งนั้นต้อง "โลกวัชชระ"

[ชายขอบ]

     "โลกวัชชะ" เป็นคำที่ใช้ในทางธรรม (ตอนที่ผมเจอครั้งแรก) หมายถึง การปฏิบัติตัวของพระที่ไม่ถูกอาบัติทั้งหมด แต่โลกตำหนิ ติเตียน ว่าสงฆ์ไม่ควรประพฤติ สิ่งนั้นต้อง "โลกวัชชระ" เช่นพระขับหรือนั่งรถจักรยานยนต์ หรือนั่งแบบขากลวม
     ส่วนปทัฎฐาน คือ Norm นะครับ

[Dr.Ka-poom]

ขอบคุณท่านทั้งสองที่เป็นผู้"ให้" ได้รู้...เสมอ

สำหรับคุณ"โอ๋-อโณ" มาเมียงมองเป็นแฟนประจำเสมอ..

มีเรื่องเล่าดีดี...มาให้เรียนรู้ตลอด..

ดีมากเลยคะ..สำหรับคน"รับ"..ที่ได้รับโดยไม่รู้ตัว "จริงๆ"