มองโกเลียวันนี้ นอนหงายนานๆไม่ไหว

 

...

เมืองไทยเราว่าหนาวแล้ว... ถ้าไปเจอหนาวในมองโกเลียระดับลบ 40 องศาเซลเซียสแล้วจะขนาดไหน สำนักข่าว BBC จัดทำสารคดีชุดภาพมองโกเลีย ผู้เขียนขอนำมาเล่าสู่กันฟังครับ

มองโกเลียเป็นประเทศที่มีพื้นที่กว้างขวางประมาณ 1.5 ล้านตารางกิโลเมตร (ประมาณ 4.9 เท่าของประเทศไทย) ประชากร 2.7 ล้านคน ประมาณครึ่งหนึ่งกระจุกตัวอยู่ในเมืองหลวงและเมืองใหญ่ๆ

...

 

ภาพคนจรจัด (ไม่มีบ้าน = homeless) ค่ำลงก็ต้องลงรู อุณหภูมิใต้ผิวดินมีลักษณะพิเศษคือ ร้อนน้อยกว่าผิวดินในหน้าร้อน และเย็นน้อยกว่าผิวดินในหน้าหนาว > [ BBC ] 

...

 

ภาพอดีตพยาบาลในบ้าน "รู" ใต้ดิน (จริงๆ คือ ท่อระบายน้ำของเมือง) > [ BBC ]

คุณบาทเททเซค อดีตพยาบาลอายุ 36 ปี ถูกไล่ออกจากบ้านเช่าเนื่องจากไม่มีสตางค์จ่ายในช่วงปี 1990s (1990-1999 หรือ พ.ศ. 2533-2542 / BBC) ตอนนี้เธออยู่กับครอบครัวใน "บ้านรู" ซึ่งเป็นท่อระบายน้ำของเมือง

...

 

ภาพคนเก็บขวดไปขาย > [ BBC ] 

คุณบัตเตอร์ อายุ 55 ปี อาชีพเก็บขวดพลาสติกไปขาย รายได้จากการเก็บขวด 100 ใบตกประมาณ 1,000 ตูกริค (Mongolian Tugrik / BBC) คิดเป็นเงิน 1 ดอลลาร์สหรัฐฯ หรือประมาณ 35 บาท

...

 

ภาพคนนอนตะแคงในบ้าน "รู" ใต้ดิน ต้องนอนตะแคงเบียดๆ กันจึงจะทนหนาวได้ > [ BBC ] 

...

คนจรจัด (ไม่มีบ้าน) ในเมืองหลวงอูลานบาตอร์มีอยู่หลายร้อยคน ส่วนหนึ่งเป็นผลจากเศรษฐกิจที่แย่มาตลอดหลังจากสหภาพโซเวียตล่มสลาย แตกกระจายเป็นประเทศต่างๆ มากมาย

สาเหตุที่ทำให้สหภาพโซเวียตล่มสลายมีหลายอย่างได้แก่ ระบอบเศรษฐกิจแบบคอมมิวนิสต์มีประสิทธิภาพต่ำ การถลำตัวเข้าสงครามอาฟกานิสถานซึ่งต้องชนกับฝ่ายสนับสนุนที่รวยสุดๆ และการส่งทรัพยากรออกไปช่วยประเทศบริวารจนตัวเองสิ้นสภาพ

...

ในบรรดา "ภัย" ของคนในบ้านเมืองทั้งหลาย เช่น อุทกภัย (น้ำท่วม) โจรภัย (ภัยจากโจรผู้ร้าย) อัคคีภัย (ภัยจากไฟ) ฯลฯ นั้น... ไม่มีอะไรหนักหนาสาหัสเท่ากับ "ราชภัย (ภัยจากผู้ปกครอง หรือระบอบการปกครอง)"

เดิมมองโกเลียอาศัยความช่วยเหลือเป็นรายได้หลัก... หลังจากสหภาพโซเวียตล่มสลาย เศรษฐกิจของมองโกเลียก็ตกต่ำมาตลอด เงินเฟ้อสูง งานการไม่ค่อยมีทำ

...

...

ค่ำคืนเย็นๆ สำหรับคนจนๆ ในมองโกเลีย "นอนหงายนานๆ ไม่ได้" เพราะจะหนาวจนแทบทนไม่ไหว ท่านอนมาตรฐานที่นี่คือ ต้องนอนตะแคงติดๆ กัน (BBC) เพื่ออาศัยไออุ่นจากคนข้างๆ มาป้องกันหนาวตาย

เรื่องนี้ทำให้ผู้เขียนนึกถึงเรื่องเล่าของแท็กซี่จังหวัด "เกินร้อย" (ท่านบอกว่า อยู่จังหวัดเกินร้อย แต่ไปทำงานที่ระนอง) ท่านไปกับเรือลักลอบจับปลาลึกไปในอ่าวเมาะตะมะของพม่าในช่วงปี 1988 หรือ พ.ศ. 2531 ติดคุกรุ่นเดียวกับทหารและนักการเมืองพม่ามากมาย (ปีนั้นมีการประท้วงใหญ่ในพม่า)

...

ท่านบอกว่า นักโทษต่างชาติในพม่ายุคนั้นจะถูกขนย้ายจากเมืองสู่เมืองไปเรื่อยๆ... ตัวท่านเองถูกจับที่รัฐยะไข่ (ตะวันตกเฉียงใต้ใกล้บังคลาเทศ) ถูกส่งไปติดคุกที่มัณฑเลย์ ต่อมาย้ายไปยะไข่ และก่อนได้รับการปล่อยตัวจึงถูกย้ายไปขังรอที่ย่างกุ้ง

เรือนคุกไม้ที่ยะไข่อยู่ใกล้เขา มองออกไปเห็นหนุ่มๆ สาวๆ เดินขึ้นไปทำบุญที่วัดบนเขาเป็นประจำ หน้าร้อนก็พอนอนเรียงกันเป็นแถวๆ ได้ แต่ถ้าหน้าหนาวนี่... ทุกคนต้องนอนชิดๆ กันจึงจะทนหนาวไหว

...

ขอกลับมาที่มองโกเลีย... ชาติที่เคยครอบครองดินแดนทั่วเอเชียและยุโรปว่า ทำไมถึงได้ล่มสลาย ความล่มสลายของมองโกเลียเป็นผลจาก "ราชภัย" หรือภัยจากผู้ปกครองที่ "กินคำใหญ่ (big bite)" มากเกิน คิดจะครองโลกทั้งโลกให้ได้

ประวัติศาสตร์สอนเราว่า "คนที่กินคำใหญ่มักจะอยู่ได้ไม่นาน (Big bite lives no long.)" ชาติที่คิดจะครองโลกมักจะชนะในช่วงแรกหลายๆ ครั้ง ทำให้ดูเหมือนจะครองโลกได้สำเร็จ

...

ทว่า... เมื่อกาลเวลาผ่านไป ความสำเร็จที่ไม่ได้มาโดยธรรม คือ เบียดเบียน ข่มเหง เข่นฆ่าคนอื่นนั้น มักจะไม่ยั่งยืน และตามมาด้วยความล่มสลายของอาณาจักร

ถ้าอดีตผู้นำมองโกเลีย เช่น กุบไลข่าน ฯลฯ กินคำเล็กๆ หน่อย... ตีแล้วหยุด ได้แล้วรู้จักพอบ้าง ป่านนี้มองโกเลียคงจะนั่งแท่นเป็น 1 ในมหาอำนาจของโลก แต่ใครเล่าจะกล้าทัดทาน "ราชะ (ผู้มีอำนาจ ผู้เป็นใหญ่)" ได้

...

มองโกเลียทุกวันนี้จึงมากไปด้วยอดีตที่มั่งคั่ง ลูกหลานเหลนโหลนส่วนหนึ่งต้องนอนใน "รู" แถมยังต้อง "นอนตะแคง"

ถึงตรงนี้... ดีใจกับพวกเราที่มีชีวิตดีพอสมควร ดีแล้วอย่าลืมทำอะไรดีๆ ทุกวันครับ

... 

ภาษาอังกฤษสบายๆ สไตล์เรา                        

วันนี้ขอนำศัพท์ 'homeless' ที่แปลว่า "คนไร้บ้าน" หรือ "คนจรจัด" มาเล่าสู่กันฟังครับ

• 'homeless' > [ โฮ้ม - เลส - ส(s) ] > [ Click ] , [ Click ]
• 'homeless' > noun = คนจรจัด คนไม่มีบ้าน คนไร้บ้าน
• 'homeless' > adjective = ไม่มีบ้าน จรจัด

 

ภาษาอังกฤษมีศัพท์ที่แปลว่า "บ้าน" ซึ่งใช้บ่อยๆ 2 คำได้แก่ 'house' & 'home'

• 'house' > noun = ตัวบ้าน ตัวอาคาร
• 'home' > noun = (ความเป็น) บ้าน ความอบอุ่น (จากหมู่ญาติพี่น้อง) ที่บ้าน

 

เพลงเพลงหนึ่งชื่อ 'Home Sweet Home' แปลว่า "บ้านแสนสุข" แน่นอนว่า ถ้าเราพูดถึงความอบอุ่น หรือความสุขทางใจแล้ว เราจะใช้คำว่า 'home' ไม่ใช้คำว่า 'house'

ทีนี้มาดูคำต่อท้าย คำเสริมท้าย หรือปัจจัย (suffix) คือ '-less' บ้าง คำนี้ต่อท้ายศัพท์ใด แปลว่า "ไม่มี" หรือ "ไร้"

• home = บ้าน > homeless = ไม่มีบ้าน คนไม่มีบ้าน (คนจรจัด)
• blame = ติเตียน > blameless = ไม่มีการติเตียน
• blood = เลือด > bloodless = ไม่มีเลือด ไม่เสียเลือด
• care = แคร์ ใส่ใจ ทนุถนอม > careless = ไม่ใส่ใจ ไม่สนใจ

...

หมายเหตุ                                                 

• คลิกลิ้งค์ > คลิกลำโพงหรือธงชาติ เพื่อฟัง + ออกเสียงตาม 3 รอบ
• accent > ย้ำเสียงหนักตรงพยางค์ที่ใช้ตัวหนา + ขีดเส้นใต้ / ออกเสียงเบาคล้ายกระซิบตรงพยางค์ที่ใช้ตัวเอียง

...

 

ที่มา                                                         

• Thank BBC > In pictures: Out in the cold > [ Click ] , [ Click ]
• Thank APCD > [ Click ]
• ขอขอบพระคุณ > อ.นพ.ศิริชัย ภัทรนุธาพร สสจ.ลำปาง + อ.นพ.โอฬาร ยิ่งเสรี ผอ.รพ.ห้างฉัตร + อ.อรพินท์ บุญเสริม + อ.อนุพงษ์ แก้วมา > สนับสนุนเทคนิค iT.
• นพ.วัลลภ พรเรืองวงศ์ โรงพยาบาลห้างฉัตร ลำปาง > สงวนลิขสิทธิ์ > ยินดีให้ท่านนำไปใช้เผยแพร่ความรู้ได้ ห้ามนำไปใช้เพื่อการค้า > 14 มกราคม 2552.

[Little Jazz]

อากาศหนาวแบบนี้เห็นแล้วสงสารคน homeless ค่ะ รัฐบาลน่าจะช่วยได้อย่างน้อยก็ให้มีที่อยู่ที่ดีกว่านี้ ที่อยู่อาศัยซึ่งเป็นหนึ่งในปัจจัย 4 เป็นพื้นฐานที่มนุษย์ทุกคนพึงจะได้รับ ที่รวยก็รวยกันมากมาย หากแบ่งปันกันสักคนละเล็กน้อย เพื่อนมนุษย์ด้วยกันคงมีชีวิตที่ดีขึ้น

[Teerachai Suksod]

ชื่นชมกับ เรื่องของคุณหมอมาตลอด เพราะมีประโยชน์มาก บางเรื่องผมก็เก็บไปใช้กับการดูแลร่างกาย และสุขภาพตัวเราเอง แถมได้ฝึกภาษาในตอนท้ายอีกด้วย ขอบคุณสำหรับบทความดีๆ ครับ