ทราบได้อย่างไร...ว่าด้านไหนเป็นขั้วบวกและขั้วลบของหลอดเอกซเรย์

หากป้ายบอกขั้วบวกและขั้วลบของหลอดเอกซเรย์หายไป เราจะทราบได้อย่างไรว่า... ด้านไหนของหลอดเอกซเรย์เป็นขั้วบวกหรือลบ?

สวัสดีครับ

วันนี้ขอเสนอเรื่องที่เป็นส่วนหนึ่งในหัวข้อเครื่องเอกซเรย์ที่ผมสอน เนื่องจากผมได้พานักศึกษาไปดูเครื่องเอกซเรย์ ผมก็แนะนำส่วนต่างๆที่สำคัญของหลอดเอกซเรย์ให้นักศึกษาทราบ แล้วก็ตั้งคำถามว่า

เมื่อเครื่องเอกซรย์ใช้งานไปนานๆ หากป้ายที่บอกว่าด้านไหนเป็นขั้วบวกและขั้วลบของหลอดเอกซเรย์เกิดหลุดหรือหายไป เมื่อเราพบว่าป้ายหลุดหายไปแล้ว เราจะทราบได้อย่างไรว่าด้านไหนเป็นขั้วไหน? เพื่อติดป้ายระบุบขั้วที่ถูกต้องใหม่ทดแทน

 

ขั้วลบ (Cathode) ของหลอดเอกซเรย์ เป็นที่อยู่ของไส้หลอด (Filament) ที่เป็นแหล่งกำเนิดอิเล็กตรอน

 

ขั้วบวก (Anode) เป็นเป้า (target) ที่รับอิเล็กตรอนที่พุ่งมาจากขั้วลบ เมื่ออิเล็กตรอนที่พุ่งมาจากขั้วลบ มากระทบเป้าที่ขั้วบวก จะทำให้เกิดเป็นรังสีเอกซ์ ให้มองที่ด้านซ้ายมือของภาพจะเห็นไฟอีกเส้นเป็นสายไฟที่ควบคุมการหมุน (Stator) ของเป้าที่ขั้วบวก จะเห็นว่า บริเวณขั้วบวก จะมีสายไฟอีกเส้นเพิ่มมา สายไฟเส้นนี้ คือ สายไฟที่ใช้สำหรับการหมุนของ Ratating anode นั้นเอง

 

สรุป ขั้วบวกจะมีสายไฟมากกว่าขั้วลบ นั้นเอง ลองไปสังเกตเครื่องเอกซเรย์ เครื่องอื่นๆดูนะครับ ว่าเป็นเช่นนี้หรือไม่

 

[ดวง]

เรียนอาจารย์ต้อม

จริงด้วยค่ะอาจารย์ (เดินไปดูตอนอ่านจบ)ได้ความรู้เพิ่มอีกอย่าง

[ใบบัว4]

เรียนอาจารย์ต้อม เพิ่งสังเกตตามที่อาจารย์บอกค่ะ จริงๆด้วย จะจำให้ขึ้นใจ ขั้วบวก Anode เป็นTarget และมีสายไฟมากกว่าอีกด้าน

เล็กๆน้อยที่ไม่ควรมองข้าม จริงๆค่ะ

[Edit rt9]

ใช่ครับ รู้ในหนังสือไม่พอคิดได้ยาก ต้องดูและผู้รู้ชี้แนะ

คิดออก อ้อตรงเลย ใช่จริง ๆ ขอบคุณครับ

[อาวุธ รพ.ตำรวจคับ มข.rt3]

ขอบคุณคับอาจารย์ต้อมที่แนะนำและบอกมา

ขอบคุณคับ...................อาจารย์

(นี่แหละที่เรียกว่าอาจารย์...........ผม)

[รศ.ดร. เพชรากร หาญพานิชย์]

สวัสดีครับ

คุณ ดวง คุณใบบัว, นศ.RT9 และ คุณอาวุธ

ขอบคุณครับที่แวะมาเยี่ยม

การฝึกการสังเกต เป็นส่วนหนึ่งของนักวิทยาศาสตร์ หวังว่าทุกท่านจะได้นำทักษะเหล่าไปใช้ในชีวิตประจำวันต่อไปครับ

[suphawadi]

ขอบคุณอาจารย์มากค่ะ ที่ช่วยทบทวนความรู้ให้ เตือนความทรงจำที่บางครั้งก็เลือนๆไปบ้าง เป็นประโยชน์มากค่ะ

[ปรีชาkku2]

แล้วถ้า tube เป็น Fix anode เราจะตรวจสอบอย่างไรครับ

[รศ.ดร. เพชรากร หาญพานิชย์]

สวัสดีครับ คุณปรีชา

Fix anode ส่วนมากใช้ในเครื่องเอกซเรย์ฟัน และ Portable x-ray โดยส่วนใหญ่หลอดจะบรรจุใน Housing ที่มีลักษณะเป็นกล่อง ผู้ผลิตจะติดเครื่องระบุ Anode and Cathode

ระบุยากว่าด้านไหนเป็นขั้วไหน หากป้ายดังกล่าวหลุดออกไป ครับ