เรื่องที่ต้องทราบและทำความเข้าใจ
ความแตกต่างของหนังสือภายนอก หนังสือภายใน และบันทึก
ความแตกต่างของหนังสือที่มักเป็นปัญหาในการเลือกใช้ ได้แก่ หนังสือภายในและบันทึก ต่างก็ใช้กระดาษบันทึกข้อความเหมือนกัน เมื่อเห็นคำว่า บันทึกข้อความ จึงคิดว่าเป็นบันทึกทั้งหมด ความจริงแล้วบันทึก อาจใช้กระดาษอื่นก็ได้ หรือมีแต่ เรียน ไม่มี เรื่อง ก็ได้ กล่าวคือมีตั้งแต่ระดับเป็นทางการ จนถึงระดับไม่เป็นทางการ แต่หนังสือภายในจะต้องมีความเป็นทางการ (ที่เป็นแบบพิธีน้อยกว่าหนังสือภายนอก) เพียงแต่เป็นการติดต่อของหน่วยงานภายในกระทรวงเดียวกันเท่านั้น
หนังสือภายนอก หนังสือภายใน และ บันทึก มีความแตกต่างกันบางประการ ซึ่งมักเข้าใจผิดกันอย่างมากว่า ควรจะใช้หนังสือประเภทใดในกรณีใด จึงขอสรุปให้เห็นความแตกต่างดังต่อไปนี้
หนังสือภายนอก |
หนังสือภายใน |
บันทึก |
1. ติดต่อระหว่างกระทรวงหรือติดต่อกับหน่วยงานและบุคคลอื่น 2. ผู้ลงนามเป็นหัวหน้าส่วนราชการระดับกระทรวง หรือ ผู้ได้รับมอบหมาย 3. ใช้รูปแบบหนังสือภายนอกใช้กระดาษครุฑ มีเรื่อง เรียน และอ้างถึง สิ่งที่ส่งมาด้วย (ถ้ามี) 4. เป็นพิธีการเต็มรูปแบบ ออกเลขทุกครั้ง
5. ต้องพิมพ์ให้เรียบร้อย 6. มีสำเนาคู่ฉบับและสำเนาครบถ้วน |
1. ติดต่อระหว่างกรมหรือเทียบเท่าในสังกัดกระทรวงเดียวกัน 2. ผู้ลงนามเป็นหัวหน้าส่วนราชการระดับกรม หรือผู้ได้รับมอบหมาย
3. ใช้รูปแบบหนังสือภายใน ใช้กระดาษบันทึกข้อความ มีเฉพาะ เรื่อง กับ เรียน 4. เป็นทางการ ออกเลขที่ แต่เป็นพิธีการน้อยกว่า
5. ต้องพิมพ์ให้เรียบร้อย 6. มีสำเนาคู่ฉบับและสำเนา |
1. ติดต่อภายในกรมเดียวกัน
2. หัวหน้าส่วนราชการหรือเจ้าหน้าที่ก็สามารถลงนามได้
3. ใช้กระดาษบันทึกข้อความ หรือกระดาษอื่นก็ได้ อาจไม่มี เรื่องก็ได้
4. เป็นทางการหรือไม่เป็นทางการ ก็ได้ ออกเลขที่ภายใน หรือไม่มีเลขที่ก็ได้ 5. พิมพ์หรือเขียนด้วยลายมือก็ได้ 6. อาจไม่มีสำเนาก็ได้ |
อ้างอิง : เทคนิคการเขียนหนังสือราชการ หนังสือโต้ตอบ และรายงานการประชุม
รองศาสตราจารย์นภาลัย สุวรรณธาดาและคณะ
ส่วนลงท้าย
การเขียนส่วนลงท้ายควรเป็นประโยคสั้น ๆ เป็นการสรุป เน้นย้ำ และจะต้องตรงกับเรื่อง
เรื่อง |
คำลงท้าย |
1. ขออนุญาต หรือขออนุมัติ
|
ก. จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณา ข. จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณาอนุมัติด้วยจะขอบคุณยิ่ง |
2. รายงานผลการปฏิบัติงาน
|
ก. จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบ ข. จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบ และพิจารณาดำเนินการต่อไป |
3. ชี้แจงข้อเท็จจริง
|
ก. จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบ ข. จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบ และดำเนินการต่อไปด้วย จะขอบคุณยิ่ง |
4. ส่งข้อมูล |
ก. จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบ |
5. เชิญเป็นวิทยากร
|
ก. จึงเรียนมาเพื่อโปรดพิจารณารับเชิญด้วย จะขอบคุณยิ่ง ข. กรมหวังว่าจะได้รับความอนุเคราะห์จากท่านด้วยดี และขอขอบคุณมา ณ โอกาสนี้ |
6. ขอความร่วมมือหรือขอความอนุเคราะห์
|
ก. จึงเรียนมาเพื่อโปรดให้ความร่วมมือ ขอขอบคุณ ข. จึงเรียนมาเพื่อโปรดให้ความร่วมมือ (อนุเคราะห์) ด้วย จะขอบคุณยิ่ง ค. (สถาบัน) หวังว่าจะได้รับความอนุเคราะห์จากท่านด้วยดีเช่นเคย และขอขอบคุณมา ณ โอกาสนี้ |
7. ซักซ้อมความเข้าใน ยืนยัน หรือให้ดำเนินการ |
ก. จึงเรียนซักซ้อมมาเพื่อให้เข้าใจตรงกัน ข. จึงเรียนยืนยันมาเพื่อโปรดเข้าใจให้ตรงกัน ค. จึงเรียนมาเพื่อโปรดทราบและถือปฏิบัติต่อไป ง. จึงเรียนมาเพื่อโปรดดำเนินการต่อไป จะขอบคุณยิ่ง |
8. ตอบปฏิเสธ |
ก. จึงเรียนมาเพื่อ (โปรด) ทราบ ข. จึงเรียนมาเพื่อ (โปรด) ทราบ และขออภัยมา ณ ที่นี้ด้วย |
อ้างอิง : เทคนิคการเขียนหนังสือราชการ หนังสือโต้ตอบ และรายงานการประชุม
รองศาสตราจารย์นภาลัย สุวรรณธาดาและคณะ
เป็นความรู้ที่น่าสนใจมาก ๆ เลยคะ
เพื่อน ๆ ฝ่ายพัฒนาฯ
น่ารักทุก ๆ คนเลย
อ่านแล้วได้ความรู้เพิ่ม ถ้ามีตัวอย่างประกอบด้วยจะยิ่งทำให้เข้าใจมากขึ้น