ด้วยความทีผมเองรับผิดชอบการสอนนักศึกษาที่เกี่ยวข้องกับรายวิชาทางด้านการจัดการทรัพยากรมนุษย์ หลายครั้งจึงติดว่า แล้วเราจะเอา KM มาพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในองค์กรให้มีความสามารถและตอบโจทย์ตามความต้องการขององค์กรได้อย่างไร
การจัดการความรู้ (KM) เป็นเครื่องมือ หรือวิธีการในการทำงาน ก็ต้องย่อมมีช่องทางที่จะนำเครื่องมือนี้มาพัฒนาคนในองค์กรได้แน่นอน
หากการฝึกอบรม หมายถึง การทำให้คนสามารถมีความรู้ และทักษะในการปฎิบัติงานได้ทันที ก็แปลได้ว่าทำให้คนเกิดการเรียนรู้ในระยะสั้นทันใช้งานได้รวดเร็ว ซึ่งที่ผมพบโดยมาก (ซึ่งอาจจะผิด) นั่นคือพอมีการฝึกอบรมที่ไร ก็หมายถึงการบรรยายโดยวิทยากรผู้ทรงคุณวุฒิทั้งหลาย ทำให้คิดว่า แล้ววิธีการอย่างนี้แตกต่างอย่างไรกับการสอนโดยวิธีการบรรยายในชั้นเรียน ผมเองมองว่าไม่ค่อยต่างนะครับ
ดังนั้นการฝึกอบรมก็เป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาคน และวิธีการบรรยายก็เป็นหนึ่งของการพัฒนาคนเช่นกันที่ทำให้คนได้เรียนรู้ แปลว่ามีอีกหลายเครื่องมือหรือหลายวิธีที่สามารถทำให้คนได้เรียนรู้ เช่นการฝึกปฏิบัติ สถานการณ์จำลอง กรณีศึกษา และอื่นๆ อีกมากมายที่ทำให้คนได้เรียนรู้ ที่สำคัญ KM ด้วยครับที่ทำให้คนได้เรียนรู้
เครื่องมือหนึ่งของ การจัดการความรู้ คือ เรื่องเล่าเร้าพลัง (Storytelling) ผมว่าสามารถทำให้คนได้เรียนรู้เยอะที่เดียว ที่สำคัญยังทำให้ผู้ปฎิบัติงานในองค์กร ได้เกิดความภาคภูมิใจด้วย แล้วทำไง แน่นอนครับถ้าบอกว่าทำการฝึกอบรมเป็นการเล่าเรื่องทั้งหมด ก็ดูจะเปลี่ยนวัฒนธรรมและความรู้สึกของคนในองค์กรอยู่บ้าง อาจพิจารณาจัดเป็น 2 ช่วงครับ
ช่วงแรกเพื่อให้ตอบโจทย์ผู้บริหาร และคนที่ต้องการมีทฤษฎี มีหลักการเยอะๆ ก็ใช้วิธีการบรรยาย เป็นการเอา Explicit Knowledge ไปบอกครับ ช่วงที่สอง ก็มาเปลี่ยนเป็นการทำกลุ่ม โดยใช้เรื่องเล่าเร้าพลัง (Storytelling) ช่วงนี้ Tacit Knowledge จะออกมาเยอะมาก แล้วทำให้คนทำงานที่เจอปัญหาแบบเดียวกันถึงตาวาว ขึ้นมาได้ทีเดียว
ส่วนตัวเคยลองมาหลายครั้งครับ ผู้เข้าร่วมบอกว่าชอบช่วงหลังมากกว่า ยิ่งเป็นตอนบ่าย จะทำให้ผู้เข้าร่วมได้มีส่วนร่วม ค่อยกระตุ้นให้มีส่วนร่วมอย่างสม่ำเสมอได้
สิ่งสำคัญที่จะทำได้ก็คือ การเห็นคุณค่า และให้โอกาส แก่ผู้ปฏิบัติงาน ได้มาแลกเปลี่ยนและถ่ายทอดประสบการณ์ให้กับคนในองค์กรได้ฟัง อันนี้ผมรู้สึกว่ามันไปท้าทายความเชื่อของผู้บริหาร และนักจัดฝึกอบรมที่ให้คุณค่าการบรรยายอย่างมาก เพราะเขาอาจไม่เชื่อว่าวิธีอย่างนี้มันจะได้ผล แต่ไม่ลองไม่รู้ เพราะถ้าคุณลอง คุณจะได้เรียนรู้มากขึ้น...
HRM แบบเก่า เน้น training (ฝึกอบรม) HRM แบบใหม่เน้น learning (เรียนรู้) จากงานประจำ เน้น Team Learning จากการทำงานประจำ คือใช้ KM เป็นเครื่องมือ HRM นั่นเอง
วิจารณ์