มาฆบูชา วันแห่งความรัก

เว้นการทำชั่วทั้งปวง ทำกุศลให้ถึงพร้อม ทำจิตใจให้ผ่องใส

วันแห่งความรักอันสูงส่งบริสุทธิ์

 

สมเด็จพระญาณสังวร
สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

รับสั่งว่า

ถ้าจะถือว่ามีวันแห่งความรัก ก็ต้องถือวันมาฆบูชา
วันที่พระพุทธเจ้าทรงประกาศความรักอันบริสุทธิ์สูงส่ง

วันมาฆบูชา-วันแห่งความรัก

วันที่พระจันทร์เต็มดวง เสวยมาฆฤกษ์ ในเดือนสาม
วันแห่งความรัก อันสูงส่งบริสุทธิ์ ในพระพุทธศาสนา

ด้วยทรงมีความรักบริสุทธิ์สูงส่ง ไม่มีเสมอเหมือน
พระพุทธองค์จึงทรงแผ่พระมหากรุณาได้กว้างใหญ่ไพศาลไม่มีขอบเขต
ทั้งแก่พรหมเทพ มนุษย์สัตว์
ปรากฏแจ้งชัดในพระโอวาทปาติโมกข์ ที่ทรงแสดงในวันมาฆบูชา

พึงไม่ทำบาปทั้งปวง
พึงทำกุศลให้ถึงพร้อม
พึงรักษาจิตของตนให้ผ่องใส

บาปย่อมก่อให้เกิดทุกข์โทษภัยแก่ผู้ทำและผู้อื่น
พระพุทธองค์จึงทรงเตือนไม่ให้ทำ

กุศลย่อมเป็นคุณแก่ผู้ทำและผู้อื่น
พระพุทธองค์จึงทรงเตือนให้ทำ

จิตผ่องใส่คือจิตที่ไกลได้จากกิเลสโกรธหลง ที่มีอยู่เต็มโลก
ย่อมให้ความสุขสงบอย่างยิ่งจนถึงเป็นบรมสุข
พระพุทธองค์จึงทรงเตือนให้รักษาจิตของตน

เป็นชาวพุทธพึงซาบซึ่งพึงมั่นใจ
ในพระคุณยิ่งใหญ่แห่งความรัก
ที่บริสุทธิ์ผ่องใสไพจิตรนัก
โลกประจักษ์วันรักนั้นวันมาฆะ

 

มาฆบูชา
ประพันธ์โดย ผศ.สุรีย์ ไวยกุฬา

  ครั้งสมัยพุทธกาลกล่าวขานว่า        วันมาฆบูชาเพ็ญเดือนสาม
เกิดจาตุรงคสันนิบบาตโอกาสงาม      เหตุการณ์ความอัศจรรย์พร้อมกันมา
สงฆ์หนึ่งพันสองร้อยห้าสิบนับ             ครบถ้วนสรรพที่เผยแผ่พระศาสนา
ไม่นัดหมายแต่พร้อมใจเดินทางมา        เพื่อเฝ้าองค์พระศาสดา ณ เวฬุวัน
พระภิกษุเหล่านี้มีข้อเด่น                     เพราะทั้งมวลล้วนเป็นพระอรหันต์
ซึ่งพุทธองค์ทรงบวชให้โดยทั่วกัน         ด้วยพระวาจานั้นเป็นพิธี
ตรงกับวันขึ้นสิบห้าค่ำเดือนมาฆะ          องค์พุทธะจึงถือโอกาสนี้
แสดงธรรมเทศนาพระบาลี                  ชื่อโอวาทปาติโมกข์มีความสำคัญ
เป็นหัวใจแห่งพระพุทธศาสนา              คือธัมมะสามข้อว่าโดยย่อนั่น
ไม่ทำชั่วทั้งปวงล่วงเกินกัน                 สร้างความดียึดมั่นอยู่ในตน
ทำจิตให้บริสุทธิ์ผุดผ่องใส                จะน้อมนำสุขใจไม่หมองหม่น
สามประการที่กล่าวนี้มีมงคล                ควรยึดถือทุกคนในสังคม
วันมาฆบูชาเวียนมาถึง                        ชาวพุทธซึ่งปฏิบัติได้เหมาะสม
ต่างเตรียมการทำพิธีที่นิยม                  ร่วมอบรมฟังพระธรรมเทศนา
นำดอกไม้ธูปเทียนเวียนรอบโบสถ์         เพื่อชีวีรุ่งโรจน์สุขหรรษา
รอบที่หนึ่งระลึกคุณพระพุทธา              รอบที่สองภาวนาคุณพระธรรม
รอบที่สามรำลึกคุณของพระสงฆ์          นำคำสอนพุทธองค์ที่เลิศล้ำ
มาเผยแผ่ให้หลุดพ้นห้วงแห่งกรรม        ปฏิบัติน้อมนำแต่ความดี
ขอชาวพุทธทั้งหลายได้สืบสาน            ลูกเหลนหลานรู้คุณค่ารู้ศักดิ์ศรี
รู้ประพฤติตามระบอบประเพณี              วัฒนธรรมที่ดีของชาติไทย