• คนจนคือคนที่เข้าไม่ถึงทรัพยากร เข้าไม่ถึงโอกาส เข้าไม่ถึงบริการสาธารณะที่จัดให้แก่ทุกคนในสังคม
• เขาเข้าไม่ถึง ทั้งๆ ที่มีอยู่ และเขาควรจะเข้าถึง
• สาเหตุส่วนหนึ่งมาจากระบบสังคม และอีกส่วนหนึ่งมาจากตัวเขาเอง โดยที่สาเหตุ ๒ ส่วนนี้มันส่งเสริมซึ่งกันและกัน
• ส่วนที่น่าเสียดายที่สุด และแก้ง่าย (หรือยาก) ที่สุด คือ “ทรัพยากร” ภายในตน ที่เรียกว่า ศักยภาพของความเป็นมนุษย์
• ในสายตาของผม คนจนคือคนที่ดึงเอาศักยภาพภายในของตนออกมาใช้ไม่เป็น หรือสภาพแวดล้อมไม่เอื้อหรือปิดกั้น
• เราต้องการเครื่องมือปลดปล่อยศักยภาพ และทำลายกำแพงปิดกั้น ที่เรียกว่า การเรียนรู้แนวให้อิสรภาพ หรือ KM นั่นเอง KM คือเครื่องมือเรียนรู้ แบบที่ผู้เข้าร่วมกระบวนการ ได้รับอิสรภาพโดยไม่รู้ตัว
• ตัวความรู้ ที่เป็นความรู้มือ ๒ จากภายนอก ในหลายๆ กรณี เป็นตัวกดทับและปิดกั้นไม่ให้ผู้คนมั่นใจในศักยภาพของตนเอง
• แต่ กระบวนการสร้างและใช้ “ความรู้มือ ๑” ใน KM จะช่วยฟื้นความมั่นใจตนเอง ในการดึงเอาศักยภาพภายในตนในฐานะที่เป็นมนุษย์ออกมา เอามาใช้ในการทำงาน และในการดำรงชีวิตด้วยความรู้ และมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับเพื่อนในกลุ่ม
• การเรียนรู้ของคนจนจึงต้องการ ๒ อย่าง คือการรวมกลุ่มกันเรียนรู้ โดยเน้นการเรียนรู้ร่วมกันจากการปฏิบัติ และต้องการ “คุณอำนวย” คอยช่วยเหลือให้กำลังใจ จุดประกาย จัดเวที ลปรร. และอำนวยความสะดวกอื่นๆ
• ในโลกยุคความรู้เป็นฐาน สิ่งสำคัญที่สุดไม่ใช่ตัวความรู้ แต่เป็นการเรียนรู้ เน้นที่การเรียนรู้ในชีวิตจริง ในการทำงาน เน้นการรวมกลุ่มกัน ลปรร.
วิจารณ์ พานิช
๑๐ ก.พ. ๕๑
ไม่มีความเห็น