หลักสูตรวิชาสารสนเทศเพื่อการเรียนรู้ (ง30208)ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

หลักสูตรวิชาสารสนเทศเพื่อการเรียนรู้ (ง30208)

หลักการและเหตุผล

พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช 2542 และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม พุทธศักราช 

2545 หมวด 4 แนวการจัดการศึกษา มาตรา 23 การจัดการศึกษา ทั้งการศึกษาในระบบ การศึกษา

นอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย ต้องเน้นความสำคัญทั้งความรู้ คุณธรรม กระบวนการเรียนรู้

และบูรณาการตามความเหมาะสมของแต่ละระดับการศึกษาในเรื่องต่อไปนี้

(1) ความรู้เกี่ยวกับตนเอง และความสัมพันธ์ของตนเองกับสังคม ได้แก่ ครอบครัว ชุมชน 

ชาติและสังคมโลก รวมถึงความรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ความเป็นมาของสังคมไทยและระบบการเมืองการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข

(2) ความรู้และทักษะด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีรวมทั้งความรู้ความเข้าใจและ

ประสบการณ์เรื่องการจัดการ การบำรุงรักษา และการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างสมดุลยั่งยืน

(3) ความรู้เกี่ยวกับศาสนา ศิลปะ วัฒนธรรม การกีฬา ภูมิปัญญาไทย และการประยุกต์ใช้ภูมิปัญญา

(4) ความรู้ และทักษะด้านคณิตศาสตร์ และด้านภาษา เน้นการใช้ภาษาไทยอย่างถูกต้อง

(5) ความรู้ และทักษะในการประกอบอาชีพและการดำรงชีวิตอย่างมีความสุข

และมาตรา 24 การจัดกระบวนการเรียนรู้ ให้สถานศึกษาและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ดำเนินการดังต่อไปนี้

1.จัดเนื้อหาสาระและกิจกรรมให้สอดคล้องกับความสนใจและความถนัดของผู้เรียน โดยคำนึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคล

2.ฝึกทักษะ กระบวนการคิด การจัดการ การเผชิญสถานการณ์ และการประยุกต์ความรู้มาใช้เพื่อป้องกันและแก้ไขปัญหา

3.จัดกิจกรรมให้ผู้เรียนได้เรียนรู้จากประสบการณ์จริง ฝึกการปฏิบัติให้ทำได้ คิดเป็น ทำเป็น รักการอ่านและเกิดการใฝ่รู้อย่างต่อเนื่อง

         กระทรวงศึกษาธิการ ได้ประกาศใช้หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544 ซึ่งเป็นหลักสูตรแกนกลางของประเทศที่มีจุดมุ่งหมายเพื่อพัฒนาคุณภาพของผู้เรียนให้เป็นคนดี มีปัญญา มีคุณภาพชีวิตที่ดี มีขีดความสามารถในการแข่งขัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเพิ่มศักยภาพของผู้เรียนให้สูงขึ้น สามารถดำรงชีวิตอย่างมีความสุขได้บนพื้นฐานของความเป็นไทยและความเป็นสากล รวมทั้งมีความสามารถในการประกอบอาชีพหรือศึกษาต่อตามความถนัดและความสามารถของแต่ละบุคคล

 หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544 จึงมุ่งพัฒนาผู้เรียนให้เป็นผู้ที่มีความสามารถ มีความคิดสร้างสรรค์ ใฝ่รู้ ใฝ่เรียน รักการอ่าน รักการเรียน และรักการค้นคว้า มีความรู้อันเป็นสากล รู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลงและความเจริญก้าวหน้าทางวิทยาการ มีทักษะ และศักยภาพในการจัดการสื่อสาร และการใช้เทคโนโลยี ปรับวิธีการคิด วิธีการทำงานได้เหมาะสมกับสถานการณ์ โดยมีความมุ่งหวังให้สถานศึกษาพัฒนาคุณภาพการศึกษาของประเทศเพื่อสร้างคนไทยให้เป็นคนดี มีปัญญา มีความสุข มีศักยภาพพร้อมที่จะแข่งขัน และร่วมมืออย่างสร้างสรรค์ในเวทีโลกได้

ในการที่จะพัฒนาให้ผู้เรียนมีความรู้ และคุณลักษณะตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช 2542 แก้ไขเพิ่มเติม พุทธศักราช 2545 และหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544

จึงควรจัดทำหลักสูตรรายวิชาที่พัฒนาความสามารถของผู้เรียนในการแสวงหาความรู้ ให้ผู้เรียนรู้จักแหล่งสารสนเทศ รู้จักเครื่องมือในการแสวงหาสารสนเทศและรู้จักเลือกรับสารสนเทศ อย่างมีคุณภาพ อันสืบเนื่องมาจากสารสนเทศต่าง ๆ เพิ่มมากขึ้นตลอดเวลา ผู้เรียนต้องใช้ปัญญามากขึ้น มิฉะนั้นจะไม่สามารถนำสารสนเทศมาใช้ประโยชน์ได้ จึงต้องฝึกทักษะและพัฒนาปัญญาให้เกิดความสามารถในด้านต่าง ๆ ดังกล่าวข้างต้น 

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน(2549 :16) กล่าวว่าหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544 เป็นหลักสูตรที่ตอบมุ่งตอบสนองการกระจายอำนาจทางวิชาการให้กับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทุกระดับ ดังนั้นในการบริหารจัดการหลักสูตร ได้กำหนดให้หน่วยงานแต่ละระดับตั้งแต่สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาและสถานศึกษาให้มีบทบาทหน้าที่ต่าง ๆ ในส่วนของสถานศึกษาที่เป็นหน่วยหลักในการนำหลักสูตรไปใช้ มีบทบาทคือ จัดทำหลักสูตรสถานศึกษา โดยพัฒนาจากเอกสารหลักสูตรที่ส่วนกลางจัดทำซึ่งประกอบด้วยหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544 เอกสารสาระและมาตรฐานการเรียนรู้ตามกลุ่มสาระ 8 กลุ่ม และสาระการเรียนรู้ท้องถิ่นที่เกี่ยวข้องกับสภาพชุมชนและสังคมที่เขตพื้นที่การศึกษาจัดทำ ดังนี้

1.จัดทำสาระการเรียนรู้ท้องถิ่นของสถานศึกษาให้สอดรับกับกรอบสาระการเรียนรู้ของเขตพื้นที่การศึกษา

2.จัดทำสาระการเรียนรู้เพิ่มเติม เพื่อให้สอดคล้องกับความถนัดและความสนใจของผู้เรียน

3.ศึกษาวิจัยพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษาให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงและสอดคล้องกับความต้องการของชุมชน

4.จัดการเรียนการสอนตามแนวนโยบายปฏิรูปการเรียนการสอน

5.นิเทศ ติดตาม ประเมินเพื่อปรับปรุงพัฒนา

      นับตั้งแต่กระทรวงศึกษาธิการได้ประกาศให้ใช้หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 

2544 ไปแล้ว ได้มีการติดตามผลการนำเอาหลักสูตรดังกล่าวไปใช้ตลอดเวลา ซึ่งจากการติดตามผลการใช้หลักสูตรของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และหน่วยงานต่าง ๆที่เกี่ยวข้อง พบปัญหาความไม่ตรงกันในหลาย ๆ เรื่อง ทั้งในด้านการพัฒนาหลักสูตร สื่อการเรียนการสอน การจัดการเรียน การสอน และการวัดและประเมินผล ซึ่งปัญหาดังกล่าวได้มีการดำเนินการแก้ปัญหาเป็นระยะ ๆ มาโดยตลอด (สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน : 2549)

ปัญหาของครูบรรณารักษ์ห้องสมุดโรงเรียนคือปัญหาในด้านการพัฒนาหลักสูตร ซึ่งพบว่าแม้กระทรวงศึกษาธิการจะอนุญาตให้จัดทำสาระการเรียนรู้เพิ่มเติม เพื่อให้สอดคล้องกับความถนัดและความสนใจของผู้เรียน ครูบรรณารักษ์บางโรงเรียนที่มีศักยภาพในการขอเปิดหลักสูตรในโรงเรียน ได้ดำเนินการโดยพยายามขอแทรกเข้าไปในกลุ่มสาระต่าง ๆ เช่น สาระภาษาไทย อยู่ในสาระที่ 1 การอ่าน และสาระที่ 2 การเขียน ใช้ชื่อวิชาว่าการใช้ห้องสมุดและการเขียนรายงาน และสาระการงานอาชีพและเทคโนโลยี สาระที่ 4 เทคโนโลยีสารสนเทศ ใช้ชื่อวิชาว่าสารสนเทศเพื่อการเรียนรู้ ซึ่งเป็นความยากลำบากมาก และมีครูบรรณารักษ์อีกจำนวนมาก ไม่สามารถเปิดสอนวิชาดังกล่าวเพราะผู้บริหารโรงเรียน เขตพื้นที่การศึกษา ขาดความรู้ในการนิเทศแนะนำการใช้หลักสูตร ทำให้ไม่มีชั่วโมงสอนและขาดโอกาสในการพัฒนาผู้เรียนให้ได้เกิดการรู้สารสนเทศ อันจะเป็นพื้นฐานสำคัญในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนดังกล่าวข้างต้น รวมทั้งยังปิดโอกาสในการพัฒนาวิชาชีพครูกล่าวคือเมื่อไม่มีชั่วโมงสอนก็ทำให้ครูไม่สามารถขอเลื่อนวิทยฐานะได้ ในส่วนของครูบรรณารักษ์บางโรงเรียนที่มีศักยภาพในการขอเปิดหลักสูตรในโรงเรียน ได้ดำเนินการโดยพยายามขอแทรกเข้าไปในกลุ่มสาระต่าง ๆ ทราบว่าขณะนี้ประสบปัญหาคือในการส่งผลงานทางวิชาการเพื่อเลื่อนระดับครูชำนาญการพิเศษ ซึ่งต้องผ่านการประเมินจากศึกษานิเทศก์เขตพื้นที่การศึกษา ซึ่งขาดความรู้ความเข้าใจในการนำหลักสูตรไปใช้ พบว่ารายวิชาดังกล่าวไม่เป็นที่ยอมรับโดยถูกท้วงติงว่าไม่เข้าข่ายในสาระใด ๆ ทำให้ครูบรรณารักษ์ขาดขวัญกำลังใจในการทำงาน 

 ตัวอย่างหลักสูตรรายวิชาสารสนเทศเพื่อการเรียนรู้ (ง30208) ของครูอภินันท์ สีสันต์ ร.ร.ท่ามะกาวิทยาคม กาญจนบุรี

สาระและมาตรฐานการเรียนรู้กลุ่มสาระการงานอาชีพและเทคโนโลยี

หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2544

********************************

สาระที่ 4 เทคโนโลยีสารสนเทศ

มาตรฐาน ง 4.1 เข้าใจ เห็นคุณค่า และใช้กระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบค้นข้อมูลการเรียนรู้ การสื่อสาร การแก้ปัญหา การทำงาน และอาชีพอย่างมีประสิทธิภาพ ประสิทธิผลและมีคุณธรรม 

มาตรฐานการเรียนรู้ช่วงชั้นที่ 3

 

เข้าใจหลักการทำงาน บทบาทและประโยชน์ของระบบคอมพิวเตอร์

เข้าใจหลักการเบื้องต้นของการสื่อสารข้อมูลและระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์

มีความรู้พื้นฐานทางด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ

ประมวลผลข้อมูลให้เป็นสารสนเทศ

เข้าใจหลักการและวิธีการแก้ปัญหาด้วยกระบวนการทางเทคโนโลยีสารสนเทศ

เข้าใจหลักการทำงาน โครงงานที่มีการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ

ค้นหา ข้อมูล ความรู้ และติดต่อสื่อสารผ่านคอมพิวเตอร์หรือเครือข่ายคอมพิวเตอร์

ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศนำเสนองานในรูปแบบที่เหมาะสม

ใช้คอมพิวเตอร์ช่วยสร้างชิ้นงานหรือโครงงานจากจินตนาการหรืองานที่ทำในชีวิตประจำวันอย่างมีจิตสำนึกและมีความรับผิดชอบ

สาระการเรียนรู้ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

1. ห้องสมุดและแหล่งเรียนรู้ 

2. ระเบียบและมารยาทในการใช้ห้องสมุดและแหล่งเรียนรู้

3. ทรัพยากรสารสนเทศของห้องสมุด

4. การอ่าน

5. อินเทอร์เน็ตและการสืบค้นสารสนเทศด้วยอินเทอร์เน็ต

5.1 อินเทอร์เน็ต 

5.2 จดหมายอิเล็กทรอนิกส์ 

5.3 การใช้ search engine 

5.4 เว็บไซต์เพื่อการเรียนรู้

6. การศึกษาค้นคว้าและการรายงานการศึกษาค้นคว้า

ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

1. ใช้ห้องสมุดและแหล่งเรียนรู้เพื่อการศึกษาค้นคว้า

2. ปฏิบัติตนตามระเบียบและมีมารยาทในการใช้ห้องสมุดและแหล่งเรียนรู้

3.ใช้ทรัพยากรสารสนเทศในห้องสมุดและแหล่งเรียนรู้ได้อย่างเหมาะสม

4. รักการอ่าน รักการเรียนรู้ และการศึกษาค้นคว้าอย่างต่อเนื่อง 

5. ใช้เครื่องมือสืบค้นข้อมูลสารสนเทศจากสื่อต่าง ๆ และเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

6. นำความรู้ไปใช้ใน การพัฒนาตนเองและเป็นความรู้พื้นฐานในการศึกษาต่อ

คำอธิบายรายวิชา

รายวิชา สารสนเทศเพื่อการเรียนรู้ (ง30208) เวลา 40 ชั่วโมง

สาระ มาตรฐานการเรียนรู้ ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง

สาระการเรียนรู้	มาตรฐานการเรียนรู้	มาตรฐานการเรียนรู้ ช่วงชั้นที่ 3	ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง
สาระที่ 4 เทคโนโลยีสารสนเทศ	มาตรฐาน ง 4.1 เข้าใจ เห็นคุณค่า และใช้ กระบวนการเทคโนโลยี สารสนเทศในการสืบค้น ข้อมูล การเรียนรู้ การสื่อสาร การแก้ปัญหา การทำงานและ อาชีพอย่างมีประสิทธิภาพ ประสิทธิผลและมีคุณธรรม	4. ประมวลผลข้อมูลให้เป็นสารสนเทศ 7. ค้นหา ข้อมูล ความรู้ และติดต่อสื่อสารผ่านคอมพิวเตอร์หรือเครือข่ายคอมพิวเตอร์ 8. ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศนำเสนองานในรูปแบบที่เหมาะสม 9.ใช้คอมพิวเตอร์ช่วยสร้างชิ้นงานหรือโครงงานจากจินตนาการหรืองานที่ทำ ในชีวิตประจำวันอย่างมี จิตสำนึกและมีความรับผิดชอบ	1.ใช้ห้องสมุดและแหล่งเรียนรู้เพื่อการศึกษาค้นคว้า 2. ปฏิบัติตนตามระเบียบและมีมารยาทในการ ห้องสมุดและแหล่งเรียนรู้ 3.ใช้ทรัพยากรสารสนเทศในห้องสมุดและแหล่งเรียนรู้ได้อย่างเหมาะสม 4. รักการอ่าน รักการเรียนรู้ และการศึกษาค้นคว้าอย่างต่อเนื่อง 5. ใช้เครื่องมือสืบค้น ข้อมูลสารสนเทศจากสื่อต่าง ๆ และเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ได้อย่างมี ประสิทธิภาพ 6. นำความรู้ไปใช้ใน การพัฒนาตนเองและเป็นความรู้พื้นฐานในการศึกษาต่อ

ต้องการหลักสูตรฉบับเต็มพร้อมแผนการจัดการเรียนรู้รายคาบ 40 คาบ

ทำหนังสือราชการถึงผู้อำนวยการโรงเรียนท่ามะกาวิทยาคม ขอได้ค่ะ

ครูอภินันท์  สีสันต์

[ครูอัจฉรา ไชยภูมิ]

ขอบคุณสำหรับหลักสูตรที่เหมาะกับนักเรียนมาก ๆ

มีประโยชน์แก่นักเรียนมากจริง ๆ

[ครูปราณี เทพเทียน]

เป็นแบบอย่างการจัดทำหลักสูตรได้อย่างดีค่ะ

[ครูแก้วตา]

ขอชื่นชมความสามารถและขออนุญาตนำหลักสูตรไปใช้ ขออวยพรให้ได้รับการเลื่อนวิทยฐานะนะคะ อยากให้คนทำงานจริงจังได้รับความสำเร็จ เป็นกำงใจให้ค่ะ

ครูแก้วตา

[ครูติดดิน]

เป็นเนื้อหาหลักสูตรที่มีประโยชน์มากครับ ขอบคุณมากครับ

[ต้นตาล]

อ่านเนื้อหาหลักสูตรของคุณครู วิชาห้องสมุดอยู่ในกลุ่มการงานอาชีพ แต่ทำไมรร.บางแห่งอยู่ในกลุ่มภาษาไทย แต่ที่รร.เป็นกลุ่มสาระเพิ่ม จึงสับสนนะค่ะอยากให้คุณครูช่วยอธิบายหลักสูตรที่เราจะใช้สอนเด็กในแต่ละช่วงชั้นด้วยค่ะ ขอบคุณมากค่ะ

[t_t]

ขอบคุณมากกกกกก

[ครูรัตน์ดา สีแสด]

ขอความกรุณาคุณครู....ถ้าจะกรุณาขอไฟล์หลักสูตรได้ไหมค่ะ

เป็นครูบรรจใหม่ค่ะ จบบรรณารักษ์ ผอ.ให้เขียนหลักสูตรวิชาห้องสมุด เด็กประถม - ถึงมัธยมปีที่ 3

[ครูพวงผกา ตลึงจิตต์]

ขอบคุณอาจารย์มากๆ ที้ให้ข้อมูลรายละเอียดเกี่ยวกับวิขาห้องสมุดได้ดีมาก

[ครูพรสวรรค์ อุดานนท์]

สวัสดีคะอาจารย์

ขอความกรุณาอาจารย์หนูอยากได้หลักสูตรต้องการหลักสูตรฉบับเต็มพร้อมแผนการจัดการเรียนรู้รายคาบ 40 คาบในข้อความบอกว่าให้ทำหนังสือราชการถึงผู้อำนวยการโรงเรียนท่ามะกาวิทยาคม ถ้าขอเป็นไฟล์ได้ไหมคะ เพราะหนูก็ทำหน้าที่ครูบรรณารักษ์ห้องสมุดโรงเรียนทางฝ่ายวิชาการก็มีชั่วโมงมาให้แต่หนูยังไม่มีหลักสูตรเลย(สอนม.1 - ม.3)ก็อยากจะขอความอนุเคราะห์จากอาจารย์คะ

[ครู จุรารัตน์]

ขอความกรุณาอาจารย์หนูอยากได้หลักสูตรต้องการหลักสูตรฉบับเต็มพร้อมแผนการ จัดการเรียนรู้รายคาบ 40 คาบ ถ้าขอเป็นไฟล์ได้ไหมคะ เพราะหนูก็ทำหน้าที่ครูบรรณารักษ์ห้องสมุดโรงเรียนก็มี ชั่วโมงมาให้แต่หนูยังไม่มีหลักสูตรเลย(สอนม.1 - ม.6)ก็อยากจะขอความอนุเคราะห์จากอาจารย์คะ