R&D ชุมชน?

 

 

 ชุมชนก็ใช้ R&D ได้ ! รูปข้างบนนี้เป็น Model ของ R&D ชุมชนครับ เป็นภาพจากความคิดของผมเอง ผมได้นำเสนอแก่นักศึกษาปริญญาเอกโปรแกรมหนึ่งเมื่อปีที่แล้ว ได้มีผู้เสนอเอาไว้มากกว่าหนึ่งคนครับ  แต่ไม่เหมือนกัน  และแตกแขนงออกไปหลายแบบ

ชุมชนเป็น "ระบบ"    ที่ว่าเป็ระบบก็เพราะว่า ประกอบขึ้นด้วย "หน่วยย่อย" หลายหน่วย  เช่น "คน"แต่ละคน, "บ้าน" แต่ละหลัง, "สัตว์"แต่ละตัว, พืช, โรงเรียน, วัด, หน่วยงานราชการ, บริษัทธุรกิจ, โรงงาน, ฯลฯ แต่ละหน่วย "สัมพันธ์" กันบางรูปแบบรวมเข้าเป็น "หนึ่ง"หน่วยใหญ่หน่วยเดียว  "หนึ่งหน่วยใหม่"นี้คือ "ระบบ" หรือ System  มีชื่อว่า "ชุมชน ก."

ถ้าเราจะพัฒนาชุมชน ก. ตามโมเดลข้างบนนี้ เราทำได้สองขั้นตอน คือ "ขั้นที่ ๑. Research(R) หาข้อมูล"ตัวแปร"พื้นฐาน โดย "R" ด้วยเครื่องมือ Observation, Survey research, Case study."  พิจารณาตัวแปรที่ได้, แล้ววางแผนการวิจัยเพื่อ "D" ต่อไป  "ขั้นที่ ๒. R&D  การวิจัยขั้นนี้เหมาะกับการวิจัยแบบ Experimental Research  ถ้าไม่เป็นงานวิจัยเพื่อขอรับปริญญาดุษฎีบัณฑิต ก็อาจจะใช้พวก Action research หรือ Participatory research ก็ได้ ขึ้นอยู่กับจุดประสงค์ของการวิจัย

อ้อ -- ขอให้สังเกตว่า รูปสี่เหลี่ยมเล็กๆหลายรูปใน Stage II ที่มีลักษณะยกขึ้นสูงขึ้นเรื่อยๆนั้น  หมายถึง "ต้องปรับปรุงผลแล้ววิจัยอีก ๆ" ไปเรื่อยๆจนเป็นที่พอใจผล

จึงเห็นได้ว่า  โปรแกรมที่ผลิตนักศึกษาระดับปริญญาโท หรือ เอก สาขาเกี่ยวกับพัฒนาที่ลงท้ายว่า "ชุมชน" หรือ "ท้องถิ่น" แล้ว มีความจำเป็นที่จะต้องมีรายวิชาพวก Survey Research กลุ่มหนึ่ง และพวก Experimental Research อีกกลุมหนึ่ง จึงจะสมบูรณ์