มาตรฐานเดียว หรือ ทางใครทางมันดี
มีผู้บริหารท่านหนึ่ง พูดคุยกับผมว่า "แนวทางการใช้ KM แบบโรงไฟฟ้าแม่เมาะนี้ ทาง สคส. มาดูแล้วเห็นดีด้วย น่าจะนำไปเป็นมาตรฐานสำหรับใช้ที่อื่น ๆ ด้วย จะได้ทำเหมือน ๆ กันนะ"
ผมได้เรียนท่านไปว่า เท่าที่ผมสังเกตุ ทาง สคส. ไม่ได้สนใจว่าจะต้องใช้เป็นแนวทางไหน รูปแบบอย่างไร แต่ สคส. จะดูว่า การใช้ KM ของหน่วยงานนั้น ๆ ได้ใช้ในลักษณะที่มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ให้ความสนใจความรู้จากผู้ปฏิบัติ และมีการยกย่องชื่นชมความรู้และประสบการณ์กันหรือไม่ ส่วนรูปแบบนั้น จะเป็นอย่างไรก็ได้ ขอให้เหมาะสมกับหน่วยงานนั้น ๆ และเมื่อใช้ไปแล้วเกิดผลสำเร็จขึ้น สคส. ก็เห็นดีด้วยทั้งนั้น
คำตอบของผม ทางเจ้าหน้าที่ สคส. มาอ่าน อาจบอกว่า "ไม่ใช่" ก็ได้นะครับ แต่ผมมานึทบทวน หลาย ๆ ครั้งที่เราอยากได้อะไรที่เป็นมาตรฐาน เป็น "ของสำเร็จรูป" คือทำแบบเดียวกันทั้งหมด ในทุกที่ทุกสถานการ์ เมื่อใช้ได้ดีในที่หนึ่งที่ใดแล้วที่อื่น ๆ ก็ต้องทำเหมือนกัน แบบเดียวกันหมด
แต่ลองมองมุมกลับ ถ้าไม่มีมาตรฐานเลย ปล่อยให้แต่ละที่ทำไปแบบ "ทางใครทางมัน" ในทุก ๆ เรื่อง การจะวัดผล จะเปรียบเทียบ จะควบคุม ก็ทำได้ยาก
ท่านที่เข้ามาอ่านมีความเห็นว่าอย่างไรบ้างครับ จะเป็นมาตรฐานเดียวหรือทางใครทางมันดีกว่ากันครับ
ความเห็น (2)
สวัสดีครับ ขออนุญาตแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้วยครับ ในประเด็นที่ว่า "มาตรฐานเดียว หรือ ทางใครทางมันดี" ผมขอเล่าประสบการณ์ที่ผมอยู่ในระบบราชการและอยู่ในวงการศึกษา ส่วนใหญ่ก็จะใช้แบบมาตรฐานเดียวกันครับ และก็น่าจะทั้งประเทศ เป็นสูตรสำเร็จเลยก็ว่าได้ ข้อดีของมาตรฐานเดียวกัน คือ ควบคุมได้ง่าย และ ทำได้ง่าย อย่างที่ว่าไว้แหละครับ แต่ข้อจำกัดของมาตรฐานเดียวกัน คือ มันไม่เกิดความหลากหลายครับ ความหลากหลายของความคิด ความหลากหลายของการกระทำ เมื่อไม่มีความหลากหลาย ก็เท่ากับไม่มีความคิด ไม่สร้างสรรค์ ไม่เกิดนวัตกรรม ที่นี้ ในกรณีของทางใครทางมัน ข้อดี คือ มีความหลากหลาย สร้างสรรค์ และ เกิดนวัตกรรม แต่ข้อจำกัด คือ ควบคุมมาตรฐานได้ยาก และ ทำได้ยาก ผมว่าในเมื่อแต่ละกรณี ต่างก็มีข้อดี ข้อจำกัด ผมคิดว่าก็น่าจะนำมาหลอมรวมกันได้ อย่างนี้ครับ คือ เรากำหนดมาตรฐานไว้ที่ตัวเป้าหมาย หรือ ที่ตัววัตถุประสงค์ครับ กำหนดไว้ให้ชัด ว่า "ธง" ของงานนี้ คืออะไร อันนี้ คือ มาตรฐานเดียว ส่วนทางใครทางมัน จะนำมาใช้ในขั้นตอนของวิธีการครับ แต่ละหน่วยงาน แต่ละคน จะมีวิธีการอย่างไร เพื่อไปให้ถึง "ธง" ของมารตฐานที่ตั้งไว้ เป็นวิธีการของทางใครทางมันครับ ขอบคุณครับ
ขอบคุณ ท่าน ผอ. ที่กรุณาให้ความคิดเห็นครับ